Mavzu: Tarmoq muammolarini izlash va bartaraf etish: Troubleshooting


Download 1.28 Mb.
Pdf ko'rish
Sana18.06.2023
Hajmi1.28 Mb.
#1589156
Bog'liq
17-tajriba ishi



17-tajriba ishi 
Mavzu: Tarmoq muammolarini izlash va bartaraf etish: Troubleshooting. 
Ishdan maqsad: Tarmoq qurilmalarini sozlangandan so’ng kelib chiqadigan 
muammolarni aniqlash va ularni bartaraf etish ko’nikmalarini hosil qilish. 
Qisqacha nazariy ma’lumot 
Tarmoqning normal rejimda qanday ishlashi haqida to'liq ma'lumotga ega 
bo'lgan odamgina tarmoqdagi muammolarni muvaffaqiyatli aniqlay oladi va 
tuzatadi. Faqatgina ushbu sharoitda me'yordan chetga chiqishni tezda aniqlash va 
muammoni aniqlash mumkin. 
Yaxshi texnik mutaxasis avvalo o'zida mavjud bo'lgan barcha ma'lumotlarni 
batafsil o'rganib chiqadi, barcha tarkibiy qismlarning ishini yaxshilab tushunishga 
harakat qiladi va ularni qanday qilib to'g'ri ishlashni o'rganadi. Tajribali tarmoq 
muhandislari katta muvaffaqiyatsizlikni dasturni noto'g'ri ishlatilishi yoki "inson 
omili" deb nomlangan natijalar bilan xato qilish mumkinligini bilishadi. 
Muammolarni izlash va tuzatishning bir qator tuzilgan usullari mavjud. 


17.1-rasm. Muammolarni izlash usullari: yuqoridan pastga, pastdan yuqoriga va 
“taqsimlash va aniqlash” 
Ushbu tuzilgan usullarning barchasi ko'p qatlamli tarmoqlarni o'z ichiga 
oladi. Qatlamli tarmoqqa misol qilib OSI modeli keltirilgan bo'lib, unda barcha 
aloqa funksiyalari qat'iy ravishda yetti darajaga bo'linadi. Ushbu modeldagi 
muammolarni bartaraf qilish orqali siz muammo lokalizatsiya qilinmaguncha har 
bir darajadagi barcha funksiyalarning ishlashini doimiy ravishda sinab ko'rishingiz 
mumkin. 
"Yuqoridan pastga" usuli ilova darajasidan pastga o'tishni o'z ichiga oladi. 
Muammo foydalanuvchi va dastur nuqtai nazaridan o'rganiladi. Faqat bitta dastur 
ishlamayaptimi yoki barcha dasturlarmi? Masalan, elektron pochta mavjud 
bo'lmaganda foydalanuvchi veb-sahifalarga kira oladimi? Shunga o'xshash 
hodisalar boshqa ish stantsiyalarida ham paydo bo'ladimi? 


“Pastdan yuqoriga” usuli fizik sathdan yuqori sathga o'tishni o'z ichiga oladi. 
Fizik sathda uskunalar va simli ulanishlar tekshiriladi. Kabellar rozetkasidan 
tushib ketganmi? Agar uskunada ko'rsatkichlar mavjud bo'lsa, ko'rsatkichlar 
yoniqmi? 
“Taqsimlash va aniqlash” usuli bilan tahlil o'rta darajalardan birida 
boshlanadi, undan keyin yuqori yoki pastki darajalar tekshiriladi. Masalan, 
diagnostika IP-konfiguratsiyani tekshirish orqali tarmoq sathidan boshlanishi 
mumkin. 
Ishni bajarish tartibi 
5. Cisco packet tracer dasturi ishga tushiriladi. 
6. Tajriba ishi uchun bizga 2911 versiyadagi router, 2960 switch va 
kompyuterlar kerak bo’ladi. 
7. Quyida keltirilgan topologiya quriladi. 
8. Qurilgan topologiya testlab ko`riladi. 
17.2-rasm. Tadqiq etilayotgan tarmoq topologiyasi 
SWITCH ga kiritiladigan komandalar. 
Switch>en 
Switch#conf t 
Switch(config)#interface range fastEthernet 0/1-4 


