Mavzu: Radikal polimerlanish reaksiyalari asosida yuqori molekulali

Laboratoriya ishi №1

Mavzu: Radikal polimerlanish reaksiyalari asosida yuqori molekulali

birikmalar sintezi (metilmetakrilat, vinilatsetat, stirol)

l.-tajriba. Metilmetakrilatning inisiatorni turli konsentratsiyalarida polimerlanishi
Ishdan maqsad: Metilmetakrilatning polimerlanish tezligiga
inisiator miqdorini ta'sirini o'rganish va reaksiyaning inisiator bo'yicha
tartibini topish.
Reaktivlar: Metimetakrilat, benzoil peroksid, bidistillat inert gaz
Asboblar va kimyoviy idishlar: Dilatometr, shprits, termostat, shlifli kolba(50ml), katetometr, sekundomer, shpatel, soat shishasi.
Ishning bajarilishi:Uchta kolbachada 15 mldan benzoil peroksidning Metimetakrilatdagi 0,2; 0,5; 0,7 %li eritmalari tayyorlab olinadi. So’ngra dilatometrni inert gaz bilan puflab olgach, uzun ugnali shpris orqali eritmalardan 1chisini dilatometrning kapillyarini pastki qismigacha quyiladi. Dilatometrni endi monomer eritmasi bilan birga tortiladi va 70^oCli termostatga o’rnatilib , 5 minutdan so’ng kapillyardagi suyuqlik sathi o’lchanadi(h). Sekundomerni yurgizib har 2-3 minutda suyuqlik sathi o’zgarishi yozib boriladi. Katetometr yordamida suyuqlik sathini o’zgarishi 30 minut davom ettiriladi. Shunday ishni qolgan eritmalar bilan ham bajariladi.Olingan natijalar quyidagi jadvalga yoziladi.
Jadval

Inisiatorning konsentrasiyasi Mol/l	Polimerlanish vaqti t,min	ht=ht-ho	H	V Sm^3	Polimer unumi. %

Inisiatorning konsentrasiyasi quyidagi ifoda bilan hisoblanadi:

g*1000
[I]= --------------; mol/l

∆ V_m*M_u
g- Inisiatorning miqdori,g,
M_u- Inisiatorning molekulyar massasi Vm-Monomerning dilatometrdagi hajmi
g_m
Vm=------------; sm³
D_m t⁰
G_m -Monomerning og’irligi, g
D_m t⁰- Monomerning reaksiya sharoitidagi zichligi.
Hisoblash natijalaridan foydalanib, 3 xil eritmadagi polimerning unumini vaqto’tishi bilan o’zgarish grafigi chiziladi
Grafikdan vaqt birligida polimerning unumi X hisoblanib, polimerlanishning tezligi topiladi.
X d_m 1000
V= ; mol/l sek t M_m 60 100
t-reaksiya vaqti, min
M_m- Monomerning molekulyar massasi
X-t vaqtdagi polimer unumi,%
Olingan natijalardan lgV-lg[I] koordinatalarda grafik chizib, hosil bo’lgan chiziqning tg α sidan inisiator bo’yicha tartibi topladi.