Mavzu: Umumiy jarrohlik kesuvchi va qisqich asboblar 1-Vazifa

Mavzu: Umumiy jarrohlik kesuvchi va qisqich asboblar 
1-Vazifa:
“ Umumiy jarrohlik asboblari”, “kesuvchi asboblar klasterini to’ldiring.



2-Vazifa. Pichoqlar, skalpellar turlarini va ishlatilishini to’liq yozing. Tovarshunoslik tahlilini o’tkazish usullarini izohlab yozing. Tovar ekspertiza aktini to’ldiring
Jarrohlik pichoqlari a’zolar uclilarini amputatsiya qilish paytida yumshoq to'qimalar (teri, paylar)ni kesishga moljallangan. liar qanday tuzilishdagi pichoqda quyidagi qismlar bolishi zarur: dasta, bo‘yin, tig1. Tig‘da esa kesuvchi qism bolishi kerak. Pichoqning dastasi yaxshi ushlanishi uchun, sathi yaltiroq tig‘dan farqli ko‘p qirrali va taramtaram sathli bo’ladi
Pichoqlami qabul qiiishda sifat nazorati tekshiruvidan o'tkaziladi: etalonga qiyoslagan holda ko'zdan kechirish quyidagi talablar asosida amalga oshiriladi:
— pichoq tig'i uzunasiga o'tkir bo'lishi lozim, hech qanday timalgan joylari, o‘yiqlar yoki kertiklar bo'lmasligi zarur;
— o'tkir uchlari, kesuvchi qirradan tashqari, to'mtoqlashgan bo'lishi lozim;
— pichoq qoplaniasi sifatli bo'lib, dog'lar, zang va ortiqcha qatlamlar bo'lmasligi kerak.
Funksional sinov kesuvchi xususiyatlami teLshirishdan iborat: zamsh (baxmal charm), teri, karton o'rtacha qalinlikdagi qog'oz qirqib ko'riladi. Sinov natijasida tig' o'tmaslanmasligi va pachoq bo'lmasligi, kesikning chetlari esa o'yiqsiz, ravon bo'lishi lozim.
Amputatsiya pichog'i qo‘1 va oyoq barmoqlarini kesib tashlanganda yumshoq to'qimalar (teri, paylar)ni qirqishga mo'ljallangan. Tig'ining uzunligi bo'yicha 2 ta o'lchovli qHib tayyorlanadi: katta (315 mm) va kichik (250 nun), dastasi po'lat yoki jezdan tayyorlanib, ichi bo'sh, ushlashga qulay bo'ladi. Karton qutilarga yakka tartibda neytral moy surtilgan holda joylashtirilib qadoqlanadi.
Rezeksiya pichog'i barmoq va oyoq barmoqlari uchlarini, tovonni amputatsiya qiiishda, bo'g'imlami rezeksiya (biror a’zo yoki uning qismini kesib tashlash)da qaiin to'qimalar (naylar, kemirchak-tog‘aylar)m, unchalik katta bo‘imagan suyaklar (falanglar)ni qirqishga moljallangan: kemirchak pichoqdan tig'ning 2 tori — qorindor va to‘g‘ri turlariga ega shakli bilan farqlanadi.
Tog'ay pichogl qalin to‘qi malar (kemirchak! ar, tirtiqlar)ni, qovurg‘a kernirchaklami kesishga moljallangan bolib, ular qisqa, keng tigli va oglr qavariq dastali boladi.
Miya pichogl tashxis qo‘yish maqsadida bosh miya qatlamlarini ajratish uchun patologik-anatomik yorishlar paytida ishlatiladi. Bosh miya pichoglning tigl to‘g‘ri burchakli bolib, cho‘zilgan (dastasiga nisbatan 2 barobar uzun), yupqa, ikki tomonlama olkir, dastasi keng, sayqallanmagan holda ishlab chiqariladi.
Pichoqlar qutiga 10 donadan (amputatsiyaga mo Ijallanganlari bundan mustasno) konservatsiya moyi bilan ishlov berilgan holda yetkazib beriladi. Pichoqlarni sterillash quruq havo usuiida amalga oshiriladi, chunki nam muhitda ularning kesuvchi qirrasining olkirligi pasayadi..
Skalpellar-kesuvchi asboblarning, aynan pichoqlarning keng tarqalgan bir turi bolib, yuqori olkirlik xususiyatiga ega asboblardir. Skalpel — (lot. «scalpellym» — pichoqcha) XX asrning boshida jarrohlar to‘plamlariga «bisturi» (frans-«bistouri») degan skaipeiga o‘xshash o'tkir tigli, lekin taxlanadigan dastali asbob kiritilgan edi. Shuningdek, lansetlar (lot. «lancea» — nayza) taxlanadigan ikki tomonlama tigl o'tkir pichoqcha.
Skalpel — umumjarrohlik va maxsus oftalmologik, neyrojarrohlik turlariga bolinadi. Skalpellarning:
— quyma (katta,o‘rt.a, kichik);
— tigl olinadigan;
— bir martaliklari chiqariladi.
Metall skalpellardan tashqari, hozirgi zamonaviy jarrohlikda boshqa kesuvchi asboblardan elektrpichoqlar keng tarqalgan. Amaliy jarrohlikda turli elektrjarrohlik moslamalari v|i termokoagulatorlar qollaniladi. Lazer ixtiro etilganidan soiig to‘qimaIami kesish uchun uglekislotali, argonli va boshqa lazer skalpellar ishlatilishi boshlangan. Hozirgi vaqtda plazmali skalpellar yordamida to‘qimalarga yuqori haroratli ta’sir ko‘rsatish amaliyotga tatbiq etilyapti. Bulardan tashqari tibbiyot sanoatida ultratovushli kesuvchi asboblami ishlab chiqarish yolga qo‘yilgan. Oxirgi yillarda jarrohlikda radiotolqinli skalpellar (yuqori chastotali elektrmagnit tolqinlariga asoslangan) amaliyotda ishiatilmoqda. Eng so‘nggi tibbiyot yangiliklariga gidroskalpelxii kiritsa boladi. Undan foydalanish shikastlanish hamda operatsiya oqibatlarining kamayishiga olib keladi. Umumiy jarrohlik skalpellari ikki turda ishlab chiqariladi: qorindor — tig‘i kuchli botiq va o'tkir uchli. Qorindor skalpellar yumshoq to'qimalami chuqur kesishda qollaniladi, olkir uchlilari to‘qimalami yengil ochish va teshiklar hosil qilish uchun ishlatiladi. Tig‘ning uzunligiga qarab, skalpellar kichik (30,32 mm), o‘rtacha (40,42 m m ) va katta (46, 50 mm) boladi. Skalpel dastasi silliq yoki g'adir-budur boladi. Chuqur bo‘shiiqlarda operatsiyalar qilish uchun uzunligi 250 mmli maxsus skalpellar ishlatiladi, tig‘ning ishchi qismi qisqa (20 mm) va uchi to‘mtoqlashgan boladi. Skalpelning alohida qurilmasi — olib qo‘yiladigan tigl bilan ajralib turadi, olib qo'yiladigan tigl esa U10A polat yoki xromli 13x30 dan, dastasi nikel va xromli, L63 jezdan yoki plastmassadan tayyorlanadi. Skalpellar sathida tabiiy yog‘ surtilib, mumlangan yoki pergament qog'ozga o'ralib, karton qutiga 10 donadan qadoqlanadi.