Mavzu: O`zbek xalq cholg`u asboblarining kelib chiqish tarixidan ma`lumot

Ludwig van Beethoven

Buyuk nemis kompozitori Ludvig van Betxoven (Beethoven) Bonn shahrida 1770-yil dekabr oyida dunyoga keldi.

Betxovenning onasi saroy oshpazining qizi bo’lgan. Otasi — saroy xonandasi (tenori) bo’lib, ashula, musiqa nazariyasi va klavesindan dars berardi.

.

To’rt yoshga kirganidayoq,
boladagi qobiliyatni
sezmaslik mumkin
emas edi. Otasi bu hodisaga birdaniga
yangi daromad manbai sifatida qaraydi.
Ludvigning qobiliyatlini o’stirish
o’qituvchi bilan mashqlar qilishi zarur edi,
otada esa majbur qilish va
kaltaklashdangina
iborat yagona
usul mavjud bo’lgan xolos
Ludvig 13 yoshidan boshlab,
ishlashga majbur bo’lgan.
Amalda oilani boqish uning
zimmasiga tushgan edi.
U kapellada organchisining yordamchisi vazifasida
teatrda ishlaydi,
bu yerda qo’shiqchilar bilan
partiyalarni yodlaydi,
repetitsiyalarda ularga
qo’shilib turadi
Bunday mashaqqatli va
ko’p qirrali ishlar jarayonida
Betxoven shaharning musiqiy
dunyosida sezilarli san'atkorga
aylana boradi.
Yosh musiqachi buyuk
san'atkorlarning e'tiborini
tortish va, ayniqsa,
Motsartning mashg’ulotlarida
ishtirok etishni orzu qilardi.

1795-yildan 1802-yilgacha
Betxoven o’n to’qqizta fortepiano
uchun sonatalari, uchta fortepiano
va orkestr uchun konsert
ikkita simfoniya, oltita torli kvartet
fortepiano va torli trio,
shuningdek, ko’plab boshqa
asarlarini yaratadi.
Ushbu asarlarning barchasini
Uchinchi «Qahramonnoma»
simfoniyasi bezab turadi.
U Betxoven yetukligining inkor
qilib bo’lmaydigan dalilidir.

biladi.

Musiqachi va inson fojiasi. O’z san’atini tasdiqlash
uchun keskin kuras
yillarida Betxoven daxshatli baxtsizlikka
uchraydi — uning eshitish qobiliyati yo’qoladi.
Karlikning birinchi belgilari uning 28 yoshida
sezila boshlaydi.
Bu qadar achinarli holatga
tushganiga qaramasdan,
Betxoven sog’lom aqlini saqlab qola bialdi.

.

Uchinchi simfoniyadan keyin «Fidelio»
operasi dunyoga keladi.
U Betxoven yaratgan yakka-yu yagona operadir.
Uni muallifning o’zi ham juda yaxshi ko’rardi.
U fransuz dramaturgi Buyining
«Leonora yoki er-xotin sadoqati»
asari asosida yaratilgan.

.

Uchinchi simfoniya «Qahramonnoma » yaratilar ekan, xuddi shu davrda, Beshinchi simfoniyaning hamda
«Ap-pasionata» ning qoralamasi ham paydo bo’lgan edi.
«Qahramonnoma» simfoniyasi va «Avrora»
sonatasi oxiriga yaqinlashib qolganda Betxoven «Fidelio» operasi ustidagi ishlarni
ham allaqachon boshlab yuborgan edi.
Bu operadan keyin yana Beshinchi simfoniya
ustidagi ishlar jonlanadi.
Ammo bu ham uzoqqa bormaydi,
chunki endi To’rtinchi simfoniya boshlanib ketadi.
1806-1808 yillar oralig’ida To’rtinchi,
Beshinchi va Oltinchi «Pastoral» simfoniyalar,
«Koriolan» uverturasi, fortepiano,
xor va orkestr uchun fantaziya yaratiladi

ASARLARI
9 simfoniya

8 ta simfonik uvertura
Fortepiano va orkestr uchun 5 ta konser
tPianino uchun 6 yosh sonatalari
32 pianino sonatalari
Skripka va pianino uchun 10 ta sonaTA Skripka va orkestr uchun konsert
Violonchel va pianino uchun 5 ta sonata
16 torli kvartet
6 trio
"Prometey ijodi" baleti
"Fidelio" operasi
tantanali ommaviy
Vokal tsikli "Uzoqdagi sevgiliga"

Lyudvig van Betxoven 1827 yil 26 martda 57 yoshida vafot etdi. Uning tobutiga yigirma mingdan ortiq odam ergashdi. Dafn marosimi paytida Väring qabristonida Betxovenning Luidji Cherubinining C Minordagi sevimli rekviyemi ijro etildi.

Betxovenning qabri, Avstriya, Vena markaziy qabristonida

Lyudvig Van Betxovenning Bonn shahridagi haykali

e`tiboringiz uchun rahmat