Gekzozalar - o‘simlikda kletchatkaning hosil bo‘lishi jarayonida hosil bo‘luvchi modda hisoblanib, qotib ketgan o‘simiklarda 25-30% cha bo‘ladi.
Ozuqalarning ximiyaviy tarkibini aniqlash bilan to‘yimlilikni baholash zaruriy bo‘lsada, bu ko‘rsatkichga qarab to‘lig‘icha baho berish mumkin emas.
UGLEVODLAR
Polisaxarid
|
Oligosaxarid
|
Monosaxaridalr
|
Disaxaridlar
Trisaxaridlar 3.Tetrosaxaridlar
Ozuqalarning kimeviy tarkibi, ko‘pgina omillarga bog‘liq bo‘ladi jumladan
ozuqaning turiga,tuproq tarkibiga, o‘g‘itlanish darajasiga,sug‘orilish muddatiga,ishlov berilish darajasiga va h.k.
Ozuqalar tarkibidagi asosiy to‘yimlilik moddalar va ularning fiziologik ahamiyati.
Hayvon organizmida kechadigan xayotiy jarayonlarni ta’minlashda to‘yimlik moddalarning barchasi ishtirok etmaydi. Bunday holatning bo‘lishi o‘tgan asr boshlaridayok hayvonlar ustida o‘tkazilgan tajribalardan aniq bo‘lgan edi. Hayvon organizmi uchun to‘yimlik moddalarning ozuqa tarkibidan ajratilishi va so‘rilish holatiga o‘tkazilishi hazmlash sistemasida amalga oshiriladi.
Ozuqa tarkibidagi to‘yimlik moddalarni hazmlash yuli bilan ajratib olish kavshovchi va oddiy oshqozonga egalarda bir xil bulmaydi.
Kavshovchi hayvonlarning oshqozon oldi bo‘limlarida kuchli va doimo ta’sir qiluvchi mikroorganizmlar ozuqa tarkibidagi kletchatkani parchalashga va ammiak azotlaridan mikrob oqsillarini suvda eruvchi vitaminlarni sintez qilishga yordam beradi.
Oddiy oshqozonga ega bo‘lganlarda esa bunday holat yuk yoki juda cheklangan. Bu hayvonlarda to‘yimlik moddalarni hazmlash me’da osti bezi fermenti yoki ozuqaning o‘zi bilan tushayotgan fermentlar erdamida parchalaydilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |