Mavzu: Suvok ishlarini bajarishda ishlatiladigan asboblar va moslamalar

Mavzu:Suvok ishlarini bajarishda ishlatiladigan asboblar va moslamalar.
Reja
1. Suvok ishlarini bajarishda ishlatiladigan asboblar va moslamalar.
2.Suvoq q atlam in i pardozlash asboblari
Yuzalarni suvashga tayyorlashda ishlatiladigan asbob va m ateriallar Yuzalarga suvoq qatlam i chaplash va uni tekislashda qator maxsus asboblardan foydalaniladi. 2 va 3-rasm larda shunday asboblar to ‘plam i keltirilgan. В unday asboblar har bir qurilish tashkiloti, usta-suvoqchilarda boMishi kerak. Suvoqning sifatli chiqishi kolp jihatdan asboblarning butligiga ham bog'liq. B undan tashqari zarur m ateriallar: rezgi taxta, m etall to ‘r, sim va m ixlar taxt qilib qo'yiladi.
29 , l 2-rasm . Q o rish m an i ch ap lash va tekislash asboblari: a — suvoqchilik kurakchasi; b — q o rish m a keskich; d — c h o 'm ic h (kovsh); e — dastasi buraladigan xokandoz; / — x o k an d o z-k u rak ch a va sokolc h o 'm ich ; g — to ‘g ‘ri to 'rtb u rc h a k shaklidagi sokol; h — kosasim on sokol; / — andavalar. Rezgi taxta ko‘zsiz yog‘ochdan randalab tayyorlanadi. Taxta eniga qarab qalinligi ham o ‘zgaradi, y a’ni ensiz taxta yupqaroq, enlisi qalinroq b o iis h i kerak. Taxta uzunligi 1000:2500 m m atrofida b o ‘ladi. Q urilish maydonchasiga taxtalar 50— 100 tadan bog‘lam koTinishida keltiriladi. Y uzaga q o q ish n i te z la tish m aq sa d id a rezgi ta x ta la r sh c h it ko‘rinishida qoqiladi. O lzbekistonda rezgi taxta o ‘rniga 5— 10 m m qalinlikdagi qam ish, tol navdasi, shuningdek qam ishlarning orasini 10— 15 m m ochib kanop bilan bog1 lab hosil qilingan chiydan ham foydalanish m um kin. M etall to ‘rlar bino shiplari, sinchli devor va pardadevorlar, metall konstruksiyalarni suvash da ishlatiladi. T o ‘rlar 0,7—3 mm 30 к 3-rasm .
Suvoq q atlam in i pardozlash asboblari: a — y o g 'o ch andavalar; b — tekislagichlar; d — c h o 'tk a ; e — b u ch ard a; / — zubilo; g — troska va zubch atk a; h — sh ak ld o r andavalar; i — p o 'lat c h o ‘tka; j — suvoqchilik lineykasi; к — rusta chiqargich. diam etrli sim dan kengligi 1300 va 1500 m m ham da kataklarining o ‘lcham i 5— 18 m m b o ‘lgan о ‘ram (rulon) tarzida ishlab chiqariladi. R ulonlarning massasi 80 kg dan oshm aydi. D iam etri kam ida 0,8 m m boMgan sim lar taxta konstm ksiyaga qoqilgan m ixlarga o ‘rab (bogMab) m etall to ‘r o ‘rnida ishlatiladi. 31 M ixlar rezgi taxtani yuzaga qoqish uchun ishlatiladi. Uzunligi • 30 yoki 40 m m . diam etri 1,8 va 2 m m b o ‘lgan m ixlardan foydalaniladi. 2 .6 . Suvoqchilik ishlari S u v o q ch ilik ish lari q u rilish d ag i m eh n a t ja ra y o n la rin in g alo h id a b ir turi h iso b lan ad i. Suvoqchilik ish larin in g boshqa qurilish ishlaridan farqi shundaki bunda q o ‘l m ehnati ko‘p sarflanadi va bu ishlarning bajarilishi natijasida yuzaga keladigan m ahsulotga nisbatan o ‘ziga xos talablar q o ‘yiladi. Bu o ‘ziga xoslik ishlam i bajarishni tashkil qilishning murakkabligi va xususiyatlarida, suvoqchilarning o'zlari tayyorlagan maxsus m ehnat qurollari yordam ida m eh n at predm eti (qorishm a)ga ko‘rsatadigan ta ’sirida nam oyon b o lladi. Suvoq binoni ko‘tarib turuvchi va to'suvchi konstruksia m ateriallarini suv, karbonat angidrid gazi va binoni qurshab turgan m uhitning boshqa om illar ta ’siridan saqlash uchun zarur. Suvoq qatlam i bino konstruksiyalarini barvaqt yem irilishdan (m ustahkam - ligi, issiqlik, fizik va boshqa fizik-texnik) xossalari norm ativda ko‘rsatilgan m uddatdan oldinroq ishdan chiqm asligi uchun xizm at qiladi. Suvoq jarayoni boshqa qurilish jarayonlaridan, asosan, unda ishlatiladigan m ateriallar va ularni qayta ishlash usullari (q o ‘l m ehnati ko‘p bo'lgani holda yarim m exanizatsiyalashtirish) bilan farq qiladi. Suvoq ishlarini bajarish usullari bir-biridan jarayonlar soni va bajaiilish aniqligi bilan farq qiladi, ya'ni ular murakkab jarayonlardir. Suvoq qilishning biror usulini qoMlash bu ishga tegishlicha tayyorgarlik k o ‘rish va jarayonni nazorat qilish orqali suvash ishlarini oddiy, yaxshi, a 'lo sifatli qilib bajarish m um kin. Suvoq qilish ishlari kom pleks jarayondir. Bu ishlar m ateriallarni tayyorlash, suvoqqa tayyorgarlik ko’rish, asosiy va yakunlovchi jaray o n ­ lar ham da sifatni nazorat qilish ishlaridan iborat b o ‘ladi. Vazifasiga k o ‘ra oddiy, m anzarali va m axsus suvoq xillari b o lish in i yuqorida aytgan edik. Oddiy suvoqdan fasad va xonalarni pardozlashda, m anzarali suvoqdan yuzalarni b o ‘yam asdan ham 32 ko‘rkam qilish, m axsus suvoqdan esa yuzaga alohida xossalar berish m aqsadida (suv o ‘tkazm aydigan, nur ta ’siriga chidam li, tovush o ‘tkazm aydigan qilish va hokazo) q o ‘llaniladi. Oddiy suvoq ikki: ostki va grunt qatlam idan tashkil topadi. O ddiy suvoq qilish u ch u n yuzaga sokol (1-rasm ) (kurakchaning bir turi) bilan 12 m m gacha qalinlikda qorishm a chaplanib, keyin silliqlanadi. Bunda qorishm a asosan yuzaga chapiladi. Sifatli suvoq gazcho‘p yordam ida bajariladi. B unday suvoq uch: ostki, grunt va sirtqi qatlam dan iborat b o ‘ladi. U chala qatlatnning um um iy qalinligi 15 m m ni tashkil etishi kerak. Ustki qatlam uchun ko‘zining kattaligi 1,5x1,5 m m li elakdan elangan m ayda qum ishlatiladi. Sirtqi qatlam (ayrim hollarda grunt q atlam i) surkash usulida suvaladi. Suvalgan qorishm a rejasho'p yordam ida silliqlanadi. Suvoq qilinadigan yuzalar SN iP talablariga m os b o iish i, suvoq ishlari aniq, bexato bajarilishi, suvoq qatlam ining sifatini oshirish u ch u n yuzalarni rejalash, nishonlar q o ‘yish va m ayoqlar o ‘rnatishning aham iyati katta. Bu vaqtda tek sh irish -o lch ash asboblaridan foydalangan m a’qul (4-rasm ). asalan, devorlarni 4-rasm . Moslam alar: a — reja c h o 'p la r; b — p o 'la t m arkalar; d — in v en tar m etall nishonlar; e — m alkalar. d Л - 20 33 suvashda nishonlarni gipsdan yasash m um kin. Buning uchun aw al mix va ip yordam ida vertikal yuza sathi aniqlab olinadi va devorga gips nishon m ahkam lanadi, so ‘ng shu nishon b o ‘yicha suvoq qilinadi. Suvoq ishlarini m exanizm lar yordam ida kom pleks ravishda bajarish ham m um kin. B unda qorishm ani tayyorlash, uni ishlatiladigan joyga keltirish va suvalayotgan yuzalarga chaplash ham da suvash jarayonlarining ham m asi m exanizm lar yordam ida bajariladi.