Mavzu: Shayboniylar va Ashtarxoniylar davlatida madaniyat va adabiyot

Muhammad Yusuf Munshiy ibn Xoʻja Baqo

1 2 3 4 5

Bog'liq
Dilshod Zaripov

Muhammad Yusuf Munshiy ibn Xoʻja Baqo (17-asr) — balxlik tarixchi olim, ashtarxoniylar davrida ijod qilgan.
Subhonqulixon (hukmronligi: 1680—1702; Balx hokimi: 1651—80), shuningdek, Muhammad Muqimxon (Balx hokimi: 1702—07) saroylarida munshiy boʻlib xizmat qilgan. U Muhammad Muqimxonga bagʻishlangan "Muqimxon tarixi" ("Tarixi Muqimxoniy", 1697—1704) asarida Balx va qisman Buxoro xonli-gmning 17-asrdagi ijtimoiysiyosiy tarixini bayon etadi. Bu asar mukaddima va 3 bobdan iborat boʻlib, 1-bobda shayboniylar davrida Movarounnahrning umumiy ahvoli tasvirlanadi. Asarning 2—3-boblari original boʻlib, unda Buxoro xonligi va Balxning Hindiston, Eron, Turkiya va Qashqar bilan boʻlgan siyosiy munosabatlari, Buxoro va Balx oʻrtasidagi qurolli kurash (1702—04) xususida soʻz boradi

Memorchilik. XVII asrda Samarqand Registoni ansamblining hozirgi qiyo-fasi shakllantirildi. Samarqand hokimi Yalangto`sh Bahodir 1619–1635-yillarda vayrona holatga tushib qolgan Registon maydonida Ulug`bek madrasasi qarshisida Sherdor madrasasini, uning yonida 1646–1659-yillarda Tillakori madrasa-masjidini o`z mablagiari hisobidan bunyod ettirgan. Samarqand Registon ansambli o`zining rang-barang koshinkor bezaklari, naqshinkor peshtoqlari, ulkan gumbazlari bilan Orta Osiyo me`morchiligining noyob tarixiy yodgorligi bo`lib, bugungi kunda jahon jamoatchiligi, sayyohlari e`tiborini o`ziga jalb qilmoqda.

Buxoroda yirik me`moriy majmua – Labihovuz ansambli bunyod etildi. Buxoroning eng badavlat kishilaridan biri boigan Nodirdevonbegi 1620-yildabozor maydoni o`rtasida bo`yi 45 mctr, eni 36 metr, chuqurligi 5 metr bo`lgan katta hovuz qurdirib, atrofini shag`al, marmar va toshlar bilan mustahkamlattiradi. Hovuz atrofida Nodirdevonbegi madrasasi va xonaqohi, Ko`kaldosh madrasasi, Ernazar elchi madrasasi bunyod etiladi.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5