Мавзу: Табиий ресурслардан самарали фойдаланишда солиқларнинг таъсирчанлигини ошириш масалалари
Yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliqni undirish tartibi tahlili
Download 0.57 Mb. Pdf ko'rish
|
tabiiy resurslardan samarali foydalanishda soliqlarning tasirchanligini oshirish masalalari
|
2.2. Yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliqni undirish tartibi tahlili
Tabiiy resurs soliqlari tarkibida muhim ahamiyatga ega bo’lgan yer qa’ridan foydalanganlik soliqning mexanizmi borasida to’xtaladigan bo’lsak, respublikamizning mustaqillikka erishishi natijasida uning hududidagi yer osti boyliklarini o’zlashtirish va ulardan foydalanish mexanizmida ham keng qamrovli o’zgarishlar amalga oshirildi va O’zbekiston Respublikasining 1994 yil 23 sentyabrdagi “Yer osti boyliklari to’g’risida»gi qonuniga muvofiq 1995 yildan e’tiboran yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq joriy etildi va yer osti boyliklaridan foydalanuvchilar ularning xajmidan kelib chiqqan holda maxsus soliq to’lay boshladilar. Mamlakatimiz iqtisodiyotida amalga oshirilgan islohotlar natijasida mazkur soliq mexanizmida ham keng qamrovli o’zgarishlarga erishildi va ularning huquqiy bazasi mustahkamlandi. Jumladan, respublikamizda mineral xom-ashyoga bo’lgan talabni hamda boshqa extiyojlarni qondirish uchun yer qa’ridan oqilona, kompleks foydalanishni, yer qa’ri, atrof tabiiy muhit muhofaza qilinishini ta’minlash kabi vazifalardan kelib chiqqan holda 2002 yil 13 dekabrda “Yer osti boyliklari to’g’risida”gi qonunning yangi tahriri tasdiqlandi va mazkur qonunning asosiy vazifasi qilib yer osti boyliklariga egalik qilish, ulardan foydalanish va tasarruf etishda yuzaga keladigan munosabatlarni tartibga solishdan iborat ekanligi belgilandi. Respublikamizda yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 243-247 moddalariga muvofiq undiriladi va huquqiy tartibga solinadi. Soliq kodeksiga ko’ra yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq umumdavlat soliqlari tarkibiga kiradi. Ushbu soliq tabiiy boyliklardan foydalanishning samaradorligini ta’minlash bilan birga sof fiskal vazifani ham bajaradi. Yer qa’ridan foydalanuvchilar quyidagi to’lovlarni to’laydilar:
|
