Mavzu: Xindiston dinlari qadimgi dinlar

Mavzu: Xindiston dinlari qadimgi dinlar

Tayyorladi: AEA 14 guruh talabasi To’xtamushev Jasur

Reja:

• Reja:
• 1.Vedizm va uning kelib chiqish tarixi.
• 2.Ibodati va xudolari
• 3.Xinduizm va uning kelib chiqish tarixi
• 4.Jaynizm v uning ta’limoti

Vedizm. Mil.av. Ikkinchi ming yillik o’rtalarida Xindistonning shimoli-g’arbiy qismida, hozirgi Panjob xududiga g’rbdan Xinduqush dovoni orqali o’zlarini oriylar deb atagan jangari xlqlar bostirib kela boshladilar. Bu xalqlar Eronga ko’chib kelgan qo’shni qabila tillariga juda yaqin bo’lgan, xind-yevropa tillaridan kelib chiqqan tilda gaplashar edilar.Xarbiy jihatdan katta mahoratga ega bo’lishlari bilan birga sheriyatga ham usta edilar. Shu yo’l bilan ular bu mintaqada mavjud dunyoqarashni o’zlari xohlagan tarafga o’zgartira olardilar.

Ular o’zlari bilan birga muqaddas yozuvlari Vedalarni ham olib kelishgan edi

• Ular o’zlari bilan birga muqaddas yozuvlari Vedalarni ham olib kelishgan edi
• Vedalar tarkibiga turli davrlarda yozilgan bir necha kitoblar kirgan bo’lib ular o’z ichiga ibodat, marosimlar, falsafiy ta’limotlar, tarixiy xabarlarni o’z ichiga olgan edi.Vedalar 3 yirik to’plamdan iborat

Samaved (qo’shiqlar vadasi)
Yajurveda (qurbonlik vedasi)
Atxarvaveda (afsun va jodular)

Vedizm ko’rinishlari

Vedizm ibodatlari

• Veda ibodatlari ikki turga bo’linadi. Birinchisi duolar, ikkinchisi, xudolarga atab qilinadigan qurbonliklar yoki boshqa bir narsalarni taqdim qilishdan iborat. Dastavvalduo kitoblari bo’lmagan paytda ibodatlar faqat qurbonlik shaklida bo’lgan.

Veda xudolari

• 1. Osmon xudolari
• 2.Quyosh xudolari
• 3.Xavo xudolari
• 4.Yer xudolari
• 5.Ayol xudolar
• Quyidagi 5 ta xudolar tog’risida muqaddas kitoblarida madhiyalar mavjud.

Xinduizm.Xinduizm juda murakkab dindur. U bir tomondan yirik ijtimoiy tashkilot ikkinchi tomondan turli dinlar qorishmasidur.Ijtimoiy tashkilot sifatida kastachilik asosiga qurilgan. Ma’lumki mil.av. VI asrda Xinditonda buddizm dini vujudga kelgan. U braxmanizmdagi bir necha jihatlarini qabul qilgan bo’lsa-da, kasta ta’limotini inkor etdi. O’sha davrda Xindistonda kasta tuzumini saqlab qolishga, braxmanizm dinini islox qilib, qayta tiklashga xarakat boshlandi. Bu xarakat braxmanizm bilan buddizm o’rtasidagi kurashni ifodalovchi xinduizm edi.

• Xinduizm.Xinduizm juda murakkab dindur. U bir tomondan yirik ijtimoiy tashkilot ikkinchi tomondan turli dinlar qorishmasidur.Ijtimoiy tashkilot sifatida kastachilik asosiga qurilgan. Ma’lumki mil.av. VI asrda Xinditonda buddizm dini vujudga kelgan. U braxmanizmdagi bir necha jihatlarini qabul qilgan bo’lsa-da, kasta ta’limotini inkor etdi. O’sha davrda Xindistonda kasta tuzumini saqlab qolishga, braxmanizm dinini islox qilib, qayta tiklashga xarakat boshlandi. Bu xarakat braxmanizm bilan buddizm o’rtasidagi kurashni ifodalovchi xinduizm edi.