Mavzu: Xalqaro migratsiya jarayonlarini tartibga solish Mundarija: Kirish I bob

Kurs ishning tuzilishi: Kurs ishi kirish, II bob, xulosa va adabiyotlar ro‘yxatidan iborat.

I bob. Xalqaro migratsiya haqida

1. 
   Xalqaro migratsiya jarayonlari va muammolari
   

Jahon mamlakatlarida aholi tarkibi va joylashuviga migratsiyalar katta ta’sir ko‘rsatadi. Migratsiya (lotincha migratio – "ko‘chish”) – aholining bir hududdan boshqa hududga doimiy yoki vaqtincha muddatga ko‘chishi. Bitta manzilgoh ichidagi ko‘chish migratsiya hisoblanmaydi. Migratsiyalar bir necha mezonlarga ko‘ra tasniflanishi mumkin. Hududiy miqyosi jihatidan tashqi va ichki migratsiyalar ajratiladi. Tashqi migratsiya deganda, boshqa davlatga ko‘chish tushuniladi. Ba’zida tashqi migratsiyalar materik ichidagi va materiklararo migratsiyalarga bo‘linadi. Ichki migratsiya bir davlat ichidagi boshqa hududga ko‘chish hisoblanadi. U, o‘z navbatida, rayon ichidagi va rayonlararo migratsiyalarga bo‘linadi. 
Muddatiga ko‘ra migratsiyalar doimiy va vaqtincha turlarga bo‘linadi. Vaqtincha migratsiyalar mavsumiy, vaxtali hamda mayatniksimon (tebranma) bo‘ladi. Mavsumiy migratsiyalar ko‘proq qishloq xo‘jalik ishlari bilan bog‘liq bo‘lsa, vaxtali migratsiyalar, asosan, tabiiy sharoiti noqulay hududlar dagi foydali qazilma konlarida yoki qurilish obyektlarida mehnat qilish bilan bog‘liq. Mayatniksimon migratsiyalar esa shahar va uning atrofi o‘rtasida kunlik va haftalik tartibda kechadi: shaharga uning atrofidagi qishloq va kichikroq shaharlardan aholi ishlashga, o‘qishga va boshqa maqsadlarda, shaharliklar esa chetga, asosan, dam olish, ziyorat qilish yoki dehqonchilik bilan shug‘ullanish uchun tez-tez qatnab turishadi.
Aholi migratsiyasiga iqtisodiy, oilaviy, etnik, diniy, siyosiy, ekologik (tabiiy) kabi omillar sabab bo‘ladi. Migratsiyalar, asosan, iqtisodiy sabablar, ya’ni muayyan yashash sharoiti va ish o‘rinlarini qidirish bilan bog‘liq. Oilaviy migratsiyalar turli joylarda yashayotgan oila a’zolarining o‘zaro birlashuvi borasida amalga oshadi. Etnik va diniy migratsiyalar deganda, ma’lum millat yoki din vakillarining boshqa davlat yoki hududga ko‘chishi tushuniladi. Siyosiy migratsiyalar urush yoki siyosiy inqiloblar natijasida ro‘y beradi. Ekologik migrantlar tabiiy muhitning buzilishi tufayli yashash hududini tark etadilar. Bundan tashqari, aholi migratsiyalari ixtiyoriy va majburiy, tashkillashtirilgan va tashkillashtirilmagan kabi turlarga ham bo‘linadi. 
Hozirgi vaqtda eng katta migratsiya to‘lqini rivojlanayotgan mamlakatlardan rivojlangan Mamlakatlarga tomon yo‘nalgan.
Bunda eng ko‘p xorijiy migrantlarni AQSH qabul qiladi. Oxirgi yillarda bu davlatdagi immigrantlar soni 45 mln kishidan oshgani qayd etilgan. G‘arbiy Yevropa davlatlari orasida esa eng ko‘p immigrantlar Germaniya, Buyuk Britaniya va Fransiyaga kelgan. Bu davlatlarning har birida 7-10 mln immigrant yashamoqda. G‘arbiy Yevropaga immigrantlarning asosiy qismi Janubi-g‘arbiy va Janubiy Osiyo, Shimoliy Afrika hamda Sharqiy Yevropa davlatlaridan bormoqdalar. Boshqa rivojlangan davlatlardan Avstraliya, Kanada, Yangi Zelandiya, Isroil va JAR ko‘plab xorijiy migrantlarni qabul qilmoqda. Shunday ekan, barcha rivojlangan davlatlarda migratsiya saldosi (balansi) musbat hisoblanadi.
Aksariyat qismi manfiy migratsiya balansiga ega bo‘lgan rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasida ham yirik migratsion oqimlar vujudga kelgan. Jumladan, katta miqdordagi xorijiy migrantlarni Fors qo‘ltig‘idagi arab mamlakatlari, ayniqsa, Saudiya Arabistoni va BAA hamda Janubiy Koreya, Singapur, Malayziya singari yangi sanoatlashgan davlatlar jalb qilmoqda. Bu davlatlarga Hindiston, Pokiston, Bangladesh, Yaman, Indoneziya, Vyetnam, Misr kabi Osiyo hamda Afrika mamlakatlaridan millionlab immigrantlar borib mehnat qilishmoqda.
Lotin Amerikasi, Osiyo va Afrika qit’alarida qo‘shni davlatlar orasida nafaqat iqtisodiy, balki siyosiy, ekologik, etnik omillarga bog‘liq holda soni jihatidan yirik, lekin hududiy ko‘lami nuqtayi nazaridan lokal (mahalliy) migratsion oqimlar ham ro‘y bermoqda. Masalan, Suriyadan Turkiyaga, Afg‘onistondan Eronga, Ugandadan Keniyaga millionlab kishilar ko‘chib bormoqdalar. Yirik migratsiya oqimlari MDH hududida ham mavjud bo‘lib, ko‘proq Rossiyaga yo‘nalgan.
Hozirgi zamondagi xalqaro aholi migratsiyalariga qator xususiyatlar va muammoli jihatlar xos. Eng ahamiyatlisi shundaki, migratsiya jarayonlari bugungi kunga kelib chindan ham globallashdi, deyarli barcha mintaqa va mamlakatlarni o‘z doirasi bilan qamrab oldi. Tashqi migratsiya ayrim hollarda, ayniqsa, rivojlangan va o‘tish iqtisodiyotidagi davlatlar uchun aholining umumiy ko‘payishida katta rol o‘ynaydigan bo‘ldi. Ammo xalqaro migratsiya oqimlari immigratsiya markaziga aylangan davlatlar aholisining tarkibi va harakatiga, jamiyatdagi etnik va konfessional (diniy) xilma-xillikka, millatlararo va dinlararo munosabatlarga sezilarli darajada ta’sir o‘tkazmoqda. Ba’zida mahalliy aholi va kelgindilar orasida to‘qnashuv, mojarolar ham sodir bo‘lib turibdi. Shu bilan birga, oxirgi yillarda dunyoda aholining majburiy migratsiyalari kuchayib bormoqda. Bu migratsion to‘lqinlarning o‘choq lari sifatida Suriya, Iroq, Falastin, Liviya, Afg‘oniston va boshqa harbiy-siyosiy vaziyati og‘ir va aholining keng qatlamlari uchun xavfli bo‘lgan davlatlar alohida ajralib turibdi. 
Zamonaviy migratsiyaning yana bir muhim jihati shundan iboratki, xalqaro migrantlarning sifat tarkibi (masalan, ta’lim darajasi nuqtayi nazaridan) o‘zgarib bormoqda, davlatlararo migratsiya oqimlarida yuqori malakali mutaxassislarning ishtiroki faollashmoqda. Bu vaziyat immigratsiya markazlari bo‘lmish rivojlangan davlatlar uchun ijobiy ahamiyat kasb etsa, emigratsiya o‘choqlari – rivojlanayotgan va o‘tish iqtisodiyotidagi davlatlar uchun esa buning aksi, ya’ni salbiy holat hisoblanadi.

2. 
   Aholi migratsiyasi
   

Aholi migratsiyasi — aholining yashash joyini oʻzgartirishi bilan bogʻliq koʻchishi. Aholi migratsiyasi aholining muhim muammolaridan biri boʻlib, unta kishilarning oddiy mexanik koʻchish harakati deb emas, balki ijtimoiy-iqtisodiy hayotning koʻp tomonlarini qamragan murakkab ijtimoiy jarayon sifatida qaraladi. Aholi migratsiyasi. aholini joylashishi, yerni xoʻjalik jihatdan oʻzlashtirish, ishlab chiqaruvchi kuchlarni rivojlantirish, irqlar, tillar va xalqlarning paydo boʻlishi va aralashib ketish jarayonlari bilan bogʻliq. I.CH.NI joylashtirishdagi oʻzgarishlar bevosita mehnat resurelarini hududiy qayta taqsimlash extiyojini keltirib chiqaradi, bunga esa migratsiya yordamida erishiladi.
Yoʻnalishiga koʻra tashqi aholi migratsiyasi va ichki aholi migratsiyasi farqlanadi. Tashqi aholi migratsiyasi mamlakatdan chiqib ketish (muhojirlik), ichki Aholi migratsiyasi esa mamlakat doirasida, viloyat va tumanlararo yashash joyining oʻzgarishi. Migratsion jarayonlarda ishtirok etuvchilar — migrant (muhojir)lar, migratsiya oqimi shakllanuvchi hudud — migrantlar chiquvchi, ular borgan hudud — migrantlar oʻrnashuvchi region deyiladi. Muayyan mamlakatdan boshqa biron-bir mamlakatga aholining koʻchib ketish jarayoni emigratsiya, unda ishtirok etganlar esa emigrantlar deyiladi. Va, aksincha biron bir boshqa mamlakatdan maʼlum mamlakatga aholining koʻchib kelishi immigratsiya, unda ishtirok etganlar immigrantlar (kelgindilar) deyiladi.
Aholi migratsiyasi doimiy (turar joyni uzil-kesil oʻzgartirish), vaqgincha (shartnoma asosida maʼlum muddatga ishga, oʻqishga va boshqa sabablar bilan mamlakatdagi bir maʼmuriy-hududiy birlikdan boshqasiga borish, yoxud xorijga ketish), mavsumiy (iqtisodiyot tarmoklari — qishloq xoʻjalik, undiruvchi sanoat sohasi yumushlari, davolanish, dam olish va boshqa sabablarga koʻra koʻchish), mayatniksimon (mokisimon) (ertalab ishga, oʻqishga ketib, kechqurun uyiga qaytib kelish) migrasiya turlari boʻladi. Maʼlum vaqt davomida hududga koʻchib kelgan va koʻchib ketgan kishilar soni oʻrtasidagi farq migratsiya saldosi deyiladi. Baʼzan migratsiyaga turizm, kurortga borish, ziyorat, shuningdek mokisimon qatnovchilarni ham kiritadilar, lekin turar joyni oʻzgartirmagani uchun ularni Aholi migratsiyasiga kiritish mumkin emas.
Qishloq aholisi hisobiga shaharlarda yashovchi aholining toʻxtovsiz oʻsib borish tendensiyasi ham mavjud. Qishloqlarda yashash sharoitining shaharlarga nisbatan maʼlum darajada noqulayligi, uning ayniqsa yoshlarni iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy jihatlardan toʻla qondira olmasligi bu tendensiyaga sabab boʻladi.
Oʻzbekistonda aholi migratsiyasi jarayoni yangi zavod va fabrikalarning qurilishi, 50-60-yillarda Navoiy, Zarafshon, Uchquduq, Bekobod, Angren, Olmaliq, Yangiyer va boshqa sanoat shaharlarining barpo etilishi hamda ularni ishchi kadrlar bilan taʼminlash maqsadida shoʻrolar davrida SSSRning markaziy sanoat rayonlaridan aholini ommaviy koʻchirib keltirish hisobiga boʻldi. Natijada bu sha-harlarda tub joy aholisi ozchilikni tashkil etib, koʻpchiligi Respublika tashqarisidan yoʻllanma bilan kelgan kishilar boʻldi. 1966-yilgi Toshkent zilzilasidan soʻng Toshkent shahri aholisi ham ikki baravardan ziyod ortdi. Urush yillarida oʻz yurtlaridan qochoq boʻlganlar va badargʻa qilinganlar ham Oʻzbekistonda qoʻnim topdilar.
Aholi migratsiyasi jarayoniga tarixiy va milliy anʼanalar ham taʼsir koʻrsatadi. Oʻrta Osiyo xalqlarida, jumladan oʻzbeklarda tugʻilib oʻsgan joyga mehri balandligidan migratsiyaga moyillik ancha sust. Men migratsiyani bir mamlakatda va undan tashqarida ham, uning chegaralarida ham, boshqa bir mintaqadan boshqasiga o'tkazishni aniqlaydigan edim. Migratsiyada qaysi tomonlarning qaysi tomonlarini qiziqtirishi juda qiyin: ijobiy yoki salbiy. Asosiy salbiy tomoni shundaki, odamlar yaxshi hayotdan o'tmaydilar. Ko'pincha ular o'zlarining yashash sharoitlarini yaxshilashni xohlashadi.
90-yillarda AQSh, Kanadadagi mamlakatimizdan turli sohalardagi mutaxassislarning ommaviy chiqish edi. Bu ularning bilimlari va tajribasi uyda kerak emasligi sababli, lekin chet elda kerak edi.
Yana bir sabab, aholiga harbiy harakatlar yoki tabiiy ofatlar tufayli o'z hududida imkonsiz bo'lishi mumkin.
Migratsiya, Emigratsiya, immigratsiya qadimgi davrlarda boshlangan tabiiy jarayonlar. Axir, hamma yaxshi yashashni, yaxshi ma'lumot olishni, ijtimoiy himoya qilishni, malakali tibbiy yordam olish, uning xavfsizligi uchun doimiy tashvishlanmaydi. Bu maqsadlar bilan muhojirlar boshqa davlatlarning chegaralarini kesib o'tishadi.
Advokat kolleji huquqiy himoya. Ma'muriy va fuqarolik ishlariga, sug'urta kompaniyalariga etkazilgan zarar, iste'molchilar huquqlarini himoya qilish, shuningdek dengiz qirg'ichlari va garajlarini noqonuniy buzish bilan bog'liq holatlarga ixtisoslashgan.
1. mohiyat va tasniflash migratsiya jarayoni.
2. Zamonaviy dunyo migratsiyasi va ularning xususiyatlari.
3. Rossiyada migratsiya jarayoni.
Insoniyatning demografik tarixida, tabiiy harakatdan tashqari fazoviy - migratsiya mavjud.
Aholining ko'chishi (LAT. "Migotio" - ko'chirish - ayrim hududlarning chegaralaridagi odamlarni har xil yoki undan kamroq yoki kamroq vaqt davomida harakatlantiradi. Tashqi migratsiya (Emigratsiya va immigratsiya) va ichki migratsiya ajratilgan. Tashqi migratsiya davlat chegarasi kesishgani, ichki, ma'muriy tumanlar va boshqalarning oldini olish bilan bog'liq.
Ushbu turdagi harakatning o'ziga xos xususiyati shundaki, oddiy (xotirjamona) inerventsiyali va siyosiy sharoitlar ta'siri ostida, erning butun aholisini o'zgartirmasdan faol va qobiliyatli bo'ladi. Demografik jarayonlar uzoq muddatli rejada.
Ushbu ijtimoiy ahamiyatga ega o'zgarishlar iqtisodiy, ijtimoiy, demografik va boshqa oqibatlarga olib keladi - ijobiy, salbiy, aniq va yashirin va yashirin, joriy va uzoq muddatli va uzoq muddatli va uzoq muddatli.
Shuning uchun migratsiyani har tomonlama o'rganish zarurati.
Demografik munosabatlarda migratsiya qiymati quyidagicha:
Aholining raqami va jinsiy tuzilishini o'zgartirish (kelgan hududlarda, yoshartirish va aksincha),
Aholining etnik tarkibiga jiddiy tuzatishni hissa qo'shadi, uni monoetikka aylantirishi mumkin,
Oilalarni yadroviyga aylantirishga yordam beradi,
Aholining sifatini yaxshilaydi yoki yomonlaydi
Reproduktiv xatti-harakatlarning turini o'zgartiradi,
Mehnat va bandlikni yangilaydi,
Demografik siyosatni takomillashtirishni talab qiladi.
Ilmda yaxlit, kompleks yondashuv hali aniqlanmagan, ammo ko'plab xorijiy va rossiyalik olimlar bunga aloqador bo'lishlariga qaramay. So'nggi - Plenev E.P., Moizenko, Rybakovskiy L.L., Zaslavskaya T.I., Zaslavskaya T.I., Horiev, Brook A.S.
Migratsiya ta'siri har tomondan o'rganilgan, uning makro, mikro va Mezo darajasiga ta'siri, ta'siri:
Mamlakatda
Individual darajada.
Bunday holda, ta'sir zid bo'lishi mumkin: manfiy, jismoniy shaxs uchun - ijobiy (masalan, "ongning oqishi").
Migratsiyaning demografik jarayonlarga ta'siri olimlarning demografiksdagi migratsiyalarni aholining shakllaridan biri sifatida hisobga olish kerakmi yoki yo'qmi deb hisoblanadi.
Adabiyotlar "Migratsiya" va "Migratsiya" dan foydalanadi. Ikkalasi ham, ikkinchisi mavjud bo'lish huquqiga ega. Hayot bu atama qanchalik aniqligini ko'rsatadi. Migratsiya harakatlari anchadan beri, qabila bir qismi yangi madaniyatni ta'kidlab, yaratilganida ma'lum. Shunday qilib, butun qit'alar ochilib, joylashdilar. Katta ko'chmalar qadimiy va zamonaviy Evropa xalqlarining shakllanishini yaratdi.
Ushbu aholi hududi boshqa hududlar bilan almashilganligiga yoki yo'qmi, u ochiq va yopiq aholi tomonidan ajralib turadi. Agar siz qat'iy ravishda berilgan mezonlarga rioya qilsangiz, deyarli yopiq aholi yo'q.
Migratsiya tushunchalari so'zning keng ma'noda va tor jihatdan ajralib turadi. Ikkinchisi, migratsiya harakatining ajralmas qismi bo'lib, bu joylararo harakat.
Kalomning keng ma'noda migratsiya harakati - bu odamlarni yashash joyi yoki ish joylari bo'yicha ilgari surish. Interfeysi va aralash harakatlari farq qiladi.
Amalga oshirish harakati - o'rindiqlararo harakatlar to'plami, i.e. Mehnatni ish bilan bog'liq bo'lgan davlatlar, tumanlar, tumanlar va aholi punktlari o'rtasidagi hududiy harakatlanish (uning o'rnini siljitish).
Migratsiya nazariyasini tuzishga birinchi urinishlar ingliz olimini (1885) Buyuk Britaniya va Shimoliy Amerikada joylashgan ushbu hodisalarning qonunlari asosida ishlab chiqilgan ingliz olimi bilan tanishdi.
Migratsiyaning aksariyati qisqa masofalar uchun amalga oshiriladi,
Hududiy markazi, yanada jozibali,
Har bir migratsiya oqimi uning hisoblagich oqimiga to'g'ri keladi,
Shaharlarning o'sishi - asosan migratsiya tufayli, ammo aholining tabiiy o'sishi tufayli emas,
Migratsiya ko'lami sanoat, savdo transportini rivojlantirish, savdo-sotiqni rivojlantirish,
Buning sabablarini aniqlash iqtisodiy sababdir.
"Inson kapitali" nazariyasi doirasida (AQSh, Xiks, Lee, Tojaro va boshqalar) (migratsiya omillari tushunchasi). Uning tanlovi ta'kidlanmoqda: Turli xil ijtimoiy guruhlar migratsiyaga xilma-xildir. "Mission yondashuv" tushunchasi odamlarning harakatlanishini jamiyatning jamiyatdan chiqarishdan oldingi (qishloq xo'jaligidagi) o'rniga sanoatga o'tish belgisi sifatida sanoatni sanoatiga o'tishi deb hisoblaydi.

II bob. Xalqaro migratsiyadagi zamonaviy tendentsiyalar

2.1. Zamonaviy dunyoda migratsiya
Men televizordagi mahalliy mojarolar haqida tez-tez eshitaman. Masalan, endi Suriyadagi urush tufayli Evropa ko'plab qochqinlardan aziyat chekmoqda. Muammo shundaki, ushbu muhojirlar zarur professional mahorat holatlari yo'q va ko'pincha davlat tilini bilishmaydi.
Mamlakatimiz ichki migratsiya bilan ajralib turadi. Yaxshi daromad qidirishda yoshlar katta shaharlarga o'tadi. Keyinchalik, davlat yo'q bo'lib ketmoqda.
Ukrainada, beqaror siyosiy vaziyatdan keyin ko'plab fuqarolar o'z chegaralari uchun ko'chib o'tdilar. Va ko'pincha bu yuqori malakali odamlar davlatning tayanchidir.
Birinchi qarashda juda o'xshash qonunchilik terminologiyasida bir nechta tushunchalar mavjud. Bu migratsiya, emigratsiya, immigratsiya. Ushbu ta'riflar o'rtasidagi farq chalkashlik emasligini bilishingiz kerak.
Migratsiya, immigratsiya, Emigratsiya farqlari
Muhim! Shuni yodda tutish kerak:
Har bir holat noyob va individual.
Muammoniyatni sinchkovlik bilan o'rganish har doim ham ishning ijobiy natijasini kafolatlamaydi. Bu omillar to'plamiga bog'liq.
O'zingizning savolingiz bo'yicha eng batafsil maslahat olish uchun siz shunchaki taklif qilingan variantlarni tanlashingiz kerak:
Migratsiya hayot sifatini yaxshilash uchun bir shaxs yoki davlat ichidagi shaxs yoki davlatning davlatidagi shaxslarning harakati deb ataladi. Bu K. ni anglatadi umumiy tushunchalarBu keng ma'noga ega va odamlarning davlatlarida va turli mamlakatlar o'rtasidagi harakatlanishning ko'plab navlarini o'z ichiga oladi.
Migratsiya, bir kishi bir davlatdan boshqasiga o'tganda tashqi hisoblanadi. Va boshqa mamlakatda boshqa joyga ko'chirish (mintaqadan mintaqadagi mintaqadan) amalga oshirilganda.
"Emigratsiya" atamasi bundan kelib chiqadi lotin so'zlari Shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, diniy holatlardagi boshqa mamlakatga ko'chib o'tish va boshqa mamlakatga ko'chib o'tishning ma'nosi. Odatda bu mamlakatingizdan tashqari bir martalik uchishdir. Shu bilan birga, fuqaroning o'z vatanligini tark etishi shart emas.
Immigratsiya - bu lotincha atamadan "instililla" degan ma'noni anglatadi. Bu doimiy yashash va bandlik maqsadida boshqa davlat hududiga kirish jarayoni.
Emigratsiya: sabablar va mamlakatimizni tark etish usullari
Agar biz Emigratsiya haqida gapiradigan bo'lsak, bu odamni doimiy yashash joyida boshqa mamlakatga ko'chirish jarayoni. Bu qaror qiluvchi muhojir ma'lum holatlar tufayli qabul qilinadi.
Bularga quyidagilar kiradi:
ularning yashash joyidagi murakkab siyosiy, iqtisodiy, ekologik vaziyat;
uning ajdodlarining tarixiy vataniga qaytish;
ta'lim olish, davolanishni amalga oshirish, o'zingizni anglash uchun ularning mamlakatda bo'lgan imkonsiz.
Emigratsiyaning asosiy sababi - bu qidiruv eng yaxshi shartlar Hayot. Bunga yaxshi ta'lim, yuqori maosh oladigan ishlarni takomillashtirish, uni takomillashtirish kiradi uy-joy sharoitlari. Migrantlarning aniq statistikasi ko'rsatish juda qiyin.
Buxgalteriya hisobini yuritadigan bir nechta xizmatlar mavjud. Shuningdek, odamlar har doim ham bir muncha vaqt ketmaydilar va abadiy emas. Ba'zilar reestrdan olib tashlash uchun ularni ro'yxatga olish joyiga kelmaydilar. Rossiyadan hijrat qiluvchi odamlar soni Razstat tomonidan Ichki ishlar vazirligi va migratsiya xizmati ma'lumotlari asosida hisobga olinadi.
Rossiyaning aksariyati odamlarni Evropa mamlakatlariga hijrat qilmoqda. U erda yashashning yuqori darajasi bilan bog'liq. Misol sifatida, buni ta'kidlash mumkin rivojlangan davlatlar Evropa va Amerika hatto ishsizlar ham kamida bitta mashinaga ega, ular ijtimoiy imtiyozlarga ega bo'lishlari mumkin. Rossiyada mashinada mashina hashamat mavzusi deb hisoblanadi, bu har bir ishchi fuqarosi emas, ayniqsa viloyat va qishloqda.
Zamonaviy migratsiya xususiyatlari:
1. Schloct. Bu aslida butun dunyo aholisiga jalb qilingan bo'lsa, u doimo ishtirok etmoqda: agar 1960 yilda 3,2 million muhojir bo'lsa, ular 3,2 million muhojir bor, ular esa noqonuniy ravishda, ularning umumiy soni 4 - 5 baravar yuqori. Ularning yarmidan ko'pi - rivojlanayotgan mamlakatlardan, ularning 2/3 tasi rivojlangan mamlakatlarga yuborilgan. Ular 80-yillarda edi. AQShda ruxsat etilgan 10 dan 9tasi.
2. Ikkinchi Jahon urushi boshlanganidan keyin yangi immigratsion diqqat markazlarini shakllantirish. Eng kuchli EEC mamlakatlari. Mehrona etkazib beruvchilardan Evropa iste'molchilariga aylandi (150 yil ichida u "" qarama-qarshilik "ni 60 million kishini qo'ydi. 90-yillarda. ECEA mamlakatlarida 15 million muhojir, shu jumladan Germaniyada 1/3 dan ko'proq, Frantsiyada 4 milliondan ortiq muhojir bo'lgan. G'arbiy Evropada - 20 million - Evropa mamlakatlari aholisining 5 foizini tashkil etgan.
Yaqin Sharq: 90-yillarning boshlarida. Oltita Arab neft kompaniyalari - chet elliklar (5 yoshdan 6 yoshda) ishchi kuchining 90 foizi.
Lotin Amerikasida - 5 - 8 million kishi; Janubi-Sharqiy Osiyoda Afrika - 6 million kishi., 90-yillarning boshlarida Isroilda. 190 mingga yetdi. yiliga (sobiq SSSR, malakali ishchilarning 90%).
Migrant etkazib beruvchilar - Hindiston, Pokiston, Filippin, Yugoslaviya, Portugaliya va boshqalar. - Sharqiy Evropa mamlakatlari.
3. Sifatli o'zgarishlar: yuqori savdali bo'lgan shaxslarning ulushi ortadi. Umuman olganda, bunday muhojirlarning urushdan keyingi davri 2 million dollarni tashkil etadi. "Etkazib beruvchilar" rivojlanayotgan davlatlar, Rossiya. Olimlarning fikriga ko'ra, so'nggi yillarda u qariyb 60 milliard dollarni yo'qotdi. "Aqllarning davomli" - ilmiy-texnik va boshqa yuqori malakali mutaxassislarning doimiy (fuqaroligi o'zgarishi bilan) yoki vaqtincha (ong) uzoq muddat Ish shartnomalari bilan bog'liq holda) turar joy.
Oldingi vaqtlar bilan taqlid emas. Hozirgi kunda aqlni jamoatchilikni rivojlantirishda hamma narsani belgilaydi va shu sababli so'nggi yigirma yil ichida "kulrang modda" etkazib beruvchilari va iste'molchilari o'rtasidagi rivojlanish darajasida yorilish kuchayadi.
4. Noqonuniy migratsiyaning o'sishi (AQShda noqonuniy muhojirlar - Evropada - 2 milliondan 15 minggacha, Yaponiya esa 0,3 dan 1 milliongacha). Keyinchalik: arzon mehnat, kuchsiz.
5. Majburiy migratsiyaning o'sishi. Yaqinda: millatlararo nizolarning kuchayishi, shu jumladan qurolli. 1994 yilda dunyo - 22 million qochqin (1974 - 3.7), qariyb 3 million ekologik qochqin va 25 milliondan ortiq ko'chirilgan shaxslar, ya'ni 50 foizdan ko'prog'i, ularning 80 foizi Evropada joylashgan.
6. Davlatning rolini oshirish. Masalan, AQShda yuqori ma'lumotli muhojirlarning kirishi Germaniyada - etnik nemislar rag'batlantirildi. Qabul qiluvchi davlat kelgusi ish haqini olishdan kelib chiqqan holda, migratsiya jarayonlarida ham cheklovlar mavjud.
Har bir demografik jarayon sifatida migratsiya demografik tahlil usullari bilan hisoblanadi. Buning uchun migratsiya oqimi tushunchasi ajralib turadi.
Migratsiya oqimi - muayyan vaqt davomida erishilgan umumiy joylarga ega bo'lgan muhojirlar (yoki migratsiyalar).

2.2. Migratsiyaning turlari qanday

Migratsiya odamlar chaqiriladi muhojirlar.. Tashqi migratsiyalar (Interkontinental, davlatlararo) va ichki (viloyat ichida viloyatlar, shaharlar, qishloq va boshqalar o'rtasida) farq qiladi.
Mamlakat tashqarisiga ko'chib o'tgan shaxslar - muhojirlarbu mamlakatga ko'chib o'tish - muhojirlar. Birinchi va ikkinchi raqam o'rtasidagi farq - migratsiya balansimamlakat aholisiga bevosita ta'sir qiladi.
"Aholi migratsiyasi" tushunchasi Turli xil tadqiqotchilar turli xil ahamiyatga ega. Ingliz olimi E.G. Ravenstein migratsiya sohasida birinchi chuqur nazariy tadqiqotlardan biri bo'lgan (1885). Buyuk Britaniya va Shimoliy Amerikada migratsiya jarayonlarini o'rgangandan so'ng, Ravenstein o'n bir migratsiya sohasidagi o'n bitta nazariyani keltirib chiqardi, bu keyinchalik migratsiya sohasidagi ko'plab nazariyalar keyinchalik amalga oshirildi. Asosiy narsa quyidagilardan iborat: - migratsiyaning aksariyati qisqa masofalar uchun amalga oshiriladi; - hududiy markaz qanchalik katta bo'lsa, unga yanada jozibador ta'sir ko'rsatadi; - Har bir migratsiya oqimi uning hisoblagich oqimiga to'g'ri keladi; - yirik shaharlarning o'sishi, unda tabiiy emas, aholining ko'chishi tufayli ko'proqdir; - ko'chma va savdo va ayniqsa transportni rivojlantirish bilan ko'chish ko'lami ko'paymoqda; - iqtisodiy sabablar Migratsiya aniqlanadi.
"Aholi migratsiyasi" ning ta'riflari ushbu ta'riflar muallifi sifatida. V. A. Ionlar faqat 36 ga yaqin mahalliy nashrlarda hisobga olingan turli xil ta'riflar . Xorijiy va mahalliy adabiyotni tahlil qilish asosida V. A. Ionlar, shuningdek, aholining ko'chib yurishini nazariy tushunishda ko'rsatmalarning to'liq tasnifini ishlab chiqdi. Bu aholining ko'chib o'tishiga 17 xil yondashuvlarni o'z ichiga oladi, ular 45 ta ilmiy yo'nalish, nazariyalar va tushunchalarni baholashda birlashtirdi. Shulardan 5 ta nazariya iqtisodiy yondashuvga, 5 - Sotsiologik, 4 - demografik, 2 - tarixiy, tipik, siyosiy va bittadan - tarixiy, tipik, siyosiy va bittaga nisbatan.
Migratsiya tabiiy resurslar va ishlab chiqarish vositalari geografik tarzda taqsimlangan (qit'alar, mamlakatlar, mintaqalar bo'yicha) ni tashkil qiladi ishchi kuchi, aholining ehtiyojlarini, uy-joy, ijtimoiy va professional harakatchanlikni, ijtimoiy mavqega, aholining hayot tarqalgan xususiyatlarini o'zgartirish va boshqa xususiyatlarni o'zgartirishda aholining ehtiyojlarini targ'ib qiladi.
Qisman migratsiya, urushlar (AQShning AQSh va Buyuk Britaniyadagi Bosniyadan muhojirlar), siyosiy ziddiyatlar va tabiiy ofatlar (Vulkanik otilishlar tufayli Montserrrratning ko'chishi) .
Majburiy migratsiya avtoritar rejimlarni ijtimoiy boshqarish vositasi bo'lib, ixtiyoriy migratsiya - bu ijtimoiy moslashuv vositasi va shahar aholisining o'sishi sabablari.
Xalqaro migratsiyadagi zamonaviy tendentsiyalar
noqonuniy migratsiyaning o'sishi (aniq mehnat xarakteri; Davlat ham foydalidir: soliq to'lash va ijtimoiy nafaqalar va imtiyozlar olinmaydi);
majburiy migratsiyaning o'sishi (Afrikaning aksariyati; millatlararo mojarolarning ko'payishi, millatlararo munosabatlarning kuchayishi tufayli; Qochqinlarning 80 foizi rivojlanayotgan mamlakatlarga ish olib bormoqda; ayollar va bolalar pul xarajatlarini talab qiladigan qo'shimcha iqtisodiy yukni yaratadilar; ayollar va bolalar kassa xarajatlarini talab qiladigan qo'shimcha iqtisodiy yukni yaratadilar.
xalqaro migratsiyaning demografik ahamiyatini oshirdi (Rossiyada xalqaro migratsiya mamlakatning demografik rivojlanishida etakchi rol o'ynaydi; rivojlangan mamlakatlarda bir xil tendentsiya);
jahon migratsiya oqimlarining globallashuvi (Deyarli barcha mamlakatlar jalb qilingan; mamlakatlar muhojirik va mamlakatlarning ustunligi bilan emlash bilan aniqlandi;
migratsiya oqimida sifatli o'zgarishlar (Yuqori ta'limga ega bo'lgan shaxslarning ulushini oshirish, ko'plab mamlakatlarda maxsus dasturlarga ega, shunda bir kishi uzoqroq - AQSh, Frantsiya, Kanada, Shvetsiya) mavjudligi;
ikki baravar belgi migratsiya siyosati (integratsiyaga qarshi migratsiya siyosatini kuchaytirish va tartibga solish; Shu bilan birga, migratsiya siyosatining aniqlanishi immigratsiya hisoblanadi).
Ko'p sonli muhojirlar Yaqin Sharqda neft eksport qiluvchi davlatlarini qabul qiladilar, shunda ishchi kuchining 70 foizi chet elliklarni tashkil etadi. Lotin Amerikasi (Argentina, Braziliya, Venesuela), Afrika (Janubiy Afrika), Isroildan oqadigan migratsiya oqimining yuqori ko'rsatkichlari ham yuqori ko'rsatkich.
Jahon bozorida mehnat etkazib beruvchilari hozirda Pokiston, Vetnam, Jazoir, Meksika, Irlandiya, Turkiya, MDH.
Migratsiyani o'rganishga ilmiy yondashuvlar
Demografik yondashuv
U migratsiyani ko'paytirish va inson populyatsiyasini, ularning soni, polo yoshining tuzilishi nuqtai nazaridan o'rganadi. Ushbu sohada yuzaga kelgan jarayonlar mamlakatning demografik xavfsizligi bilan chambarchas bog'liqdir. (A.Sovi, A. Ralland, F.Nutte, D.Valentnye, A. Savas, B.B. Xorev va boshqalar).
Iqtisodiy yondashuv
Eng umumiy yondashuv. Migratsiyaga mehnatga layoqatli yoshdagi aholining eng muhim regulyatorlaridan biri sifatida ish olib boradi, bu esa mehnat bozorida sog'lom raqobatni rag'batlantiradi. Migratsiya turlarining aksariyati iqtisodiy ehtiyoj bilan bog'liq va boshqacha yoki boshqa yo'l bilan, boshqasi mehnat bozori bilan bog'liq. (A. Smit, T. Malthus, K. Mark, D. Keynlar). Orasida rossiya mutaxassislariBu yondashuv doirasidagi migratsiyaga kirgan - L.A.Abkalkin, g.Vitkovskaya, Jiionchkovskaya, L.V.Topilin.
Yuridik yondashuv
Aniqlaydi huquqiy maqomi Migrantlarning turli toifalari. Huquqiy normalar va qonun hujjatlarini ishlab chiqish, muhojirlarning asosiy huquqlarini tartibga solishni, (V.I. Mukomel, E.I. Og'riq va boshqalar).
Sotsiologik yondashuv
Migrantlarni yangi yashash sharoitlariga moslashtirish bilan bog'liq muammolar. Rolni tushunish bilan bog'liq sotsiologik yondashuv Deb nomlangan ishda ochilgan. INTERNATIYA FILIALI, Sotsiologiya roli ta'kidlangan va migratsiya maxsus sotsiologik nazariyasini yaratish va yaxshilik qilishning muhimligini ta'kidlash.
Tarixiy yondashuv
Demografik jarayonlarning tarixiy evolyutsiyasi nuqtai nazaridan migratsiyani tavsiflovchi tarixiy-demografik tadqiqotlar tarixini o'rganish. (D. Selestan, V.A. Kabuzan, Ionev va boshqalar).
Psixologik yondashuv
Asosiy diqqatni migratsiyaning migratsiyasining sabablariga to'g'ri keladi. Migratsiya bir qator ijtimoiy ehtiyojlarni qondirishning bir usuli deb hisoblanadi. (V.I. Vevevedents, T.I. Zaslavskaya, V.M.Moissenko va boshqalar).
Tarixiy va biologik yondashuv
Asosan rossiyalik olimlar tomonidan ishlab chiqilgan L. N. Gumilev va boshqalar. Gumilov yondashuvidagi asosiy tushuncha ishtiyoqdir. Xulq-atvorning o'ziga xos xususiyati - insoniyat istak istagi (ko'pincha - xayoliy). Ishtiyoqli belgisi, L. N. Gumilovning gipotezi, ehtiromning insoniyat konstitutsiyasining xususiyatlari kabi ehtiros hodisasi. Xususan, faol migratsiya xulq-atvori, ularning etnik tomoni foizi butun etnik ko'chib o'tish harakatini aniqlaydi. Masalan, Rossiyada XVI asrning ikkinchi yarmi - bu Velikorovning yuqori energiya energiyasining yuqori energiyasidan bo'lib, bu sharqqa misli ko'rilmagan kengayish natijasidir. Boshqa misollar: Xalqlar, arab fathlari, vikings kampaniyalari va boshqalarning ajoyib ko'chmasligining boshlanishi.
Rossiya olimi tomonidan ishlab chiqilgan tarixiy yondashuv, tarixiy yondashuv, hozirgi geografik kashfiyotlar natijasida Evropada aholining ko'chishi rivojlanishidagi uchta asosiy bosqichni ajratib turadi.

XULOSA.
Migratsiya jarayoni nazariyasi aholining uch bosqichli jarayoni sifatida aholining ko'chishini ko'rib chiqadi (aholining hududiy harakatchanligini shakllantirish, haqiqiy harakat, muhojirlarni yangi joyda kuzatib borish).
Dastlabki bosqich - bu aholining hududiy harakatchanligini shakllantirish jarayoni,
Asosiy - aslida harakat,
Migrantlarni yangi joyda kuzatib borish: a) shaxsni moslashtirish, b) inson ehtiyojlari uchun tashqi sharoitlarni moslashtirish (Rossiyada 10 yil).
Amerikalik Geografiya V. Zelinskiy (1971) demografik o'tish asosida migratsiyalar rivojlanishining 5 bosqichini ajratib, ijtimoiy tomon parallel ravishda o'zgarib, iqtisodiy rivojlanish va ularning evolyutsiyasini ochib berish:
1. Dastlabki davr - ishlab chiqarish jamiyati: Migratsiya harakati biroz,
2. Demografik portlash, ommaviy migratsiya qishlog'i, yangi erlarni mustamlaka, mavsumiy migratsiya, uzoq masofalarga, hatto migratsiyada, hatto migratsiya, hatto migratsiya.
3. Qishloq shahri, shaharlar orasidagi migratsiya. Emigratsiya kamayadi. Qaytish intensivligini oshiring.
4. Yuqori darajadagi texnologik rivojlanish, tabiiy o'sish, qishloqda qishloqdan ko'chib o'tish saqlanib qoladi, ammo past darajada. Yuqori qaytarib bo'lmaydigan migratsiya. "Mamlakat shaharchasida" harakati bo'yicha ichki aloqalar ustunlik qiladi. I.E qishloqda shahardan qaytish harakatini rivojlantirish. Shahar atrofi. Millatlararo korporatsiyalar faoliyati natijasida malakasiz ishchilarga va malakali mutaxassislarning immigratsiyasi.
5. Kelgusidagi jamiyati - shahardan shaharga shaharcha. Davlat nazoratini kuchaytirish, garchi davlatlararo migratsiya davom etmoqda. Ushbu model o'z vaqtida turli mamlakatlar uchun uzatiladi.
Italiyalik professor Pietra ta'kidlaganidek, "bizning davrimizning mohiyati - bu ko'chmanchi, ... Kelgusida ularning madaniyatidan qat'i nazar, hamma odamlar ko'chib o'tadi."
Migratsiyalarning boshqa tasnifi mavjud. Turli xil mualliflar turli xil bazalarni ajratadi:
1. Ajratilgan ma'muriy chegaralar turi: Tashqi (shtat) - xalqaro migratsiya, ichki chegaralar - ichki migratsiya. O'z navbatida, tashqi (xalqaro) ko'chib o'tish qit'alararo va ichki ichki, davlatlararo deb taqqoslanadi.
Shunga ko'ra, "Emigratsiya" va "Immigratsiya" tushunchalari mavjud. Birinchi usul mamlakatdan chiqib ketishini anglatadi. Emigratsiya mamlakatdan doimiy yashash joyiga ega bo'lish, fuqaroligini olish maqsadida mamlakatdan jo'nab ketish sifatida belgilanadi.
Chiqish muhojir deb ataladi.
Immigratsiya mamlakatga ish yoki tadqiqotlar uchun kirishni anglatadi, oilaviy ravishda qayta ishlash. Doimiy istiqomat qilish va qoida tariqasida, o'z fuqaroligini olish maqsadida chet el fuqarolari mamlakatiga kirish amalga oshiriladi. Bular muhojirlar.
Ichki migratsiya yo'nalishlar bo'yicha quyidagi yo'nalishlar bo'yicha ketmoqda: shahar, qishloq, qishloq, qishloq, qishloq shahar shahri (Xalqaro migratsiyaga o'xshash).
2. Vaqtinchalik parametrlar orqali: 1) doimiy (doimiy), 2) qaytish (vaqtincha, mavsumiy, mayatnik).
Rizqli bo'lmagan - odam mamlakatni abadiy qoldiradi, yashash joyini o'zgartiradi (masalan, "ongning oqishi").
Vaqtincha - etarlicha uzoq vaqt davomida cheklangan, ko'pincha ma'lum vaqt ichida (shartnomaning bir necha yil ishi). Vaqtinchalik va doimiy migratsiyani ajratish qiyin: odam o'zi nima ekanligini bilmaydi. Shunday qilib, "doimiy vaqtincha migratsiya" tushunchasi, yangi mamlakatda, yangi mamlakatda, yangi mamlakatda. "Uzoq muddatli" (doimiy) muhojirlarni aniqlash orqali, 1 yil davomida ketadigan odamlar ko'rib chiqilmoqda.
Mavsumiy migratsiya - ba'zi bir necha oy ichida odamlarning harakati: qishda dehqonlar baliqchilikining chiqish, o'rim-yig'imning kelishi, qurilish ishlariKurortlarga tashrif buyuring.
Mayatnik - ishlash yoki o'qish uchun muntazam sayohatlar hal qilish Uyga doimiy qaytish bilan. Ular boshqa qatnovni, chegara deb atashadi.
Epizodik migratsiya - bu biznes, sayyohlik, rekreatsion va boshqa safarlar. Tarozi eng keng tarqalgan.
3. Qayta tiklash uchun:
a) Ijtimoiy-iqtisodiy: ish qidirishda, erkin qishloq xo'jaligi erlari, eng yaxshi daromad,
b) savdo,
v) siyosiy: irqiy, diniy va boshqa zulmdan qochish, shuningdek vatanga qaytarish. Ko'chirilganlar yoki majburiy muhojirlarning harakati.
Qochqin - hayot tahdidi ostida boshqa davlatga ko'chib o'tish va u erda qabul qilish uchun majburiy bo'lgan odam xalqaro shartnomalar, (1951 yil, 1951 yil, 1967 yil va boshqalar) va "qochqin" milliy qonunchiligi to'g'risidagi protokoli.
Rossiyada "majburiy migranet" tushunchasi joriy etildi. Bu hayot tahdidi ostida doimiy yashash joyini davlat ichidagi doimiy yashash joyini tark etishga majbur bo'lgan shaxs. Tuzilgan muddat rossiya qonunchiligiga mos keladi xalqaro tushuncha "Ko'chirilgan odam".
d) Harbiy sabablarga ko'ra: evakuatsiya, qayta evakuatsiya, deportatsiya,
e) demografik sabablarga ko'ra - oila uyushmasi,
e) diniy holatlarda.
4. Qonunlar to'g'risida: qonuniy va noqonuniy (noqonuniy, er osti, er osti) migratsiyasi.
5. Davlat munosabati: uning tarafidan yordam. Jamoatchilikka qo'ng'iroqlar, ishchilarning bir qatorida ommaviy ravishda tashkil etilgan va ommaviy ravishda tashkil etilgan va ommaviy ravishda tashkil etilgan. Ko'tarilmagan ko'chmalarning ulushi o'smoqda. Davlatlarni "chiqarib yuborish" va "xost", donor mamlakatlar, oluvchi mamlakatlarda ajratish.
6. Migrantlar nuqtai nazaridan: etnik guruhlar, ishchilar, ziyolilar.
7. Ixtiyoriy darajasi: shaxsning o'zi hal qilingan yoki harakati uning xohishiga qaramay amalga oshiriladi (majburiy).
Migratsiya jarayoni uning amalga oshirilish bosqichlariga qarab yig'iladi. Uch bosqichni ajratib turadi:
a) qaror qabul qilish;
b) hududiy harakat;
c) moslashish, foydalanish imkoniyati, bandlik. Migrantlarni "Migrat reprinks" va "Migrantlar" va "Migrant styers" da g'ayrioddiy qattiq iqlim sharoiti bilan ko'chib o'tish haqida gap ketganda.
Birinchi ikki yoki uch oy ichida birinchi ishlab chiqaruvchilarning ishi va keyingi moslashuv katta qiyinchiliklar bilan bog'liq, shuning uchun biz faqat mavsumiy xodimlar haqida gaplashishimiz mumkin; Ikkinchisining ishi uzoq va samarali.
Shunday qilib, murakkab tasnif ko'p qirrali migratsiya jarayonlarini aks ettiradi.
Sanoatni rivojlantirish, tijorat iqtisodiyotining uzluksiz qonunlari, ko'chma ko'chat turini yaratadigan maxsus ko'chirish turini ishlab chiqaradigan maxsus ko'chma turdagi ko'chma ta'sirga ega. Mamlakatlarning notekis rivojlanishi kam rivojlangan mamlakatlarning ishchi kuchi tufayli ishchi kuchi tufayli, xorijiy ishchilarning immigratsiya imkoniyatlari, iqtisodiy sharoitlar, transport, transkirish, transport, transkirish, transport, transkirish, transport, transkirish, transport, transplatsiyalar, transport, uzilishlar to'g'risidagi ma'lumotlar bazasini kengaytirish istaklariga ta'sir qiladi. va boshqalar.


Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
Internet saytlari:

1. 
   Uz.wikipedia.org
   
2. 
   Schollufsin.ru
   
3. 
   Geografiya.uz