Mavzu: qism dasturlar-funksiyalar

15-AMALIY MASHG’LOT
MAVZU: QISM DASTURLAR-FUNKSIYALAR


MAQSAD: Ma’ruzada olingan bilimlarni mustaxkamlash, dasturlash ko’nikmalarini shakllantirish,
Yechimlarning turli variantlarini aniqlash. Qism dasturlar bilan ishlash ko’nikmasini shakllantirish.
TOPSHIRIQ: Talabalarning ma’ruza va amaliy mashg’ulotlarda olgan bilimlarini mustahkamlash, dasturlash ko’nikmalarini shaklantirish, yechimlarning turli variantlarini aniqlash.
NAZARIY MA’LUMOT: funksiya bu shunday qism dasturki, bunda bitta natija chiqadi va u funsiya qism dasturning nomida hosil bo’ladi. Shuning uchun funksiya qism dasturi protsedura qism dasturining xususiy holi bo’lib, undan farqi, birinchidan, funksiya qism dasturining natijasi fqqat bitta qiymatdan iborat bo’ladi. Protsedura qism dasturida natija esa bitta yoki bir nechta no’lishi mumkin. Funsiya qism dasturining natijasi asosiy dasturga funksiya natijasi sifatida beriladi. Protsedura qism dasturi natijalari esa uning parametrlari qiymati sifatida hosil bo’ladi.
Funksiya qism dasturining ko’rinishi quyidagicha:
Function(): ;
Bu yerda function-xizmatchi so’z, -funksiya nomi,-kiritiladigan
soxta prametrlar ro’yxati sana o’tiladi, -funksiya natijasi turi. Bunda natija funksiya nomida hosil
bo’ladi. Bundan tashqari, funksiyani parametrsiz ko’rinishini ham yozish mumkin;
Function :;
Har ikkala holda ham funksiya natijasi funksiya qism dasturi tanasida funksiya nomiga hech
bo’laganda bir martta o’zlashtirilishi shart;
Amaliy ishni o’tkazish tartibi.
I. O’qituvchi quyidagi masalani o’quchilarga tushintirib beradi.
3-MISOL. 4 ta sonning eng kattasini topish funksiya orqali hal qilinsin.

NATIJA:

4-MISOL. Ikkita registrdan tashkil topgan zanjirdagi qarshilikni hisoblash dasturi tuzilsin.
Funksiya parametrlari bo’lib ulanish turi (ketma-ket yoki parallel) turi qabul qilinsin.



NATIJA:

II. O’quvchilarga quyidagi masalalarni dasturini tuzib, natijalar olish taklif etiladi.
1. Silindrni hajmini hisoblash funksiyasi dasturini tuzing. Funksiya parametrlari bu_ silindr asosi radiusi va balandligi.
2. Ikkita sonni solishtirib, mos xolda >, <, yoki = korinishlarida natijani ko’rsatuvchi funksiya dasturini tuzing.
3. Ikkita qarshilikdan iborat zanjirdagi umumiy qarshilikni topish funksiyasi dasturini tuzing. Funksiya parametrlari bo’lib ulanish turi ko’rsatilsin.
4. a b fuksiyani hisoblash funksiyasi dasturini tuzing.
5. Berlgan sonni N foizini hisoblash funksiyasi dasturini tuzing.
6. Bankka qo’yilgan puldan ma’lum vaqtdan keyin olinadigan foydani hisoblash funksiyasi dasturini tuzing. Fuksiya paramtrlari: Boshang’ich summa, yillik (oylik) foiz, muddati.
7. n! ni hisolash fuksiyasi dasturini tuzing.
8. n natural son va n>2. Quyiagi yig’indini hisoblash dasturi tuzilsin
S=1+(1+2)+(1+2+3)+...+(1+2+3+...+n)
9. Chziqli tenglamani ildizini topish dasturini tuzing. Funksiya parametrlari: a, b koeffitsiyentlar.
10. A(n) masivni shuday hosil qilinki, a(1)=1!, a(2)=2! … a(n)=n!