Mavzu: Umumiy o‘quv va intellektual qobiliyatlarini
Download 487.2 Kb. Pdf ko'rish
|
Boyqobilova Madina BTPII 17
|
O'qitish metodlari o'qituvchi va o'quvchilarning birgalikdagi faoliyatlari usuli bo'lib, bu faoliyat yordamida yangiz bilimlar, malakalar va ko'nikmalarga erishiladi, o'quvchilarning dunyoqarashi shakllanadi, ularning qobiliyatlari rivojlanadi. M.A.Danilov, B.R.Yesipov o'zlarining qator ishlarida ta'lim jarayonining turli zvenolarida bajariladigan ishlar mazmunidan kelib chiqib, ta'lim metodlarini quyidagi guruhlarga ajratishgan. UZ 1) bilimlarni o'rganishga oid metodlar 2) malaka va ko'nikmalarni shakllantirishga oid metodlar 3) bilim va malakalarni tadbiq etish metodlari 4) ijodiy ishlash metodlari 5) bilim va malakani mustahkamlash va tekshirish metodlari Moskva shahridagi "O'qitish mazmuni va metodlari ilmiy tadqiqot ishlari" institutining biologiya sektorida o'qitish metodlariga quyidagicha ta'rif berildi: "O'qitish metodlari - bu darsda o'qituvchi va o'quvchilarning ish faoliyati tarbiya ishlarining evaziga o'quv hal etiladi". Pedagogik ensiklopediyada izohlanishicha, ta'lim metodi - O'quvchining ta'lim va mazmunini o'zlashtirishga ma'lum ketma-ketlikdagi faoliyat tizimidir I. O'quvchilar bilim oladigan manbalar bo'yicha og'zaki, ko'rsatmali va amaliy metodlar 1. Og'zaki metodlar a) Tushuntirish b) Suhbat d) Hikoya e) O'quvchilarning kitob bilan ishlashlari 2. Ko'rsatmali metodlar: O'qitishning ko'rsatmali metodlari o'quvchilarga kuzatishlar asosida bilimlar olish imkonini beradi. 3. Amaliy metodlar. Malaka va ko'nikmalarni shakllantirish va mukammallashtirish jarayoni bilan bog'liq bo'lgan metodlar o'qitishning amaliy metodlari hisoblanadi. O'quvchilarning mustaqil aktivliklari darajasiga ko'ra tasniflovchi metodlar 1) Izohli-illustrativ metod. Bu metodning mohiyati shundaki, bunda o'qituvchi tayyor informasiyani har xil vositalar yordamida beradi. O'quvchilar bu informasiyani qabul qilishadi, tushunib oladilar va eslab qoladilar. 2) Reproduktiv metodning asosiy belgisi faoliyat usulini tanlash va o'qituvchining topshiriqlar bo'yicha takrorlashdan iborat. Bu metod yordamida o'quvchlarda malaka va ko'nikmalar tarkib topadi. 3) Bilimla mi muammoli bayon qilish. Bunday bayon qilishda o'qituvchi u yoki bu qoidani aytibgina qolmay balki "avoz chiqarib mulohaza yuritib muammo qo'yadi va uni hal qilish jarayonini ko'rsatadi. O.R.Roziqov o'qitish va o'qish faoliyatlari o'zaro ta'sir mohiyatidan kelib chiqib, ta'lim metodlarini ikki guruhga ajratadilar: 1) o'zaro ta'sirni tashkil etish va boshqarish metodlari; 2) o'zaro ta'sir natijasini nazorat etish metodlari. L.N.Skatkin (metodist olim) o'z kitobida barcha o'qitish metodlarini 2 guruhga ajratib ko'rsatadi: 1) Reproduktiv metodlar 2) Produktiv metodlar A.M.Pishkalo "Методика преподавания математики в I-III классах" deb nomlangan kitobida o'qitish metodlarini 2 guruhga ajratib bayon etadi: 1) Bu guruhga o'qituvchi va o'quvchilarning darsdagi faoliyatlarini tashkil etishga qaratilgan metodlar: tushuntirish, bayon etish, suhbat, o'quvchilarning mustaqil ishlarini kiritadi. 2) Bu guruhga bilim olish manbalaridan kelib chiqadigan metodlarni kiritadi: o'qituvchining og'zaki nutqi, kitob ustida ishlash, ko'rgazmali qurollardan foydalanish, o'quvchilarning amaliy ishlarini kiritadi. G.L.Shukinaning "Pedagogika" kitobida o'qitish metodiga quyidagicha ta'rif beriladi. "O'qitish metodlari bu o'quv- tarbiya darsda maqsadlariga qaratilgan o'qituvchi va o'quvchilarning birgalikdagi ish faoliyatidir". Download 487.2 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|