Mavzu: To’g’irlash qurilmalari ta'mirlash

Mavzu: To’g’irlash qurilmalari ta'mirlash
Elektrovozlarda va o'zgaruvchan tokning motorli vagonli harakatlanuvchi tarkibida bir necha turdagi o’zgartirgichlar yelkalaniladi (1-rasm).

Rasm : 1. O’zgartirgichlarda ventillarning ulanish sxemalari
Birinchi turga qarama-qarshi diodlar yoki tiristorlar bilan to’g’irlash-inverter o’zgartirgichlari (TIO’) kiradi, bunda teskari kuchlanishni taqsimlash uchun R111 shunt rezistorlari ishlatiladi, har bir yelkada quvvat tiristorlarining parallel tarmoqlari o'rtasida aloqa o'rnatish uchun RC aloqa rezistorlari o'rnatiladi va tok kommutatsiyasi paytida yuzaga keladigan ortiqcha kuchlanishlarni o'chirish uchun RC konturlari (1-rasm). 1, a).
Ikkinchi turga turli konstruktsiyadagi ko'chki diodlari yordamida amalga oshiriladigan har xil turdagi to’g’irlagich qurilmalari (TQ) kiradi (1-rasm). 1, b). Bunday holda, har bir yelka turli xil parallel shoxlardan iborat bo'lib, har bir shoxda bir nechta ketma — ket ulangan diodlar mavjud. Diodlar soni to'g'ridan-to'g'ri ularning sinfiga bog'liq, ya'ni sinf qanchalik baland bo'lsa, diodlar kamroq bo'ladi. Parallel ulangan novdalar bo'ylab toklarni bir tekis taqsimlash uchun ketma-ket ulangan diodlar bir yelkaning har bir shoxida bir xil impulsli to'g'ridan-to'g'ri kuchlanish yig'indisi bilan o'rnatiladi. To'g'ridan-to'g'ri impuls kuchlanishlari yig'indisidagi ruxsat etilgan farq 0,05 V dan oshmasligi kerak. to’g’irlagichlarda ko'chki diodlaridan foydalanish barcha yordamchi elementlarni R, C ni elkama-elka sxemasidan chiqarib tashlashga imkon berdi, bu esa to’g’irlagichning ishlashdagi ishonchliligini oshirdi va ularning ishlashiga xizmat ko’rsatishni osonlashtirdi. Shunga ko'ra, depoda texnik xizmat ko'rsatish va joriy ta'mirlash ishlari soddalashtirildi. Bitta o'rnatishda ko’chki bo’lmagan bo'lmagan va ko'chki diodlarining ishlashi ularning fizik parametrlarining tubdan farqi tufayli mumkin emas.
Uchinchi turga zamonaviy yarimo'tkazgichli o’zgartirgichlar (bular, IGCT tiristorlari va lGBT tranzistorlari, yangi avlod elektr harakatlanuvchi tarkibiga o'rnatilgan (Falcon, ED6, ED9M, ET2A) kiradi (1-rasm). 1, C).
Yarimo'tkazgichli o’zgartirgichlarning elektr zanjirlarining asosiy nosozliklariga to’g’irlagich qurilmalarining yelkalarining teshilishi, diod yoki tiristorning bittasini teshilishi, diod yoki tiristorning teskari tokining oshishi, yarimo'tkazgichlar ichidagi ichki zanjirning uzilishi, xarakteristikalarning beqarorligi, mexanik shikastlanish, rezistorlar va kondensatorlarning shikastlanishi kiradi.
Yelkaning teshilishi orqali barcha ketma-ket ulangan diodlar yoki tiristorlar haddan tashqari tok tufayli ishlamay qoladi. Bunday holda, Lokomotiv yoki MVXT barcha uskunalari va ishlaydigan yelkalarning ventillari uchun xavfli bo'lgan tok oqib o’tadi, shuning uchun o’zgartirgich nosoz deb hisoblanadi.
Diod yoki tiristorning bitta teshilishi, p-n-o'tish orqali yoki katta tok yuklari bilan ishlash paytida haddan tashqari qizib ketganda, shuningdek, ko'chki hosil bo'lish kuchlanishidan yuqori bo'lgan kuchlanish bilan teskari tokning ko'payishi bilan, yonib ketgan rezistorlarini o'rnatishda to'planishi tufayli yuzaga keladi. Bunday holda, to’g’irlagich orqali tok to'g'ridan-to'g'ri va teskari yo'nalishda o'tishi mumkin. Ko'chki diodli o’zgartirgichlarda, agar ko'prikning har qanday yelkaida bitta diod ishlamay qolsa, qurilma ish faoliyatini saqlab qoladi.
Diod yoki tiristor ichidagi zanjirning uzilishida, tok to’g’ri yoki teskari yo'nalishda o'tmaydi. Buning sababi pastki volfram (yoki molibden) plitasi va mis korpusini isitish paytida yopishqoqlikning buzilishi bo'lishi mumkin, bu plastinka va korpusning har xil harorat kengayish koeffitsientlari tufayli yuzaga keladi.
Diod xususiyatlarining beqarorligi korpuslarning zichligi buzilganda va ishlab chiqarish texnologiyasiga rioya qilinmagan hollarda yuzaga keladi. Natijada, diodlar yoki tiristorlarning teskari toki keskin oshadi, bu ularning buzilishiga olib keladi.
Tortish harakatlanuvchi tarkibining ishlashi paytida tebranishning kuchayishi yoki shkaflarning mahkamlanishining zaiflashishi tufayli barcha o'rnatish elementlari mexanik shikastlanishga uchraydi. Diodlar va tiristorlar korpusning ezilishi , dum qismining rezbasini shikastlangan, sovutgich qovurg'alarining egilishi, izolyatorning shikastlanishi va boshqa nosozliklar kelib chiqadi. Bundan tashqari, rezistorlarning elektron davri uzilishi, kondensatorlarning teshilishi yoki ulanish joylarida kavsharlanishini buzilishi mumkin (2-rasm).
Tog’irlash moslamalari, qoida tariqasida, ikkita alohida shkafda yig'iladi, ularning har birida ko'prikning ikkita yelkaining diodlari mavjud. Ularning orqa shinalari va kabellarida mahkamlagichning zaiflashishi, shuningdek, shuntlarining shikastlanishi mumkin.
To’g’irlagich-inverter o’zgartirgichlarida nosozliklar paydo bo'lishining mumkin bo'lgan joylari quyidagi tugunlarning elementlari bo'lishi mumkin:
impuls hosil qiluvchi blok (BFI),
impuls transformatorlari bloki (bit),
kuchlanishni tekislash bloki (BVN),
shuningdek induktiv kuchlanish bo'luvchilari.
Har bir to’g’irlagich qurilmasi qisqa tutashuv toklaridan himoyalangan bo'lishi kerak va elementlar ishlamay qolganda kerakli signal bilan jihozlangan bo'lishi kerak.
TXK-1ga texnik xizmat ko'rsatish paytida, qabul qilishda, va yo'lda Lokomotiv brigadasi qurilmalarning ishlashini vizual ravishda kuzatib boradi va himoya qo'zg'atilgan yoki yorug'lik signalizatsiyasi paydo bo'lgan hollarda, ishlab chiqaruvchining belgilangan ko'rsatmalari va tavsiyalariga muvofiq muammolarni bartaraf etish choralarini ko'radi.
PTOL yoki PTOE-da TXK-2-ga texnik xizmat ko'rsatishda, agar Lokomotiv brigadasi tomonidan hech qanday izoh bo'lmasa, TQ shkaflari va panellari, VIP, qo'zg'alishni to'g'rilash moslamasi (VUV) va to’g’irlagich-inverter o’zgartirgichlari (BOUVIP) boshqaruv bloklari tashqi tekshiriladi. Elektron bloklarga texnik xizmat ko'rsatish texnologik ko'rsatmalarga muvofiq amalga oshiriladi. Kontaminatsiyalangan qurilmalar va bloklar ulardagi va panellardagi yonib ketgan sigortalarni tozalaydi va almashtiradi. Keyin ular topraklama shinalari va simlarining yaxshi holatini tekshiradilar, shuningdek ularni mahkamlashning ishonchliligiga ishonch hosil qiladilar.



2– rasm. VUK 4000T va UVP -5 o’zgartirgichlari
1-Karkas, 2 – diod, 3 va 4 ulash shinalari, 5 – sovutgich, 6- qopqoq

Elektrovozlar uchun TXK-3-ga texnik xizmat ko'rsatishni amalga oshirayotganda, to’g’irlagich qurilmalarining shkaflari ochilib, changdan tozalanadi. Shundan so'ng, barcha elementlar va elektr ulanishlarining mahkamlanishini tekshirish bilan tashqi tekshiruv o'tkaziladi. Bundan tashqari, ular rezistorlar va kondansatkichlarning yaxlitligiga ishonch hosil qilishadi, signal chiroqining yaroqliligini va xavfsizlik qulflarini tekshiradilar. Aniqlangan nuqsonlar bartaraf qilinadi.

VL8O elektrovozlarining JT-ni joriy ta'mirlash paytida (barcha ko'rsatkichlar) TQ, UTQ, TIQ, TIQBB ta'mirlash texnologik ko'rsatmalar yoki uskunalar ishlab chiqaruvchilarning ko'rsatmalariga muvofiq amalga oshiriladi. Ta'mirlash ishlarini olib borishda statik elektr energiyasining mikrosxemalarga ta'sirini istisno qilish uchun profilaktika choralarini ko'rish kerak. Tashqi tekshiruv shinalarda yoriqlar yo'qligiga ishonch hosil qiladi va shinalar va korpus o'rtasida masofa o'rnatiladi, bu 20 mm dan kam bo'lmasligi kerak. bitta joriy ta'mirlashdan keying JT da tiristorlarning to'g'ridan-to'g'ri va teskari qarshiligini o'lchaydi.
TQ diodlari buzilish va uzilish uchun tekshiriladi, ularni qurilmalardan olib tashlamasdan va egiluvchan shuntlarni ajratmasdan va ko’chki bo'lmagan diodli qurilmalar uchun yordamchi elementlardan ajratish shart emas.
TQ sining nosoz diodlarini elkalariga almashtirishda yoki yangi elkalarni to'ldirishda ular o'rnatilgan diodlar bir xil sinfga ega bo'lishi va 0,52 dan 0,58 V gacha bo'lgan voltajning to'g'ridan-to'g'ri pasayishiga ega bo'lishi uchun tanlanadi. bir zanjirning diodlari uchun U30 kuchlanish qiymatlarining farqi 30 V dan oshmasligi uchun bunday talablar qo’yiladi. Agar yelkaning bitta zanjirida ikkitadan ortiq diod almashtirilsa, butun zanjirdagi to'g'ridan—to'g'ri kuchlanish pasayishi qiymatlari yig'indisi tekshiriladi, bu yelkaning qolgan zanjirlaridagi qiymatlardan 0,03-0,04 V dan oshmasligi kerak. Alohida shoxlardagi umumiy kuchlanish pasayishidagi farq 0,03 V dan oshmasligi kerak.
Diodlar va tiristorlarni almashtirish o’zgartirgich moslamasi bilan to'liq ta'minlangan maxsus asbob bilan amalga oshiriladi. Bunday holda, TQ va TIO’ uchun bitta JT orqali foydalanish bo'yicha ko'rsatmalarda nazarda tutilgan almashtirish talablariga qat'iy rioya qilish kerak, ular tiristorlarda impulslar mavjudligini tekshiradi, ular amplitudasi 20-25 V va davomiyligi 0,8—1,2 s bo'lishi kerak, shuningdek kuchlanish sensori ko'priklarining yelkalarini muvozanatlashi kerak. Aniqlangan nomutanosiblik bartaraf qilinadi.
Yoriqlar orqali, TIO’ elkasining parallel shoxlalrining tiristorlari ko'pincha ishlamay qoladi, ikki yoki undan ortiq parallel shoxlarning shikastlanishi kamroq uchraydi. Ta'mirlash boshlanishidan oldin TIO’-ning ish vaqtini oshirish uchun, potentsial ishonchsiz qurilmalarni o'z vaqtida aniqlash uchun, texnik diagnostika avtomatlashtirilgan tizimidan foydalangan holda o’zgartirgichlarning texnik holati ta'mirlash uchastkasining rastalarida tekshiriladi.
Elektr yarimo'tkazgichli kuch qurilmalar (Yo’KQ) va quvvat o’zgartirgichlarini tezkor diagnostikasi uchun parallel tarmoqlari umumiy nuqtaga rezistorlari bilan bog'langan o’zgartirgichda nosoz Yo’KQ ni aniqlash uchun ko'chma qurilmani o'z ichiga olgan uskunalar majmuasi joriy etildi. Bundan tashqari, umumiy nuqtasi bo'lmagan (vl60k elektrovozida) aloqa rezistorlari bo'lgan o’zgartirgichning bir qismi bo'lgan Yo’KQ ning teskari toki va oqish tokini o'lchash uchun qurilma ishlab chiqilgan (VL60K elektrovozida). Ushbu qurilma o’zgartirgichni demontaj qilmasdan potentsial ishonchsiz Yo’KQ aniqlashni ta'minlaydi va shu bilan ta'mirlash paytida mehnat unumdorligini oshiradi

3 rasm
Oqish toki yoki sinov qurilmasining (SQ) teskari toki o'lchanganda, qurilmaning 1 — chiqish qismi SQ ning katodiga (anodiga), 2- chiqish qismi esa qurilmaning o’zgartirgich yelkaidagi joylashishiga qarab anodiga (katodiga) ulanadi. Qurilmaning 3 va 4 chiqish qismlari qo'shni parallel shoxlardagi tiristorlarning anodlariga (katodlariga) ulanadi, shunda ular "xavfsizlik halqasi"hosil qiladi. Sinov diodining sinfiga qarab, kuchlanish cheklovchisining (KCH) kalitlaridan biri yopiladi.

Agar ish qismining 20 % dan ortiq sim iplarining teshilishi uchi hududida topilsa, sim uchi bilan kesiladi va uchi kavsharlandi. Kamroq zarar singan simlarni to'ldirish orqali tuzatiladi, shunda ularning bo'sh uchlari simning butun simlariga mahkam o'rnashadi. Agar uchi kavsharlash yuzasida notekisliklar bo’lmasa va simdan uchiga silliq o'tish bilan butun aylana bo'ylab quyilsa, kavsharlash to'liq hisoblanadi. Bundan tashqari, yoriqlar aniqlanganda yoki ularning aloqa yuzasi har qanday shikastlanish tufayli 1/3 dan ko'prog'iga kamayganda, chiqish uchlari almashtiriladi. Agar kerak bo'lsa, simlarning shikastlangan izolatsiyasi izolyatsiyalovchi kauchuk lenta bilan tiklanadi, u kengligi 1/2 ga teng bo'lgan qopqoq bilan mahkam yelkalaniladi. Keyin lenta izolyatsion lak bilan bo'yaldi.

Diodlar probnik yordamida teshilishi tekshiradi (4-rasm). shu bilan birga, ularni radiatordan olib tashlash va shinalarni o'rnatishni ajratish shart emas. Tekshirish uchun 110 yoki 50 V doimiy tok kuchlanishidan foydalaniladi, bu sinov diodlariga teskari yo'nalishda olib boriladi — probnik "musbati" katodga diodining pastki qismi), probni "minus" — anodga 10 kΩ qarshilik orqaliyo’naltiriladi. Yaxshi ishlaydigan diod bilan voltmetrning ko'rsatkichlari deyarli o'zgarmaydi. Agar diod teshilgan bo'lsa, u holda voltmetr strelkasi nolga tushadi. Parallel zanjirlarda tok farqining ko'payishini oldini olish uchun, diodlarni almashtirishda, teshilgan diodlar bilan bir xil sinfdagi va bir xil guruhdagi diodlardan foydalanish kerak.
Bundan tashqari, bosim moslamasidan foydalangan holda (5-rasm) tabletkali diodlarining siqilish darajasini tekshiradi. Buning uchun shchupni presslash yuzasi 2 va gayka orasiga o'rtasida gaykaga nisbatan ikkita diametrli qarama-qarshi nuqtada joylashtiriladi.

Rasm : 4. Soddalashtirilgan namuna olish

Rasm 5. Bosim moslamasi:
1- diod — 2-bosim; 3, 4-shinalar; 5-polimer izolyator; 6-shayba;
7-gayka; 8-shpilka; 9-M12 gayka; 10- shayba; - fiksator

A oralig'i 0,75—0,8 mm oralig'ida bo'lishi kerak, bu DL-123-320 diodlari uchun 7-320 va 5500 + 500 N tipidagi diodlar uchun 8000 ± 500 N bosim kuchiga to'g'ri keladi.

VL8O seriyali elektrovozlarning o'rtacha ta'mirlanishida TIO’ shkaflar elektrovozdan chiqariladi va yarimo'tkazgichli o’zgartirgich qurilmalarini ta'mirlash uchun uchastkaga o'tkaziladi.
TIO’-ni ta'mirlash va sinovdan o'tkazish mahalliy elektrovozlarning yarimo'tkazgichli o’zgartirgichlarini texnik xizmat ko'rsatish va joriy ta'mirlash bo'yicha texnologik ko'rsatmalar yoki ishlab chiqaruvchining hujjatlari talablariga muvofiq amalga oshiriladi.
Maxsus qurilmalar yordamida diodlar teshilishi va buzilish uchun tekshiriladi. Ketma-ket zanjirlarda diodlardagi to'g'ridan-to'g'ri kuchlanish pasayishining umumiy qiymati o'lchanadi, bu boshqa parallel yelkali zanjirlardan belgilangan miqdordan farq qilmasligi kerak. Har bir yelkaning parallel shoxlari bo'ylab tok taqsimotini o'lchashda o'rtacha qiymatlardan og'ish ±10 % dan oshmasligi kerak. Diodlarni teskari tok uchun tekshirish ushbu diod sinfi uchun kuchlanishga teng bo'lgan nominal teskari kuchlanishda amalga oshiriladi. Bunday holda, teskari tokning qiymati texnik hujjatlar tomonidan belgilangan qiymatdan oshmasligi kerak. Nuqsonli parametrlarga ega diodlar almashtiriladi.
2,5 kv megommetr quyidagi zanjirlarda izolyatsiyaga chidamliligini o'lchaydi: ramkaga nisbatan diod zanjirlari, diod bloklarining tirgaklariga nisbatan diod zanjiri va ramkaga nisbatan tirgaklar. Ushbu qiymatlarning barchasi texnik hujjatlar talablariga javob berishi kerak. Izolyatsiya qarshiligi pasaygan tirgaklar almashtiriladi. Bundan tashqari, qurilmalarda diod zanjirlarining izolatsiyasi minut davomida 50 Gts chastotali o'zgaruvchan tok kuchlanishining elektr quvvati uchun tekshiriladi.
Ta'mirlashdan so'ng, to’g’irlagich shkaflari bo'yalgan, o'rnatilgan va elektrovozga biriktirilgan. Simlar va kabellar TIO’ shkafining uchlariga ulanadi va barcha ulanishlarning mahkamlagichlari yana tekshiriladi.