Switch(config-if-range)#switchport mode access
Switch(config-if-range)#switchport access vlan 10 
Switch(config-if-range)#ex 
Switch(config)#interface range fastEthernet 0/5-8 
Switch(config-if-range)#switchport mode access
Switch(config-if-range)#switchport access vlan 20 
Switch(config-if-range)#ex 
Switch(config)#interface fastEthernet 0/9 
Switch(config-if)#switchport mode trunk
Switch(config-if)#switchport trunk allowed vlan 10 
Switch(config-if)#do wr 
ROUTER ga kiritiladigan komandalar. 
Router>en 
Router#conf t 
Router(config)#interface gigabitEthernet 0/0 
Router(config-if)#no shutdown
Router(config-if)#ex 
Router(config)#interface gigabitEthernet 0/0.10 
Router(config-subif)#encapsulation dot1Q 10 
Router(config-subif)#ip address 192.168.10.1 255.255.255.0 
Router(config-subif)#ex 
Router(config)#interface gigabitEthernet 0/0.20 
Router(config-subif)#encapsulation dot1Q 20 
Router(config-subif)#ip address 192.168.20.1 255.255.255.0 
Router(config-subif)#ex 
Router(config)#ip dhcp pool t1 
Router(dhcp-config)#network 192.168.10.0 255.255.255.0 
Router(dhcp-config)#default-router 192.168.10.1 
Router(dhcp-config)#ex 
Router(config)#ip dhcp pool t2 
Router(dhcp-config)#network 192.168.20.0 255.255.255.0 
Router(dhcp-config)#default-router 192.168.20.1 
Router(dhcp-config)#do wr 
Qurilgan topologiyani sozlashda xatolikka yo’l qo’yilgan. Ushbu xatolik 
qayerda sodir bo’lganligini toppish uchun har bir vlandagi bitta hostga static IP 
address va qolgan hostlarga dinamik IP address berib chiqish kerak. 


17.3-rasm. Vlan 10 va Vlan 20 dagi hostlarga static IP address berish 
17.4-rasm. Vlan 10 dagi hostlar dinamik IP addresslarni sozlash 
17.5-rasm. Vlan 10 dagi hostlar dinamik IP address berish 


Yuqoridagi rasmlardan ko’rish mumkinki(17.3 va 17.4-rasmlar). Vlan 10 
dagi hostlar ip address olgan lekin vlan 20 dagi hostlar ip address olmagan. 
Demak, vlan 20 nima uchun ip address olmaganligini aniqlab ushbu xatolikni 
bartaraf etishimiz kerak. 
Komutator va marshrutizator qurilmalarida muammolarni aniqlash uchun 
quyidagi buyruqlardan foydalaniladi: 
– Komutator uchun: 
Show vlan – vlanlarni ko’rish 
Show vlan brief- 
Show interface trunk- 
Show ip arp- 
Show mac-address-table- 
Show ip interface brief show interface fastEthernet 0/1… 
– Marshrutizator uchun: 
Show ip arp- 
Show dhcp lease- 
Show ip dhcp pool- 
Show ip dhcp binding-… 


17.6-rasm. Show vlan
17.6-rasmdan Vlanlarda muammo yo’qligini ko’rish mumkin. 
17.7-rasm. Show interface trunk 
17.7-rasmdan muammo interfaceda ekanligini ko’rish mumkin. Vlanlarni 
trunk portlarga biriktirishda vlan 20 biriktirilmasdan qolib ketgan shuning uchun 
vlan 20 dagi hostlarda dhcp xizmati ishlamagan. Topilgan muammo quyidagicha 
bartaraf etiladi: 
Switch# 
Switch#conf t 


Switch(config)#interface fastEthernet 0/9 
Switch(config-if)#switchport trunk allowed vlan add 20 
Switch(config-if)# 
Muammo bartaraf etilganligini testlab ko’rish kerak(17.7-rasm) 
17.8-rasm Testlash natijalari 
Topshiriq: 
Amaliy ish mavzusi bo'yicha hisobot tayyorlash. Hisobotning mazmuni: 
- ishning raqami va mavzusi; 
- Cisco PacketTracerda tadqiq qilinayotgan tarmoq topologiyasining tasviri; 
- tarmoqdagi IP-manzillarni taqsimlash, ulanish diagrammasi (interfeys 
raqamlari), shu jumladan modelning tavsifi; 
- foydalanuvchi nomlari va parollari; 
- tarmoq elementlarini sozlash ro'yxati; 
- tarmoq elementlariga kirishga urinishlar natijalari. 
Nazorat savollari 
1. Troubleshooting nima? 
2. Troubleshootingning qanday usullar mavjud? 
3. “Yuqoridan pastga” usulini tushuntiring? 
4. “Pastdan yuqoriga” usulni tushuntiring? 
5. “Taqsimlash va aniqlash” usulini tushuntiring? 

Download 1.28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling