Mavzu: Sinf yaratish va obyektlarini hosil qilish Reja

Destruktor.

Destruktorlar. Sinfning biror ob’ekti uchun ajratilgan xotira ob’ekt yukotilgandan so‘ng bo‘shatilishi lozimdir.
Sinflarning maxsus komponentalari destruktorlar, bu vazifani avtomatik bajarish imkonini yaratadi.
Destruktorni standart shakli quyidagicha :
~ sinf_nomi ( ) {destruktor tanasi}
Destruktor parametri yoki qaytariluvchi qiymatga ega bo‘lishi mumkin emas (xatto void tipidagi).
Agar sinfda oshkor destruktor mavjud bo‘lmasa, ko‘zda tutilgan destruktor chaqiriladi.
Dastur ob’ektni o‘chirganda destruktor avtomatik chaqiriladi.
Misol:
#include
using namespace std;
class Person
{
public:
Person ()
{
cout<<"Yaratidi"<}
~Person ()
{
cout<<"O'chirldi"<}
};
int main()
{
{
Person work;
}
int kk;cin>>kk;
return 0;
}
Natija
Yaratidi
O'chirldi
Ma’lumotlar elementidan birgalikda foydalanish. Odatda, ma’lum sinf ob’ektlari yaratilayotganda, har bir ob’ekt o‘z-o‘zining ma’lumotlar elementlari to‘plamini oladi. Biroq shunday hollar ham yuzaga keladiki, unda bir xil sinflar ob’ektlariga bir yoki bir nechta ma’lumotlar elementlaridan (statik ma’lumotlar elementlaridan) birgalikda foydalanish kerak bo‘lib qoladi. Bunday hollarda ma’lumotlar elementlari umumiy yoki juz’iy deb e’lon qilinadi, keyin esa tur oldidan, quyida ko‘rsatilganidek, static kalit-so‘z keladi:
private;
static int shared_value;
Sinf e’lon qilingach, elementni sinfdan tashqaridagi global o‘zgaruvchi sifatida e’lon qilish kerak. Bu quyida shunday ko‘rsatilgan:
int class_name::shared_value;
Navbatdagi dastur book_series sinfini aniqlaydi. Bu sinf (seriya)ning barcha ob’ektlari (kitoblari) uchun bir xilda bo‘lgan page_count elementidan birgalikda foydalanadi. Agar dastur ushbu element qiymatini o‘zgartirsa, bu o‘zgarish shu ondayoq barcha sinf ob’ektlarida o‘z aksini topadi:
#include
using namespace std;
class book_series
{
public:
book_series(float);
void show_book(void);
void set_pages(int) ;
private:
static int page_count;
float price;
};
int book_series::page_count;
void book_series::set_pages(int pages)
{
page_count = pages;
}
book_series::book_series(float price)
{
book_series::price = price;
}
void book_series:: show_book (void)
{
cout << "Narx: " << price << endl;
cout << "Betlar: " << page_count << endl;
}
int main()
{
book_series programming(213.95);
book_series word(19.95);
word.set_pages(256);
programming.show_book ();
word.show_book() ;
cout << endl << "page_count ning o'zgarishi " << endl;
programming.set_pages(512);
programming.show_book();
word.show_book();
return 0;
}
Ko‘rinib turganidek, sinf page_count ni static int sifatida e’lon qiladi. Sinfni aniqlagandan so‘ng, dastur shu vaqtning o‘zida page_count elementini global o‘zgaruvchi sifatida e’lon qiladi. Dastur page_count elementini o‘zgartirganda, o‘zgarish shu vaqtning o‘zidayoq book_series sinfining barcha ob’ektlarida namoyon bo‘ladi.
Agar ob’ektlar mavjud bo‘lmasa, public static atributli elementlardan foydalanish. Sinf elementini static kabi e’lon qilishda bu element ushbu sinfning barcha ob’ektlari tomonidan birgalikda qo‘llanadi. Biroq shunday vaziyatlar yuz berishi mumkinki, dastur hali ob’ektni yaratganicha yo‘q, ammo u elementdan foydalanishi kerak. Elementdan foydalanish uchun dastur uni public va static sifatida e’lon qilishi kerak. Masalan, quyidagi dasturda, xatto book_series sinfidagi ob’ektlar mavjud bo‘lmasa ham, bu sinfning page_count elementidan foydalaniladi:
#include
using namespace std;
class book_series
{
public:
static int page_count;
private:
float price;
};
int book_series::page_count;
int main()
{
book_series::page_count = 256;
cout << "page_count ning joriy qiymati " << book_series::page_count <<"ga teng"<return 0;
}
Bu o‘rinda, sinf page_count sinfi elementini public sifatida e’lon qilgani uchun, xatto agar book_series sinfidagi ob’ektlar mavjud bo‘lmasa ham, dastur sinfning ushbu elementiga murojaat qilishi mumkin.
Statik funksiya elementlardan foydalanish. Avvalgi dastur ma’lumotlar statik elementlarining qo‘llanishini ko‘rsatib bergan edi. C++xuddi shunday usul bilan statik funksiya-elementlar (usullar)ni aniqlash imkonini beradi. Agar statik usul yaratilayotgan bo‘lsa, dastur bunday usulni, xatto uning ob’ektlari yaratilmagan holda ham, chaqirib olishi mumkin. Masalan, agar sinf sinfdan tashqari ma’lumotlar uchun qo‘llanishi mumkin bo‘lgan usulga ega bo‘lsa, siz bu usulni statik qila olishingiz mumkin bo‘lardi. Funksiyadan foydalanish uchun dastur uni public va static sifatida e’lon qilishi kerak. Masalan, quyidagi dasturda, xatto book_series sinfidagi ob’ektlar mavjud bo‘lmasa ham, bu sinfning show_count() usulidan foydalaniladi:
#include
using namespace std;
class book_series
{
public:
static int show_count() { return page_count;};
private:
float price;
static int page_count;
};
int book_series::page_count=256;
int main()
{
cout << "page_count ning joriy qiymati " << book_series::show_count() <<"ga teng"<< endl;
return 0;
}

Xulosa
Xulosa qilib aytadigan bo’lsam yosh avlodning kompyuter savodxonligi darajasi ilmiy-texnika taraqqiyotini rivojlantirishga katta ta'sir etadi. Shunga ko'ra oliy ta'lim tizimi kurslarida kompyuterlardan foydalanish masalasi dolzarb bo'lib qolmoqda.
Xozirgi kunda ishlab chiqarishning turli texnologiyalaridagi muammolarni hal qilishda zamonaviy hisoblash texnikasi vositalarini keng qo'llash xar bir mutaxassisdan, xox u texnolog bo'lsin xox iqtisodchi bo'lsin albatta zamonaviy kompyuterlardan, hamda axborot texnologiyalaridan kerakli darajada foydalanish mahorati va tegishli ma'lumotga ega bo'lishni talab qiladi.
«Algoritm asoslari va algoritmik tillar» fani orqali ishlab chiqarishning turli sohalariga taaluqli bo'lgan masalalarni echish algoritmlarini va dasturini tuzish yo'llari hamda usullarini bilib olinadi.
Informatikada masala yechish tushunchasi deganda axborotlarni qayta ishlab, natijani oldindan belgilangan ma'lum bir ko’rinishga olib kelish tushuniladi.
Kompyuterdan foydalanib masalani yechish - yaratilgan algoritmga asoslangan xolda dastlabki ma'lumotlar ustida avtomatik tarzda amallar bajarilib izlangan natija (natijalar) ko’rinishiga keltirish demakdir.