Mavzu: qurilish materiallarining ekologik xossalari fan: qurilish materiallar ekologiyasi bajardi: nosirjonov abdulloh

---

MUSTAQIL ISH
MAVZU: QURILISH MATERIALLARINING EKOLOGIK XOSSALARI
FAN: QURILISH MATERIALLAR EKOLOGIYASI
BAJARDI: NOSIRJONOV ABDULLOH
TAKSHIRDI: JUMANOVA SAYYORA

---

QURILISH MATERIALLARINING EKOLOGIK
XOSSALARI

---

---

QURILISH MATERIALLARINING EKOLOGIK ASSORTIMENTI

---

---

BETONNING EKOLOGIK TOZALIGINI OSHIRISH

---

---

• G’ISHT VA OHAK

---

GIPS

---

---

SEMENT
•
SEMENT SANOATI - QURILISH MA-TERIALLARI SANOATINING ENG YIRIK
TARMOGʻI. PORTLANDSEMENT, PUTSSOLAN PORTLANDSEMENTI, TOSHQOL
PORTLAND-SEMENTI, SHIFER, ASBOTSEMENT QUVURLAR, GANCH, GIL VA
BOSHQA MAHSULOTLAR ISHLAB CHIQARADI. SEMENT DASTLAB 1824-YILDA 
ANGLIYANING JANUBIDAGI PORTLEND SHAHRI YAQINIDA ("PORTLANDSEMENT" 
NOMI SHUNDAN) INGLIZ IXTIROCHISI J.ASPDIN TOMONIDAN
MAʼLUM
NISBATLARDA
QOʻSHILGAN OHAK VA TUPROQ ARALASHMASINI KUYDIRIB
OLINGAN.
CO 2 SEMENT ISHLAB CHIQARISH JARAYONIDA IKKI NUQTADA HOSIL
BO''LADI: (PDF) TSEMENT SANOATINING ATROF-MUHITGA TA''SIRI - HISOB-
KITOBLARGA KO''RA, HAR BIR TONNA SEMENT ISHLAB CHIQARISH UCHUN
ATROF-MUHITGA TAXMINAN 900 KG KARBONAT ANGIDRID (CO 2) GAZI
CHIQARILADI.

---

•
ATMOSFERAGA BUNDAY HALOKATLI TA'SIR, ALBATTA, QURILISH MAYDONCHASIDA SODIR
BO'LADIGAN BOSHQA JARAYONLAR, MASALAN, BO'SH IFLOSLANTIRUVCHI MODDALAR, 
TSEMENT, OHAK VA BOSHQALARNI PURKASH, HAR XIL CHIQINDILAR VA QURILISH MATERIALLARI
QOLDIQLARINI YOQISH, POLDAN CHIQINDILARNI TO'KISH ORQALI HAM AMALGA OSHIRILADI. , 
YOPIQ TOVOQLAR VA BOSHQA HAYDOVCHILARDAN FOYDALANMASDAN, TURLI XIL IZOLYATSIYA
MATERIALLARINI TAYYORLASH VA HOKAZO. BUNDAN TASHQARI, HAVO IFLOSLANISHINING JUDA
FAOL MANBAI ASFALT-BETONNI TAYYORLASH JARAYONIDIR. UNI ISHLAB CHIQARISH JARAYONIDA
ATMOSFERAGA NAFAQAT CHANG, BALKI KUYIK, QATRONLI MODDALAR, UGLEROD OKSIDLARI, 
OLTINGUGURT, SHUNINGDEK, RADIONUKLIDLAR VA OG'IR METALLAR HAM TARQALIB, ATROF-
MUHITGA ENG SALBIY TA'SIR QILADI.

---

•
METALLURGIYA SANOATI. QORA VA RANGLI METALLURGIYA ENG IFLOSLANTIRUVCHI
TARMOQLARDAN BIRIDIR. METALLURGIYA ULUSHI ZARARLI MODDALARNING UMUMIY ROSSIYA 
YALPI EMISSIYASINING TAXMINAN 40% NI TASHKIL QILADI, SHUNDAN GAZSIMON MODDALAR
TAXMINAN 34% NI TASHKIL QILADI. YIRIK METALLURGIYA MARKAZLARINING ATMOSFERA VA
SUV MUHITIDA ZARARLI MODDALAR KONTSENTRATSIYASI NORMADAN SEZILARLI DARAJADA
OSHADI. NOQULAY EKOLOGIK VAZIYAT ROSSIYANING LIPETSK, MAGNITOGORSK, NIJNIY TAGIL, 
NOVOKUZNETSK, CHELYABINSK, CHEREPOVETS VA BOSHQA METALLURGIYA SHAHARLARIDA
KUZATILMOQDA.

---

•
ATROF-MUHITNI IFLOSLANTIRISH BO'YICHA
ETAKCHILARDAN BIRI BO'LISHDA DAVOM
ETMOQDA RANGLI METALLURGIYA. 1993 
YILDA RANGLI METALLURGIYA CHIQINDILARI
BUTUN ROSSIYA SANOATI ATMOSFERASIGA
IFLOSLANTIRUVCHI MODDALARNING YALPI
EMISSIYASINING 10,6% NI TASHKIL ETDI.
•
RANGLI METALLURGIYA KORXONALARI
TOMONIDAN ATMOSFERANING
IFLOSLANISHI, BIRINCHI NAVBATDA, 
OLTINGUGURT DIOKSIDI (ATMOSFERAGA
UMUMIY CHIQINDILARNING 75%), 
UGLEROD OKSIDI (10,5%) VA CHANG (10,4%) 
BILAN TAVSIFLANADI.

---

•
UGLEROD OKSIDI BILAN ZAHARLANISH NATIJASIDA O'LIM YOKI
SHIKASTLANISH.BUGUN BIZ USHBU QADIMIY VA DAVOM ETAYOTGAN XAVF HAQIDA
GAPIRAMIZ. KIMYOVIY JIHATDAN UGLEROD OKSIDI HAM QAYTARUVCHI, HAM 
OKSIDLOVCHI XUSUSIYATLARGA EGA.U OKSIDLANISH (YONISH REAKTSIYASI) VA
NOMUTANOSIBLIK REAKTSIYALARIGA KIRISHISHI MUMKIN.BUNDAN TASHQARI, 
ZAHARLI.YUQORI KONSENTRATSIYALARDA U ODAMLARDA TURLI DARAJADAGI
ZAHARLANISH BELGILARIGA OLIB KELISHI VA INSON MIYASIGA ZARAR ETKAZISHI
MUMKIN.YURAK, JIGAR, BUYRAK, O'PKA VA BOSHQA TO'QIMALAR HATTO ELEKTR
TOKI URISHIDAN VAFOT ETDI.INSON INHALATSIYASINING ENG PAST HALOKATLI
KONTSENTRATSIYASI 5000 PPM (5 MINUT).SANOATDA UGLEROD OKSIDI KOKS-
KISLOROD USULI VA BOSHQA USULLAR BILAN TAYYORLANISHI MUMKIN BO'LGAN
BIR UGLERODLI KIMYONING ASOSI BO'LIB, ASOSAN METANOL VA FOSGEN ISHLAB
CHIQARISH VA ORGANIK SINTEZ UCHUN ISHLATILADI.