Mavzu: Zamonaviy media muhitda axborot manipulyasiyasidan himoyalanish. Mavzu: Zamonaviy media muhitda axborot manipulyasiyasidan himoyalanish

Manipulyasiya usullari bugungi media olamda shunchalar ko‘payib

bormoqdaki, ularning ta’sir darajasi ham bir-biridan qolishmaydi.

Quyida hozirgi kunda eng ko‘p qo‘llaniladigan manipulyasi usullari va ularga

qisqacha ta’riflar keltirilgan.

1. Kiberhujum (cyberbulling) - raqamli texnologiyalardan foydalangan holda zo‘ravonlikni amalga oshirish usuli. Bu ijtimoiy tarmoqlarda, xabar almashish platformalarida, o‘yin platformalarida va mobil telefonlarda bo‘lishi mumkin. Bu nishonga olinganlarni qo‘rqitish, g‘azablantirish yoki sharmanda qilishga qaratilgan takroriy xatti-harakatlardir.

1. Kiberhujum (cyberbulling) - raqamli texnologiyalardan foydalangan holda zo‘ravonlikni amalga oshirish usuli. Bu ijtimoiy tarmoqlarda, xabar almashish platformalarida, o‘yin platformalarida va mobil telefonlarda bo‘lishi mumkin. Bu nishonga olinganlarni qo‘rqitish, g‘azablantirish yoki sharmanda qilishga qaratilgan takroriy xatti-harakatlardir.

Masalan:

Masalan:

– ijtimoiy tarmoqlarda kimningdir sharmandali fotosuratlari yoki

videolari haqida yolg‘on tarqatish yoki joylashtirish;

– xabar almashish platformalari orqali xafa, haqoratli yoki

tahdidli xabarlar, tasvirlar yoki videolarni yuborish”

– kimgadir taqlid qilish va ularning nomidan yoki soxta akkauntlar

orqali boshqalarga yomon xabarlar yuborish.

2. Trolling (cyber trolls) – Internet-trol yoki onlayn bezorilik,

2. Trolling (cyber trolls) – Internet-trol yoki onlayn bezorilik,

Facebook postlarida, bloglarida, YouTube videolari ostida, forumlarda va

Twitter va Instagram kabi boshqa ijtimoiy tarmoqlarda haqoratomuz izohlar

qo‘yish orqali odamlarni ataylab xafa qilishga, muammo tug‘dirishga yoki

bevosita hujum qilishga urinish.

3. Xeyting (hate) – “Nafrat nutqi” ijtimoiy tinchlikka tahdid

solishi mumkin bo‘lgan irqi, dini yoki jinsi kabi o‘ziga xos xususiyatlarga