Mavzu: yengil sanoat texnologik jarayonlarida issiqlik almashinish jarayonlari. Issiqlik almashinish qurilmalari. Umumiy tushunchalar. Oharlash va oqartirish jarayonlari issiqlik almashinish jarayonlari

Namlanuvchi issiqlik almashgichlar. Bunday qurilmalar tashqi tomonidan suyuq holdagi issiqlik tashuvchi (odatda suv) bilan namlanib turuvchi zmeeviklardan iborat (21.6-rasm). Taqsimlab beruvchi tarnov orqali suv yuqorigi quvurga berilib, undan keyin pastki quvurga tushadi. Ketma-ket hamma quvurlardan ochtgach, suv quvurlarning tagida joylashgan yig`uv idishiga tushadi. Odatda bunday sovitkichlar ochiq havoda joylashtirilgan bo’ladi. Afzalliklari: sovituvchi suvning sarfi kam, tuzilishi sodda va arzon, quvurlarni tozalash oson.Namlanuvchi is­siqlik almashinish qurilmalari asosan suyuqlik yoki gazlarni sovitish hamda bug`larni kondensatsiyalash maqsadida ishlatiladi.

21.6-rasm. Namlanuvchi issiqlik almashgich:
1- tarnov; 2 - tirsak; 3 - quvur; 4 — yig`gich.


Zmeevikli issiqlik almashgichlar. Bunday qurilmalarda 25-75 mm ll quvurlardan tayyorlangan spiralsimon zmeeviklar suyuqlik bilan to’ldirilgan idishda o’rnatiladi. Botirilgan zmeevik quvurlaridan gaz yoki bug` harakatlanadi. Zmeevikli issiqlik almashgichlarning diametri idishning o’lchamlariga ko’ra 300-2000 mm ga teng bo’lishi mumkin. Suyuqlik bilan to’ldirilgan idishning hajmi katta bo’lgani va idish ichidagi suyuqlikning tezligi juda kichik bo’lganligi uchun zmeevikning tashqi devori tomonidagi bug` bilan suyuqlik orasidagi issiqlik berish koeffitsienti ham kichik qiymatga ega bo’ladi. Qurilmaning hajmini kamaytirish va suyuqlikning tezligini oshirish uchun uning ichiga stakanga ochxshash idish tushiriladi (21.7-rasm).
Zmeevik quvurlarida harakatlanayotgan bug`ning bosimi 0,2-0,5 MPa gacha bo’lganda zmeevik uzunligining quvur diametriga nisbati 200-245 bo’lishi mumkin. Agar bu nisbatning miqdori katta bo’lsa, bug` kondensati zmeevik quvurlarining pastki qismida yig`ilib, issiqlik almashinish tezligi kamayadi va gidravlik qarshiliklar ortib ketadi.
Afzalligi: tuzilishi sodda, tayyorlash oson, issiqlik alma­shinish yuzasini almashtirish qulay, idishdagi suyuqlikning hajmi katta bo’lganligi sababli harakat rejimining o’zgarishlariga uncha sezgir emas. Kamchiliklari: o’lchami va gidravlik qarshiligi katta, idishdagi suyuqlikning tezligi kam bo’lganligi uchun zmeevikning tashqarisidagi issiqlik berish koeffitsienti kichik, quvurlarning ichki yuzasini tozalash qiyin.



21.7-rasm Zmeevikli issiqlik almashgich. Kanallar ikki guruhga 1- zmeevik; 2 — qobiq; 3, 4 - patrubkalar; 5, 6 - shtutserlar; 7 - stakan; birinchi I va II - issiqlik tashuvchi agentlar.