Yosh bolalarga ta'siri - Maktabgacha yoshdagi bolalarning oilaviy tarbiyasi bolaga qo'yiladigan talablar ota-onalar o'rtasida kelishilgan holda tashkil etilishi kerak. Bu bolalarning o'zini to'g'ri tutishiga yordam beradi, ularga his-tuyg'ularini va harakatlarini boshqarishni o'rgatadi. Bolaga qo'yiladigan talablar haqida istaklar, so'rovlar yoki maslahat shaklida gapirish kerak, chunki buyruq ohanglari salbiy reaktsiyaga sabab bo'ladi.
- Har qanday jamoada urf-odatlar aloqa tabiati va ta'lim darajasi aksidir. Xuddi shu narsa oilaga tegishli. Rivojlanayotgan urf-odatlar va an'analar bolalarga foydali ta'sir ko'rsatadi. Bu, shuningdek, ota-onalar va bolalarni birlashtiradi. Bayramlarga tayyorgarlik jarayonida bolalar hayotning kundalik tomonlariga qo'shilishadi. Ular uyni tozalash va bezashga yordam beradi, ovqat va dasturxon tayyorlashda qatnashadi, qarindoshlari uchun sovg'alar va kartalar tayyorlaydi.
- Maktabgacha yoshdagi bolalarning oilaviy tarbiyasi boshqa yoshdagi bolalar ta'limidan unchalik farq qilmaydi. Uyg'unlik hukm suradigan oila bolani himoya qiladi, qo'llab-quvvatlaydi, shu tufayli bu dunyoda ishonch va ehtiyoj hissi paydo bo'ladi, bu esa ma'naviy tasalli beradi. Barcha a'zolarning hissiy jihatdan uyg'unligi muloqotda to'g'ri ohangni yaratadi, masalan, bu onaning yoki otaning hazili yaqinlashib kelayotgan nizolarning oldini olishga, taranglikni yumshata olganda namoyon bo'ladi. Bu erda bolaning hazil tuyg'usi boshlanadi va rivojlanadi, bu unga tanqidiy munosabatda bo'lish, o'zini va uning xatti-harakatlarini ustidan kulish, hayotiy vaziyatlarda chidamli bo'lish, teginish va ko'z yoshi bo'lmaslik imkoniyatini beradi.
- Oila tarbiyasi va oilaviy pedagogika bolaning munosabatlar modeli shakllanadigan sharoitlarni yaratishga qaratilgan. U butun hayotini shu asosda quradi, oila yaratadi, farzandlar va nabiralarni tarbiyalaydi. Ushbu model qanday bo'lishi kerak? Oilaviy tarbiya xayrixohlik, iliqlik, baxt va muhabbat muhitida amalga oshiriladi va bolalarning o'ziga xos xususiyatlari doimo hisobga olinadi.Ota-onalar bolaning borligini qabul qilib, uning qobiliyatini va eng yaxshi fazilatlarini rivojlantirishga intiladi. Bolalarga qo'yiladigan talablar o'zaro hurmatga asoslangan. Ta'lim salbiy emas, balki bolaning ijobiy fazilatlariga asoslanadi. Aks holda, chaqaloq bir qator komplekslarga ega bo'ladi.
Adabiyotlar ro‘yxati - 1. Gafarov A.Z., Yugay A.X. Pedagogik amaliyot. Toshkent, 2002.
- 2.Davletshin M.G., To‘ychieva S.M. Umumiy psixologiya. Toshkent, 2002.
- 3.Davletshin M.G. Zamonaviy maktab o‘qituvchisi psixologiyasi. - Toshkent, 1998.
- 4.Щerbakov A.I. Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiyadan praktikum. Toshkent, 1991.
- 5.Psixologiya. Qisqacha izohli lug‘at. Toshkent, 1998
- 6.G‘oziev E.G. Psixologiya. Toshkent, 1994.
Do'stlaringiz bilan baham: |
