Toshkent Axborot Texnologyalari Universiteti Telekomunikatsiya Fakulteti 2-bosqich talabasi Maxmudov Ne’matilloning Elektromagnit fanidan tayorlagan mustaqil ishi - Toshkent Axborot Texnologyalari Universiteti Telekomunikatsiya Fakulteti 2-bosqich talabasi Maxmudov Ne’matilloning Elektromagnit fanidan tayorlagan mustaqil ishi
Mavzu:Векторларнинг нормал ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар Чегаравий шартлар - Тўлқинлар, фазода тарқалиш вақтида, турли хоссали ва биржинсли бўлмаган мухитлар орқали ўтади.
- Бу мухитлар бир-биридан ε, μ ва σ параметрлари билан фарқ қилади.
- Маълумки, ушбу параметрлар муайян векторларга таъсир этиб, шу мухитдаги майдон кучланганлигининг ўзгаришига сабаб бўлади.
- Шундай экан, икки мухит чегарасида майдон векторларининг ўзаро муносабатларини аниқлаш мухимдир.
- Уларни чегаравий шартлар ёрдамида аниқланади.
Чегаравий шартлар деб электродинамик параметрлари бўйича бир-биридан фарқ қилувчи муҳитлардаги векторларнинг ўзаро муносабатларига айтилади. - Чегаравий шартлар деб электродинамик параметрлари бўйича бир-биридан фарқ қилувчи муҳитлардаги векторларнинг ўзаро муносабатларига айтилади.
- Чегаравий шартлар векторларнинг нормал ва урунма ташкил этувчилари учун алохида ёзилади.
- Улар Максвелл тенгламалари ва моддий тенгламалар асосида хосил қилинади.
E1, E2 - мухитлардаги натижавий электр майдони, En, Eτ – векторларнинг нормал ва урунма ташкил этувчилари Нормал ташкил этувчилар учун чегаравий шартлар - Нормал ташкил этувчилар учун чегаравий шартлар
- Максвеллнинг учинчи ва тўртинчи тенгламалари ёрдамида ҳосил қилинади.
- Унга кўра, электр силжиш векторининг нормал ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар қуйидагича:
- Ушбу шарт мухитлар чегарасида зарядлар бўлмаган хол учун ўринлидир.
- Агар мухитлар чегарасида зарядлар мавжуд бўлса, улар юза зарядлари сифатида намоён бўлади ва чегаравий шарт юза зарядлари қийматига боғлиқ бўлади:
- Е векторининг нормал ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар моддий тенгламалар асосида D вектори учун шартларлан келтириб чиқарилади.
- Унга кўра:
Мухитлар чегарасида зарядлар мавжуд бўлмаган хол учун: - Юқоридаги шартлардан кўриниб турибдики, Dn юза зарядлари қийматига, En мухитларнинг ε параметрлари нисбатига боғлиқ равишда ўзгаради.
- Юза зарядлари бўлмаган холатда Dn мухилар чегарасида узлуксиз бўлади.
- Магнит майдон векторлари учун чегеравий шартлар қуйидаги кўринишга эга:
Айтиш мумкинки, Bn ва Hn лар диэлектрик мухитлар чегарасида узлуксизлигича қолади. - Айтиш мумкинки, Bn ва Hn лар диэлектрик мухитлар чегарасида узлуксизлигича қолади.
- Бунга сабаб эса, диэлектриклада магнитланишнинг йўқлигидир.
- Векторларнинг урунма ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар
- Урунма ташкил этувчилар учун чегаравий шартлар Максвеллнинг биринчи ва иккинчи тенгламалари ёрдамида ҳосил қилинади.
- Унга кўра, E ва D ларнинг урунма ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар қуйидагича:
- Векторларнинг урунма ташкил этувчилари учун чегаравий шартлар
- H нинг урунма ташкил этувчиси учун чегаравий шарт мухитнинг ўтказувчанлик хоссасига боғлиқ бўлади.
- Агар мухит металлар синфига таълуқли бўлса, унинг юзасида ток хосил бўлади.
- Бунинг натижасида иккинчи мухитдаги вектор ташкил этувчиси сусаяди.
Агар иккита диэлектрик мухитлар чегараси кўриб чиқилса, унда H ва B ларнинг урунма ташкил этувчилари ўзаро тенг бўлади ва майдон куч чизиқлари узлуксизлигича қолади. - Агар иккита диэлектрик мухитлар чегараси кўриб чиқилса, унда H ва B ларнинг урунма ташкил этувчилари ўзаро тенг бўлади ва майдон куч чизиқлари узлуксизлигича қолади.
Электродинамикада кўпгина масалаларни ечишда мухитларнинг хоссалари идеаллаштирилади. - Электродинамикада кўпгина масалаларни ечишда мухитларнинг хоссалари идеаллаштирилади.
- Бу эса хисоблашларни анча енгиллаштиради.
- Масалан, идеал диэлектрикда майдоннинг қутбланиш ва ўтказувчанлик хосссалари мавжуд эмас ва тўлқин бу ходисалар сабабли сусаймайди.
- Тўлқинўтказгичларни эса айнан идеал ўтказгичдан тайёрланган деб қабул қилинади.
Идеал ўтказгичда электромагнит майдон мавжуд бўлмайди. Шунинг учун хам унда E2=D2=H2=B2=0 ва чегаравий шартлар қуйидагича: - Чегаравий шартлардан кўриниб турибдики, идеал ўтказгич сиртида E ва H векторлари учун биттадан ташкил этувчилар мавжуд бўлади.
- Хоссатан, улар ўзаро перпендикулярлик шартини қаноатлантиради.
Чизмада келтирилган шарт бажарилганлиги сабабли, тўлқинўтказгичларнинг ички металл сиртларида E вектори сиртга перпендикуляр, H вектори сиртга параллел булади. - Чизмада келтирилган шарт бажарилганлиги сабабли, тўлқинўтказгичларнинг ички металл сиртларида E вектори сиртга перпендикуляр, H вектори сиртга параллел булади.
- Асосий тўлқинларнинг структуралари хам шу шартлар натижасида шаклланади.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |