Мавзу: Тарбия жараёни ва тарбия усуллари

TOSHKENT SHAHRIDAGI YODJU TEXNIKA INSTITUTI TARBIYA NAZARIYASI VA USULLARI Baybayeva Muxayyo Xudaybergenovna P.f.n., dotsent

РЕЖА:

• Mavzu rejasi:
• 1.Tarbiya jarayoni mohiyati va uning jamiyat taraqqiyotidagi o‘rni
• 2.Tarbiya usullari

TARBIYA DEGANDA NIMANI TUShUNASIZ
?
Tarbiya — arabcha so‘zdan olingan bo‘lib, parvarish qilmoq, ta’lim bermoq, odob o‘rgatish, mehribonlik ko‘rsatish, himoya qilish singari ma’nolarni bildiradi.
.
Tarbiya - shaxsga muayyan jismoniy ruxiy, axloqiy, ma’naviy shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon
.
ўзгариб борди.
Tarbiya —biror maqsadga qaratilgan jarayon bo‘lib, u doimo muayyan rejaga ega bo‘ladi va buning uchun maxsus vakolati mavjud bo‘lgan kishilar tomonidan amalga oshiriladi.
Tarbiya deb - tarbiyachi o‘zi xohlagan sifatlarni tarbiyalanuvchilar ongiga singdirishi uchun ularning ruhiyatiga ma’lum maqsadga ko‘ra tizimli ta’sir ko‘rsatishiga aytiladi
.
Tarbiyaning turlari
- Aqliy tarbiya
- axloqiy tarbiya
- ekologik tarbiya
- huquqiy tarbiya
- mehnat tarbiya
- jismoniy tarbiya
- estetik tarbiya.
Tarbiya jarayoni
ning xususiyat
lari
Ko‘p qirrali jarayon
Uzoq muddatli jarayon
Uzluksiz jarayon
Yaxlit tizimli jarayon
Ikki tomonlama aloqa
jarayoni
Qarama-qarshiliklardan iborat
Tarbiya jarayonining tamoyillari quyidagilar
:
tarbiyaning bir maqsadga qaratilganligi


tarbiyaning hayot, mehnat bilan O‘zbekistonimizning mustaqilligi, gullab-yashnashi yo‘lida qilinayotgan fidoyi ishlar bilan bog‘lanishi
;
shaxsni jamoada, jamoa orqali tarbiyalash


tarbiyada shaxsni hurmat qilish va unga talabchanlik
;

tarbiyaviy ishlarning izchilligi, muntazamligi hamda birligi

tarbiyada shaxsning yoshi va o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish
.
Milliy tarbiya deganda nimani tushunasiz
?
Milliy tarbiya
Milliy tarbiya– har bir kishining o‘z ajdodlari madaniyati, ma’naviyati va tarixini bilishi hamda bolaning shunga ilk yoshidanoq o‘rgatila borishi.

1.So‘z orqali tarbiyalash usuli.

1.So‘z orqali tarbiyalash usuli.

• 2.Ko‘rgazmalilik usuli.
• 3.Amaliy ibrat-namuna usuli.
• 4.Rag‘bat va jazo usullari
• .

Tarbiya usullari:

1.So‘z orqali tarbiyalash :

• So‘z orqali uzatish, maslahat berish, ma’lumotlarni eshitish orqali qabul qilish, hikoya ma’ruza, suhbat va boshqalar.

Ko‘rgazmalilik usuli :

• Kinofilmlar,tasviriy san’at, badiiy san’at va boshqa ko‘rish orqali tarbiyalash uslublari
• .

Amaliy ibrat-namuna usuli.

• Tarbiya ma’lumotlarini amaliy mehnat harakatlari orqali berish, o‘rnak ko‘rsatish, boshqalarni amaliy mehnatda namuna qilib ko‘rsatish.

Rag‘bat va jazo usullari

• O‘quvchi va talabaning yaxshi va yomon qilgan ishlariga beriladigan baholar , bu rag‘bat va jazodir.
• Rag‘bat va jazo tarbiyada keng qo‘laniladigan usullardan biridir.
•  

Tarbiyachining rag‘batlantirish usullari ikkiga bo‘linadi .

• 1.Siz buyurgan ishga burch va mas’uliyat bilan yondashganiga qarab rag‘batlantirish.
• 2.Siz buyurgan ishga qiziqish va uni uddalay olganligiga qarab
• rag‘batlantirish.

Jazo turlari :

• Tushuntirish
• Uyaltirish
• Tanbex berish
• Ogohlantirish
• Jamoadan chetlashtirish
•  

Nazorat savollari

• 1. Zamonaviy ta’lim-tarbiyaning ahamiyati nimada deb uylaysiz
• 2.Tarbiyaning tamoyillari xakida tushuncha bering
• 3. Tarbiya turlarini
• 4. Qanday jazo turlarini bilasiz
• 5.Tarbiya jarayoni xakida tushuncha bering

Kelgusi mashg‘ulotda ko‘rishguncha ...