Mavzu: Polimerlarda distruksiya va polimer materiallarning chidamliligiga ta’sir qiluvchi omillarni o’rganish

Polimerlarni qayta ishlash va ulardan foydalanish jarayonlarida ko’pincha termik destruksiya kislorod atmosferasida boradi. Bir vaqtda ham issiqlik ham kislorod ta’sirida boradigan destruksiyani termooksidlanish destruksiyasi deyiladi. Termooksidlanish destruksiyalarining tezligi termik destruksiyadan ancha yuqori bo’ladi. Masalan, polipropilen kislorodsiz muhitda qizdirilganda parchalanishi 550—570 K da boshlansa, kislorod ishtirokida esa 390—400 K da 30 minut davomida ishlatishga yaroqsiz bo’lib qoladi.

• Polimerlarni qayta ishlash va ulardan foydalanish jarayonlarida ko’pincha termik destruksiya kislorod atmosferasida boradi. Bir vaqtda ham issiqlik ham kislorod ta’sirida boradigan destruksiyani termooksidlanish destruksiyasi deyiladi. Termooksidlanish destruksiyalarining tezligi termik destruksiyadan ancha yuqori bo’ladi. Masalan, polipropilen kislorodsiz muhitda qizdirilganda parchalanishi 550—570 K da boshlansa, kislorod ishtirokida esa 390—400 K da 30 minut davomida ishlatishga yaroqsiz bo’lib qoladi.

Bunda vodorod ionlari katalizator vazifasini bajaradi. Gidroksil ionlari bilan reaksiyani tezlashtrmaydi chunki polisaxaridlar ishqoriy muxitda mustaxkam kislotali muxitda esa beqaror bo’ladi. Polisaxaridlar gidrolizida fermentlar Katalizator vazifasini bajaradi ; kraxmal uchun a-glyukozada va qog’ozlar uchun r-glyukozidaza kraxmalning kislotoli gidrolizi sanoatda gyukoza olish uchun qo’llaniladi.

• Bunda vodorod ionlari katalizator vazifasini bajaradi. Gidroksil ionlari bilan reaksiyani tezlashtrmaydi chunki polisaxaridlar ishqoriy muxitda mustaxkam kislotali muxitda esa beqaror bo’ladi. Polisaxaridlar gidrolizida fermentlar Katalizator vazifasini bajaradi ; kraxmal uchun a-glyukozada va qog’ozlar uchun r-glyukozidaza kraxmalning kislotoli gidrolizi sanoatda gyukoza olish uchun qo’llaniladi.
• Keyinchalik kraxmalli bijg’itsh yoli bilan etanal, kraxmal , maltoza olinadi.
• (C6H10O5)n →n/2С12Н22О11 →nС6Н12О6 → 2nC2H5OH+ 2nСО2