Mavzu: obyektga yo'naltirilgan dasturlash tushunchasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI MAVZU :SQL tili va SQL operatorlarini yozish bajardi:mardonov serobboy tekshirdi:sodiqov vali

.

Reja: 1.SQL tilining vazifalari 2. Intel aktiv va qurilgan SQL 3. SQL tilida m a’lumot toifalari va ular bilan ishlash 4. SQL tilining komandalarini tuzilishi va sintaksisi 5. SQL tilining SELECT (tanlash) operatori va uning parametrlari

1.SQL tilining vazifasi.
M a'lumotlar bazasi bilan ishlash tillari belgilangan masalalami ottiqcha harakatlarsiz hal qilish imkonivatini berishi kerak. Tilning komandalarini tuzilishi va sintaksisi yetarh darajada sodda va foydalaiiishga oson bo'lishi kerak. Bundan tashqari u universal bo'lishi va qandaydir standart talablariga javob berishi kerak. Bu esa uni operator tuzilmasini va sintaksisini bir qancha MBBTishlatishini imkonini beradi. Bu talablarni barchasiga SQL javob beradi. SQL tili - bu (Strusture Query Language), ya’ni strukturalangan so'rovlar tili hisoblanadi. SQL tili operatori ami erkin formatda yozilishini ta'mmlaydi. Bulling ma'nosi, operatorlar elementlarim yozilishi ekrandan fiksiiiangan joylarga bog'liq emas. Komanda tuzilmasi bir qancha kalit xizmatchi so'zlar bilan beriladi, masalan:

: CREATE TABLE - jadval yaratish; INSERT - m a'lum ot kiritish; SELECT - m a'lum otlarni tanlab olish. SQL operatori xizmatchi so'zlar va foydalanuvchi qoilaydigan so‘zlardan tashkil topadi. Xizmatchi so‘zlar SQL tilining doimiy qismi b o ’lib. ular aniq qiymatga ega. Ulami standartda k o ‘rsatilgandek yozish kerak va ularni bir satrdan ikkinchisiga ko'chirish mumkin emas. Foydalanuvchi tomonidan auiqlangan so‘zlar, foydalanuvchi tomonidan m a’lum sintaksis qoidalari asosida beriladi. SQL tilida operatorlar o'm atilgan sintaksis qoidalariga moslab joylashtiriladi. Til standartida bu koisatilm agan bo'Isa ham, SQL tilining ko'rinishida main tugallanganini bildiruvchi belgi, k o ‘pgina hollarda nuqtali vergul (;) ishlatiladi. SQL operator komponentalarini k o ‘pchiligi registrga bog‘liq emas, ya'ni ixtiyoriy har qanday katta va kichik harflar ishlatishi mumkin. Bularda bitta istisno bor. Bu istisno simvollarga tegishli. Ularga mos bo'lgan m a’lumotldar bazasidagi qiymatlar qanday saqlansa shunday yozilishi kerak. Masalan, agar m a’lumotlar bazasida familiyaning qiymati “Qosimov” ko'rinishida bo'lsa, qidirish shaitida “Qosimov” ko'rinishida berilmasa, bunga tegishli yozuv hech qachon topilmaydi. 50 SQL tili erkin