Mavzu: “Yengil atletika: 4x10 masofaga moksimon yugurishlarni bajarish.” Reja: Yengil atletika mashiklarining guruxlarga bo`linishi xarakteristikasi 2

A s o s I y q I s m 2 5-3 0 d a q I q a	Ikki qo’lda yuqoridan to’pni uzatish: Juft-juft bo’lib to’pni oldinga-yuqoriga aniq sherigiga uzatish. Yon tomonga sherigi yuqoridan to’pni uzatish. To’pni bosh ustidan ko’p marta yuqoriga sakratish. To’pni oldindagi sherigidan qabul qilib, orqadagi sherigiga aniq uzatish. To’pni pastdan oshirishni o’rgatish: To’r yonida turib bir qo’lda pastdan toldirma to’pni otish. Maydon chizig’i yonida turib to’pni pastdan to’g’ri o’yinga kiritish. Soddalashtirilgan Voleybol (Pionerbol) qoidasi asosida ikki tomonlama o’yin o’ynash.	8-10 daqiqa 8-10 daqiqa 8-10 daqiqa
To’pni aniq uzatish. Burilishlarsiz bajarish. To’pni yerga tushirmaslikka harakat qilish. Burilishsiz to’pni uzatish. To’ldirma to’pni ilib olib, to’r ustidan o’tkazish. “Podacha” usulini bajarish.
Yakuniy qisim 5-6 daqiqa	Bir qatorga saflanish Nafaslarni rostlash Xato va kamchiliklarni aytib o’tish. O’quvchilarni baholash Uyga vazifa berish Xayirlashish. Maydondan tartib bilan saf tortib chiqib ketish.	2-3 daqiqa 2-3 daqiqa	Engil yugurish mashqlari. Ko’proq o’quvchilarning yutuqlarini namuna etish. Qo’llarni bukib yuzish mashqlarini o’rganish.

Uzunlikka sakrashning qisqacha tarixi. Yugurib kelib uzunlikka sakrash qadimgi Yunonistonda pentatlon beshkurash tarkibiga kirib, musobaqalar o‘tkazildi. 1860 yil Angliyada Oksford unversiteti talabalari o‘rtasida sport musobaqalarida uzunlikka sakrash bo‘yicha ham musobaqalar o‘tkazilgan. Birinchi qayd qilingan rekord 5.95 sm bo‘lgan. 1968 yil angliyalik A.Tosuel 6.40 sm.ga sakragan. Uzunlikka sakrashning quyidagi usullari bo‘lib, 1900 yilda “qaychi” usuli paydo bo‘lgan. 1920 yil finlandiyalik sportchi Tuulos “ko‘krakni kerib” usulini namoyish qildi. 1874 yil D.Reyn 7.05 sm natija bilan jaxon rekordini o‘rnatdi. 1935 yil J.Ovens 8.13 sm natija ko‘rsatib jahon rekodi 1960 yilgacha turdi. 1968 yil Mexiko Olimpiyadasida amerkalik Bob Bimon 8.90 sm natijani qo‘yib rekordni yangiladi. 1991 yil amerkalik sportchi Mayk Povel 8.95 sm natija bilan jahon rekodini o‘rnatdi va hozirgi kunda ham erkaklarda jahon rekordi hisoblanadi. Ayollarda jahon rekordi 1928 yildan boshlab qayd etila boshladi. 1928 yil K. Xitomen 5.98 sm natijani ko‘rsatgan. Hozirgi kunda jahon rekodini sobiq ittifoq sportchisi Galina Chestnikova 7.52 sm natijasi bilan jahon rekodini o‘rnatgan.

Uzunlikka sakrash turlari texnikasi. Uzunlikka sakrashda yuqori sport natijasiga erishish asosan yugurib kelish natijasida hosil qilingan gorizontal tezlikka va depsinish natijasida hosil bo‘lgan vertikal tezlikka bog’liq. Shuning uchun depsinish paytida yugurib kelish tezligi qanchalik yuqori bo‘lsa va depsinish qanchalik tez bajarilsa, boshlang’ich uchib chiqish tezligi shuncha yuqori bo‘lib, shunchalik uzoqqa sakraladi. Bundan tashqari, sakrash uzoqligi sakrovchining uchishdagi turg’unligiga, uning yerga tushish oldidagi va yerga tushayotgandagi harakatlari qanchalar to‘g’ri bo‘lishiga ham bog’liq. Uchish fazasida bajariladigan harakatlar sakrovchining muvozanatni saqlay bilishiga va yerga tushishi uchun qulay holatga ega bo‘lishiga yordam beradi. Sakrashning barcha qismlari o‘zaro uzviy bog’liqdir, lekin bayon etishni osonlashtirish uchun ular alohida-alohida qarab chiqiladi.