Mavzu: Yangi davr geosiyosiy nazariyalari va maktablari

Rossiyadagi geosiyosiy oqimlar va maktablar. yangi ming yillikda rossiya
Yuqorida ta’kidlaganimizdek, "geosiyosat" atamasi ilmiy doirada birinchi bulib shved olimi Rudolbf Chellen tomonidan ishlatilgan. R.Chellen professional geograf bo‘lmagan va geosiyosatga siyosatshunoslikning muhim bir yo‘nalishi sifatida qaragan. U geosiyosatga "borliqda geografik organizm sifatida mujassamlashgan davlatlar haqidagi fan" tarzida ta’rif bergan.
R.Chellen davlatning qudratini unda mavjud bo‘lgan beshta jihat bilan bog‘laydi, bular: hudud, xo‘jalik, xalq, jamiyat va hokimiyat. Shundan kelib chiqib davlat haqidagi fanlar ham beshta bo‘lishi kerak (5 ta neologizm - "neo"-yangi, "logos"-so‘z (yunoncha), yangi so‘z yoki ibora). Uningcha, bu atamalar bir vaqtning o‘zida siyosatshunoslikning ham muhim bo‘limlaridan sanaladi, ya’ni:

• 
  geosiyosat ("davlatni kuch va borliqdagi geografik organizm sifatida o‘rganish");
  
• 
  ekosiyosat ("davlatlarni iqtisodiy kuch markazi sifatida o‘rganish");
  
• 
  demosiyosat ("davlatlarda istiqomat qiluvchi xalqlarni, ularning turmush tarzini
  

tadqiq qilish; F.Rattselning "Antropogeografiya"siga o‘xshash);

• 
  sotsiosiyosat ("davlatning ijtimoiy jihatlarini o‘rganish");
  
• 
  kratosiyosat ("davlatlarning hokimiyat va boshqaruv shakllarini va ularning
  

davlatdagi huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy omillar bilan munosabati muammolarini o‘rganish"). Olim ushbu yo‘nalishlarni ham o‘z tadqiqotlarida geosiyosatga parallel ravishda davom ettirsada, keng ilmiy doirada bu yo‘nalishlar geosiyosat singari unchalik tan olinmadi. Shu bois uning mazkur yo‘nalishlar bo‘yicha qarashlari keyinchalik "borliqda geografik organizm sifatida mujassamlashgan davlatlar haqidagi fan" - geosiyosatga qo‘shilib ketdi, desak ham bo‘ladi.