Mavzu; tafakkur va uning asosiy shakllari


Download 6.31 Kb.
Sana31.01.2024
Hajmi6.31 Kb.
#1828475
Bog'liq
ESHONQULOV BOBURMIRZA

NIZOMIY NOMIDAGI TDPU PROFESIONAL TALIM FAKULTETI

TASVIRIY SANAT VA MUHANDISLIK GRAFIKASI 101- GURUH TALABASI MATSOBIROVA DURDONANING FALSAFA FANIDAN TAYYORLAGAN PREZIDENTATSIYASI

MAVZU; TAFAKKUR VA UNING ASOSIY SHAKLLARI

REJA;

1. Tushuncha, tafakkur shakl sifatida.

2. Hukm mushohoda va uning turlari.

3. Xulosa chiqarish va algumentlash.

Tafakkur — inson aqliy faoliyatining yuksak shakli; obyektiv voqelikning ongda aks etish jarayoni. Tafakkur atrof muhitni, ijtimoiy hodisalarni, voqelikni bilish quroli, shuningdek, inson faoliyatini amalga oshirishning asosiy sharti sanaladi.

Tafakkur — inson aqliy faoliyatining yuksak shakli; obyektiv voqelikning ongda aks etish jarayoni. Tafakkur atrof muhitni, ijtimoiy hodisalarni, voqelikni bilish quroli, shuningdek, inson faoliyatini amalga oshirishning asosiy sharti sanaladi.

Tafakkur — inson miyasining alohida funksiyasi. Uning nerv fiziologik asosi birinchi va ikkinchi signal sistemalarining oʻzaro munosabatidan iborat. Tafakkur jarayonida insonda fikr, mulohaza, gʻoya, faraz kabilar vujudga keladi va ular shaxsning ongida tushunchalar, hukmlar, xulosalar shaklida ifodalanadi (qarang ong).

Tafakkur — inson miyasining alohida funksiyasi. Uning nerv fiziologik asosi birinchi va ikkinchi signal sistemalarining oʻzaro munosabatidan iborat. Tafakkur jarayonida insonda fikr, mulohaza, gʻoya, faraz kabilar vujudga keladi va ular shaxsning ongida tushunchalar, hukmlar, xulosalar shaklida ifodalanadi (qarang ong).

Tafakkur koʻpgina fan sohalari (falsafa, mantiq, jamiyatshunoslik, fiziologiya, kibernetika, biologiya)ning tadqiqot obʼyekti hisoblanadi. Psixologiyada tafakkur voqelikni umumlashtirish darajasiga, muammoni yechish vositasi xususiyatiga, holatlarning inson uchun yangiligi, shaxsning faollik koʻrsatish darajasiga koʻra bir necha turlarga (koʻrgazmali harakat, koʻrgazmali obrazli, amaliy, nazariy, ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mavhum, ijodiy va hokazo) ajratib tadqiq qilinadi.

Tafakkur koʻpgina fan sohalari (falsafa, mantiq, jamiyatshunoslik, fiziologiya, kibernetika, biologiya)ning tadqiqot obʼyekti hisoblanadi. Psixologiyada tafakkur voqelikni umumlashtirish darajasiga, muammoni yechish vositasi xususiyatiga, holatlarning inson uchun yangiligi, shaxsning faollik koʻrsatish darajasiga koʻra bir necha turlarga (koʻrgazmali harakat, koʻrgazmali obrazli, amaliy, nazariy, ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mavhum, ijodiy va hokazo) ajratib tadqiq qilinadi.


Tushunchalarni xosil
qilishni mantiqiy usullari
Taqqoslash
Analiz
Sintez
Abstraktsiyalash
Umumlashtirish

Psixologiya fanida tafakkurning quyidagi turlari ajratiladi.

Psixologiya fanida tafakkurning quyidagi turlari ajratiladi.

1. Ko`rgazmali harakat.

2. Ko`rgazmali-obrazli.

3. Mavhum (nazariy) tafakkur.

ANALIZ- yunoncha parchalash, bo`lish, tahlil qilish narsa va hodisalarni fikran tarkibiy qismlarga ajratishdan iborat aqliy jarayon.

ANALIZ- yunoncha parchalash, bo`lish, tahlil qilish narsa va hodisalarni fikran tarkibiy qismlarga ajratishdan iborat aqliy jarayon.

SINTEZ- yunoncha qo`shish, birlashtirish, narsa va hodisalarning tarkibiy qismlari va sifat xususiyatlarini fikran yoki amaliy ravishda bir butun qilib qo`yishdan iborat aqliy jarayondir.

TAQQOSLASH- narsa va hodisalarni bir-bir solishtirish, ular o`rtasidagi o`xshashlik, farq, tenglik va qarama - qarshiliklarni topishdir.

TAQQOSLASH- narsa va hodisalarni bir-bir solishtirish, ular o`rtasidagi o`xshashlik, farq, tenglik va qarama - qarshiliklarni topishdir.

UMUMLASHTIRISH- tafakkurda aks etgan bir turkum narsalarning o`xshash, muhim belgilarni shu narsalar to`g`risida bitta tushuncha bo`lib fikran birlashtirish

ABSTRAKTSIYALASH- umumiy va mavhum tushunchalar yordamida paydo bo`ladigan tafakkur jarayoni. Buyumlarning bir qancha xossalaridan fikran chalg`ish va qaysidir bitta o`zimiz uchun kerakligini ajratib olish abstratsiya deyiladi.

ABSTRAKTSIYALASH- umumiy va mavhum tushunchalar yordamida paydo bo`ladigan tafakkur jarayoni. Buyumlarning bir qancha xossalaridan fikran chalg`ish va qaysidir bitta o`zimiz uchun kerakligini ajratib olish abstratsiya deyiladi.

KONKRETLASHTIRISH- bevosita idrok yoki tasavvur qilinayotgan narsa yoki hodisalar haqidagi, ya’ni aniq obrazlarga asoslangan tafakkur jarayondir.


Download 6.31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling