Maydoni kuchlanganligi

Kirish
Relega taʼsir qiladigan fizik miqdor turiga qarab u quyidagilarga boʼlinadi: elektrik-ular tok, kuchlanish, quvvat, qarshilik, chastotasi, faza siljishi taʼsirida ishlaydi. mexanik-bosim, vakuum, satx, chiziqli va burchak siljishlari, zoʼriqish, tezlik, tezlanish, suyuq lik va gazlar sarfi, oqim tezligi taʼsirida ishlaydi; issiklik-xarorati oʼzgarishi taʼsirida ishlaydi; optik-yoritilganlik va yorugʼlik oqimini spektor sostavi taʼsirida ishlaydi; akustik-tovush bosimi va tovush tulqinlari chastotasi taʼsirida ishlaydi; magnit-magnit maydoni kuchlanganligi, magnit induktsiyasi va magnit oqimi taʼsirida ishlaydi;
Rele quyidagi parametrlar bilan tavsiflanadi;
1.Ishga tushish quvvati
2 Boshqarish quvvati
3.Kaytish quvvati
4.Releni ishga tushishi vaqti
5. Ulash imkoniyatlari (releni juft kontaktlar soni bilan aniqlanadi
1. Rele, uni turlari va tavsiflari.
Rele–avtomatik sistemalarda boshqarish, ximoya, nazorat, signalizatsiya, rostlash va boshqa disret operatsiyalarni bajarish uchun koʼp qoʼllaniladigan qurilma. Relega kiruvchi signal uzuluksiz ravishda oʼzgarib maʼlum qiymatga ega boʼlganda unda sakrashsimon xarakteristikali chiqish signali xosil boʼladi. Kirish signali qiymati kamayib maʼlum miqdorga yetganda esa chiqish signali sakrashsimon xarakterda yoʼqoladi va oldingi xolatga qaytadi (9-rasm)
Relega taʼsir qiladigan fizik miqdor turiga qarab u quyidagilarga boʼlinadi: elektrik-ular tok, kuchlanish, quvvat, qarshilik, chastotasi, faza siljishi taʼsirida ishlaydi. mexanik-bosim, vakuum, satx, chiziqli va burchak siljishlari, zoʼriqish, tezlik, tezlanish, suyuq lik va gazlar sarfi, oqim tezligi taʼsirida ishlaydi; issiklik-xarorati oʼzgarishi taʼsirida ishlaydi; optik-yoritilganlik va yorugʼlik oqimini spektor sostavi taʼsirida ishlaydi; akustik-tovush bosimi va tovush tulqinlari chastotasi taʼsirida ishlaydi; magnit-magnit maydoni kuchlanganligi, magnit induktsiyasi va magnit oqimi taʼsirida ishlaydi;Rele quyidagi parametrlar bilan tavsiflanadi;
1.Ishga tushish quvvati 2 Boshqarish quvvati 3.Kaytish quvvati
4.Releni ishga tushishi vaqti
5. Ulash imkoniyatlari (releni juft kontaktlar soni bilan aniqlanadi).6.Oʼlchamlari massasi, ishonli ishlashi xam releni parametri xisoblanadi..
Elektr relelari elektromagnit, elektron, fotorele, elektron, vakt relesi kabi turlarga boʼlinadi

2.Issiqlik relelarini montaj qilish

Elektr dvigateli uchun issiqlik rölesi ulanish diagrammasi
Motorlar bilan jihozlangan texnika himoyaga muhtoj. Ushbu maqsadlar uchun majburiy sovutish tizimi o'rnatiladi, shunda sariqlarning ruxsat etilgan haroratdan oshmasligi kerak. Ba'zan bu etarli emas, shuning uchun issiqlik rölesi qo'shimcha ravishda o'rnatilishi mumkin. O'z-o'zidan ishlab chiqarilgan joylarda u o'z qo'llari bilan o'rnatilishi kerak. Shuning uchun issiqlik rölesini ulash sxemasini bilish muhimdir.Issiqlik o'rni ishlash printsipi
Ba'zi hollarda, termal o'rni vosita sariqlariga o'rnatilishi mumkin. Lekin ko'pincha u magnit boshlovchi bilan bog'langan. Bu issiqlik o'rni muddatini uzaytirish imkonini beradi. Ishga tushirishning barcha yuki kontaktorga tushadi. Bunday holda, issiqlik modulida to'g'ridan-to'g'ri starterning kuch kirishiga ulangan mis kontaktlari mavjud. Dvigateldan o'tkazgichlar issiqlik rölesi bilan ta'minlanadi. Oddiy qilib aytganda, bu oqim boshlang'ichdan dvigatelga o'tadigan oqimni tahlil qiluvchi oraliq aloqadir.Issiqlik modulining markazida bimetalik plitalar mavjud. Bu ikki xil metallardan tayyorlangan degan ma'noni anglatadi. Ularning har biri haroratga duch kelganida o'z kengayish koeffitsientiga ega. Adapter orqali plitalar elektr motoriga kiradigan kontaktlarga ulangan harakatlanuvchi mexanizmga ta'sir qiladi. Bunday holda, kontaktlar ikki holatda bo'lishi mumkin:
Birinchi turdagi vosita starterini boshqarish uchun javob beradi, ikkinchisi signal tizimlari uchun ishlatiladi. Termal o'rni bimetalik plitalarning termal deformatsiyasi printsipiga asoslanadi. Oqim ular orqali oqishi bilanoq, ularning harorati ko'tarila boshlaydi. Oqim qanchalik kuchli bo'lsa, issiqlik moduli plitalarining harorati ko'tariladi. Bunday holda, termal modul plitalarining metall tomonga siljishi issiqlik kengayishining past koeffitsienti bilan sodir bo'ladi. Bunday holda, kontaktlarning yopilishi yoki ochilishi va vosita to'xtashi mavjud.
Issiqlik rölesi plitalari ma'lum bir nominal oqim uchun mo'ljallanganligini tushunish muhimdir. Bu shuni anglatadiki, ma'lum bir haroratga qadar isitish plitalarning deformatsiyasiga olib kelmaydi. Agar dvigatelda yukning oshishi tufayli issiqlik moduli ishga tushirilsa va o'chirilsa, ma'lum bir vaqtdan so'ng plitalar tabiiy holatiga qaytariladi va kontaktlar yana yopiladi yoki ochiladi, ishga tushirgichga yoki boshqa qurilmaga signal beradi. Ba'zi turdagi rölelerde, u orqali oqishi kerak bo'lgan oqim sozlamalari mavjud. Buning uchun o'lchovdagi qiymatni tanlashingiz mumkin bo'lgan alohida qo'l olinadi.Oqim regulyatoridan tashqari, test yozuvi bilan sirtda ham tugma bo'lishi mumkin. Issiqlik rölesini ishlash uchun tekshirish imkonini beradi. Dvigatel ishlayotgan paytda bosilishi kerak. Agar qoldiqlar sodir bo'lsa, unda hamma narsa to'g'ri ishlaydi va ishlaydi. Plexiglasdan kichik bir plastinka ostida issiqlik rölesi holati ko'rsatkichi yashiringan. Agar bu mexanik variant bo'lsa, unda yuzaga keladigan jarayonlarga qarab ikkita rangli ipni ko'rishingiz mumkin. Oqim regulyatori yonidagi tanada Stop tugmasi mavjud. Test tugmachasidan farqli o'laroq, magnit starterni o'chiradi, lekin 97 va 98 kontaktlari ochiq qoladi, ya'ni signal ishlamaydi.Termal o'rni qo'lda va avtomatik rejimda ishlashi mumkin. Zavodda ikkinchi o'rnatilgan, bu ulanishda e'tiborga olish kerak. Qo'lda boshqarish uchun Reset tugmasini bosing. U tananing ustida ko'tarilishi uchun soat sohasi farqli o'laroq aylantirilishi kerak. Rejimlar orasidagi farq shundaki, mudofaa boshlanganidan keyin avtomatik ravishda, o'rni kontaktlarni to'liq sovutgandan so'ng normal holatga qaytadi. Qo'lda rejimda bu
Reset tugmasi yordamida amalga oshirilishi mumkin. U deyarli darhol aloqa platformalarini normal holatga qaytaradi.
Issiqlik rölesi, shuningdek, dvigatelni nafaqat haddan tashqari oqimdan himoya qiladigan qo'shimcha funktsiyaga ega, balki quvvat manbai yoki fazani o'chirib qo'yish yoki o'chirishda ham. Bu, ayniqsa, uch fazali dvigatellar uchun to'g'ri. Bir faza yonib ketadi yoki boshqa muammolar yuzaga keladi. Bunday holda, boshqa ikki fazadan keladigan o'rni metall plitalari o'z-o'zidan yuqori oqimga o'tishni boshlaydi, bu esa haddan tashqari issiqlik va yopilishga olib keladi. Bu qolgan ikkita fazani, shuningdek, motorni himoya qilish uchun kerak. Eng yomon vaziyatda bunday stsenariy dvigatelning ishdan chiqishiga, shuningdek, etkazib beruvchi simlarga olib kelishi mumkin.
E'tibor bering!
Termal o'rni motorni qisqa tutashuvdan himoya qilish uchun mo'ljallanmagan. Bu yuqori parchalanish tezligi bilan bog'liq. Plitalar faqat javob berishga vaqt yo'q. Ushbu maqsadlar uchun maxsus elektron kalitlarni taqdim etish kerak, bu esa elektr ta'minotiga kiritilgan.
O'rni xususiyatlari
TR ni tanlashda uning xususiyatlariga e'tibor qaratish kerak. Nomzodlar orasida quyidagilar bo'lishi mumkin:

nominal oqim;

tetiklanish oqimining tarqalishi;
tarmoq kuchlanishi;
kontaktlar turi va soni;
plugin qurilmasining taxminiy kuchi;
minimal ishlash chegarasi;
qurilma sinfi;
faza burilishiga reaktsiya.
TR ning nominal oqimi ulanish amalga oshiriladigan dvigatelda ko'rsatilgan narsaga mos kelishi kerak. Dvigatelning qiymatini bilish uchun qopqoqda yoki tanada joylashgan plastinkada bo'lishi mumkin. Tarmoq voltaji qo'llaniladigan joyga qat'iy mos kelishi kerak. Bu 220 yoki 380 / 400 volts bo'lishi mumkin. Kontaktlar soni va turi ham muhimdir, chunki turli kontaktorlar turli xil ulanishlarga ega. TR noto'g'ri pozitsiyaga yo'l qo'ymaslik uchun vosita kuchiga chidamli bo'lishi kerak. Uch fazali dvigatellar uchun tpni olish yaxshiroqdir, bu esa fazalarni buzishda qo'shimcha himoya qiladi.

Ulanish jarayoni

Quyida tr ulanish diagrammasi ko'rsatilgan. Unda siz KK1.1 qisqartmasini topishingiz mumkin. Bu oddiy holatda yopiq bo'lgan kontaktni bildiradi. Dvigatelga kiradigan kuch kontaktlari KK1 qisqarishi bilan belgilanadi. TR joylashgan elektron to'sar QF1 sifatida belgilangan. Uni ishlatganda, fazalar orqali oziq-ovqat ta'minlanadi. Faza 1 SB1 belgisi bilan belgilangan alohida tugma bilan boshqariladi. Kutilmagan vaziyat yuzaga kelganda favqulodda qo'lda to'xtashni amalga oshiradi. Undan kontaktni boshlash imkonini beruvchi va SB2 qisqartmasi bilan ko'rsatilgan tugmachaga o'tadi. Ishga tushirish tugmachasidan uzoqlashadigan qo'shimcha aloqa navbatchi holatda. Ishga tushirilganda, kontakt orqali fazadan oqim magnit starterga KM1 deb nomlangan lenta orqali kiradi. Boshlovchi ishga tushadi. Shu bilan birga, normal holatdagi aloqalar yopiq va aksincha.

Kontaktlarning zanglashiga olib keladigan kontaktlari KM1 qisqartmasi ostida bo'lsa, unda uchta fazaning kiritilishi mavjud, bu esa issiqlik rölesi orqali ishlaydigan vosita sariqlariga kirishga imkon beradi. Agar oqim kuchayib borayotgan bo'lsa, u holda TR aloqa maydonchalarining KK1 qisqartmasi ostida ta'siri tufayli uch fazaning ochilishi va starter kuchsizlanadi va shuning uchun vosita to'xtaydi. Iste'molchini majburiy rejimda odatiy to'xtatish SB1 tugmachasiga ta'sir qilish orqali amalga oshiriladi. Dastlabki fazani buzadi, bu esa boshlang'ichga kuchlanishni to'xtatadi va uning aloqalari ochiladi. Quyidagi rasmda siz doğaçlama aloqa sxemasini ko'rishingiz mumkin.

Ushbu TR uchun yana bir ulanish sxemasi mavjud. Farqi shundaki, normal holatdagi röle bilan aloqa qilish, tetiklenirken yopiq bo'lgan, fazani emas, balki ishga tushirgichga ketadigan nolga aylanadi. O'rnatish ishlarini bajarishda samaradorlik tufayli tez-tez ishlatiladi. Jarayon davomida nol kontakt TR ga etkaziladi va kontaktorni ishga tushiradigan boshqa kontaktdan o'tish moslamasi biriktiriladi. Himoya yoqilganda, nol simning ochilishi kontaktor va motorni o'chirishga olib keladi.
O'rni dvigatelning teskari harakatlanishi nazarda tutilgan sxemaga o'rnatilishi mumkin. Yuqoridagi farq berilgan sxemadan KK1.1 bilan belgilangan o'z o'rni, NZ aloqa mavjud, deb hisoblanadi.
Agar o'rni ishlayotgan bo'lsa, u holda KK1.1 belgisi ostida kontaktlarning nol simining uzilishi mavjud. Starter kuchsizlanadi va vosita quvvatini to'xtatadi. Favqulodda vaziyatda SB1 tugmasi motorni to'xtatish uchun elektr ta'minotini tezda sindirishga yordam beradi. TR aloqasi haqidagi videoni quyida ko'rish mumkin.Yangi o'rni kmi old panel uchun rti o'xshash bor. Old panelda elektr motorining nominal oqimiga qarab kerakli himoya oqimini o'rnatishga imkon beruvchi oqimdagi statutning burilish regulyatori mavjud. Test tugmasi, o'rnatish paytigacha o'rni qo'shimcha kontaktlarining ishlashini tekshirish va o'rnatilgan sxemada o'rni himoyasini taqlid qilish imkonini beradi. Bundan tashqari, magnit ishga tushirgichlarda o'rni ishlatilganda, test tugmasi kontaktorni o'chirishga xizmat qiladi.

Rti-6376 rölesida nominal oqimning katta qiymati 200 a ga qadar bo'lgan oqim transformatorlari qo'llaniladi, ikkilamchi sarg'ish oqimi bimetalik plitalarning isishi hosil qiladi.Kti uchun rti o'rni ikki rejimda ishlaydi: qo'lda va avtomatik. Avtomatik rejimda, o'rni himoyasi ishga tushirilganda va bimetalik plitalar sovutilgandan so'ng, qo'shimcha o'rni kontaktlari avtomatik ravishda asl holatiga o'tadi. Qo'lda rejimda, o'rni qo'shimcha kontaktlarini asl holatiga o'tkazish faqat Reset tugmasini bosgandan so'ng sodir bo'ladi.Röle ishlash tartibi Reset tugmasi qaytib regulyatori bilan almashtiriladi. Regulyatorning bosilgan holatida o'rni avtomatik rejimda, regulyatorning boshlang'ich holatida-qo'lda rejimda. Himoya o'rni tetiklenen old panelda joylashgan yashil bayroqni ko'rsatadi.

Kti uchun rti o'rni keng harorat oralig'ida ishlash uchun mo'ljallangan. Shunga qaramay, issiqlik rölesi himoyalangan elektr qidiruvi bilan bir xil issiqlik sharoitida bo'lishi kerakligini unutmang. Isitish moslamalari, isitish tizimlari va boshqalar yaqinida o'rni joylashtirish tavsiya etilmaydi.

O'rni ishining o'ziga xos xususiyatlari va aloqa pinlari va o'rni elementlarini sezilarli darajada isitish bilan bog'liq holda, qurilma tanasi anormal isitish va olovga chidamli mustahkam plastikdan tayyorlangan. O'rnimizni rti kontaktorlariga rti o'rnatish uchun zarur bo'lgan barcha jihozlar bilan, shuningdek tashqi o'tkazgichlarni ulash uchun to'ldiriladi.
Ularning texnik ko'rsatkichlari va dastur doirasi bilan ajralib turadigan bir nechta o'rni mavjud.RTL-uch fazali mexanizmning dizayni mavjud. Yuqori yuklarda elektr motorlarini himoya qilish uchun ishlatiladi, fazali buzilishlar, uzoq muddatli ishga tushirish. Ushbu turdagi qurilma elektromagnit starter terminallari orqali yoki alohida mexanizm sifatida ulanadi.
RTT-uch fazali simlarni o'z ichiga olgan qurilma. Xavfsizlik mexanizmlarini ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. O'rnimizni motorlarni uzoq muddatli ishga
Xulosa
Kontaktorga o'rni ulash printsipi tasvirlangan sxemalar boshqa harf yoki raqamli belgilarga ega bo'lishi mumkin. Ko'pincha ularning dekodlanishi quyida keltirilgan, ammo printsip har doim bir xil bo'ladi. Siz chiroq yoki kichik dvigatel shaklida iste'molchi bilan butun sxemani yig'ib, biroz mashq qilishingiz mumkin. Sinov tugmachasidan foydalanib, nostandart vaziyatni ishlab chiqish mumkin bo'ladi. Boshlash va to'xtatish tugmalari butun sxemaning ishlashini tekshirishga imkon beradi. Shu bilan birga, boshlang'ich turini va uning kontaktlarining normal holatini hisobga olish kerak. Agar ba'zi shubhalar mavjud bo'lsa, unda bunday sxemalarni qurishda tajribaga ega bo'lgan elektr xodimiga murojaat qilish yaxshidir.
Tavsiya etilgan yozuvlar
Kuchaytirgich kirishida (11-a-rasm) kuchlanish boʼlganda (Ukir=0) baza zanjiridagi tok Ib nolga teng, tranzistor T yopiq va rele ishlamaydi. Kirish kuchlanishi Ukirberilganda baza zanjirida tok Ik xosil boʼladi, tranzistor T ochiladi va rele R chulgʼamida tok Ik oqadi. Natijada rele ishga tushib, uni normal ochiq kontakti R1qoʼshiladi, normal yopiq kontakti R2 esa ochiladi.Fotorele. Fotoelektron relelarda chiqish relesi kontaktlarini ochilishi va qoʼshilishi fotoelementlardagi yoruglikni oʼzgarganida amalga oshadi. 11.b-rasmda tranzistorli fotoreleni eng oddiy sxemasi koʼrsatilgan boʼlib, bunda sezgir element sifatida fotorezistor FR xizmat qiladi. Fotorezistor yoritilmaganda uni qarshiligi koʼp va rele zanjiridagi tok ozligidan uni ishlashga yetarli emas. Yorugʼlik koʼpayganda qarshilik FR keskin kamayib, natijada kollektordagi tok ortib rele R ishga tushadi.
Elektron vakt relesi oddiy relesi boʼlib uni kirish zanjiriga parallel qilib aktiv qarshilik R xamda sigim S ulangan. Kontakt K ulanganda kondensator Smanfiy kuchlanishga zaryadlanib, lampa yopiq xolda boʼladi va anod zanjirida tok boʼlmaydi.
Mobodo bu kontakt ajratilsa, kondensator qarshilik R orqali razryadlanadi, va setkani manfiy potentsiali kamayib anod zanjiridagi tok ortib boradi va elektromagnit releni ishga tushishiga olib keladi. Quyida shu releni sxemasi keltirilgan.
Natijada kontakt ulangandan boshlab to elektromagnit rele ishga tushganga kadar maʼlum vaqt oʼtadi. Odatda vaqt aktiv qarshilikni oʼzgarishi orqali sozlanadi. Rele oʼzgaruvchan qarshiligi dastagidagi strelka shkalada vaqti sekundlarda kursatiladi. Masalan kondensator sigimi 6 MkF va karshilik 2 Om bulganda RSkonturini vaqt doimiysi RC -2 105 6 10-6 -12 s, ishga tushish vaqti esa t-4-48s boʼladi.
Vakt relesi texnologik jarayonlarini avtomatlashtirish uchun qoʼllaniladigan eng zarur elementlardan xisoblanadi. Bu relelar shuningdek, komanda opparatlari va dasturli qurilmalari texnologik jarayon davomida operatsiyalarni boshlash va toʼxtatishni, ularni maʼlum vaqt, yaʼni optimal sikl oraligida oʼzaro boglangan xolda oʼtishini taʼminlaydi. Vakt relelarining turlari juda koʼp, ishlash printsiplari xam turlicha, signal kechiktirish vaqti 0,5s dan boshlab bir necha soatlar, sutkalarni tashkil qilishi xam mumkin. Elektromexanik vaqt relelarini tayorlashda sinxron dvigatellar, xamda soat mexanizmlaridan foydalaniladi. Xozirgi kunda qishloq xoʼjalik jarayonlarini avtomatlashtirishda VS-10, MKP rusumli dasturli qurilmalar koʼproq uchrab turadi.

Gerkonlar avtomatik boshqarish qurilmalarida ishlatiladigan asosiy elementlar xisoblanadi (13-rasm). Gerkon-bu shisha idish boʼlib ichiga vodorod, inert gazi yoki izolyatsion suyuqlik kiritilgan kontaktdan iborat. Kontaktni ochish yoki yopish uchun tashqi magnit maydonidan foydalaniladi. Ularning ishlash muddati kontaktli qurilmalarga nisbatan sezilarli koʼp.

3. Issiklik relelarini tanlash
Issiklik rele (frants. relayer — almashtirmoq) — biror qurilma yoki jarayonning parametrlari qiymati yoki yoʼnalishi oʼzgarganda ijro etish mexanizmga taʼsir qiladigan avtomatik qurilma. Nazorat qilinadigan parametrlar (bosim, tra, kuchlanish va b.) ga qarab, akustik, vaqt, himoya, mexanik, optik, issiqlik, elektromagnit, oʼlchamlar Relesi va b. xillarga boʼlinadi.
Аkustik Rele akustik parametrlar (chastota, bosim), tebranishlar yoki materiallarning akustik xarakteristikalar (yutilish yoki qaytarish koeffitsienti va b.) ni nazorat qiladi. Vaqt R. si avtomatik qurilma uzellari orasida yoki bir qurilmadan ikkinchi qurilmaga taʼsirlar uzatishda zarur kechikish hosil qiladi. Аsosan, sezuvchiqubul qiluvchi (boshqarish signali kelganda Releni ishga tushiruvchi), sekinlashtiruvchi va ijro etuvchi (boshqariladigan qurilma yoki sxemaga taʼsir etuvchi) qismlardan iborat. Sekinlashtirish usuliga qarab, vaqt Relesi elektr, magnit, mexanik, elektromexanik, termik, gidravlik va pnevmatik xillarga boʼlinadi. Himoya Relesi elektr uzatish liniyalari va elektr jihozlarini, sanoat va elektr qurilmalarini qisqa tutashuv va notoʼgʼri rejimdan saklash uchun qoʼllaniladi. Sezish organiga karab, tok, kuchlanish, quvvat, qarshilik va chastota, himoya Relelari, Releni kayta ishga tushiradigan omilga koʼra, elektromagnit va induktsion xillarga boʼlinadi. Mexanik Rele mexanik miqdorlar (siljish, tezlik va b.) yoki moddalarning mexanik parametrlari (zichligi va b.)ni nazorat qiladi. Аsosan, turli mexanik datchiklardan iborat. Tuzilishiga koʼra, akustik, issiklik, optik, magnit, elektr, radioaktiv izotopli va b., ishga tushirish usuliga qarab, elektr, pnevmatik, gidravlik xillarga boʼlinadi.
Issiqlik R. si tra, issiqlik oqimi va b. ni nazorat kiladi. Mexanik, elektr, optik va akustik xillari bor. Mexanik issiklik Relesi issiqlik taʼsirida elementlarning chizikli yoki hajmiy kengayishiga, moddalarning qattiq holatdan suyuq holatga yoki suyuq holatdan gaz holatiga oʼtishiga, gazlarning zichligi yoki qovushokligi oʼzgarishiga asoslangan. Elektr Relesi t-ra oʼzgarganda oʼtkazgich yoki yarimoʼtkazgich materiallarning solishtirma qarshiligi oʼzgarishiga, dielektrik doimiysi, magnit oʼtkazuvchanligi yoki issiklik e. yu. k. oʼzgarishiga asoslangan.
Elektromagnit Rele elektr toki oʼzgarishini sezadi. Sezgir organi — chulgʼam va qoʼzgʼaluvchi qism (yakorь va oʼzak) li magnit tizim, ijrochi organi — kontakt. Chulgʼamidan oʼtayotgan tok kuchi oʼzgarganda yakorь yoki oʼzagining tortilishi hisobiga kontaktlari ulanadi yoki uziladi. Bunday Rele, Mas, sovitkichlarda ishlatiladi.
Oʼlchamlar Relesi — detallar oʼlchamlarining belgilangan qiymatini nazorat kiladi. Аsosan, qoʼzgʼaluvchan va qoʼzgʼalmas kontaktlardan iborat. Detalning oʼlchami oʼzgarsa, kontaktlar tutashib yoki ajralib, signal beruvchi elektr zanjirini ulaydi yoki uzadi.
Rele energetika, aloka, signalizatsiya, telemexanika va avtomatikada keng qoʼllaniladi.
Elektromagnit releni T tugmachasi bosilganda RL gʼaltak orqali tok oʼtadi.Natijada magnit maydoni xosil boʼlib u yakorь orqali prujina kuchini yengib Kkontkatni yopadi, yaʼni rele chiqishida signal U chik xosil boʼladi.Elektron rele kuchaytirgichdan xamda elektromagnit reledan iborat.
Kuchaytirgich lampali yoki tranzistorli boʼlishi mumkin. Kuchaytirish natijasidareleni sezgirligi sezilarli koʼpayadi, yaʼni ishga tushish quvvati kamayib 10-8-10-12Vt ga tushib qolishi mumkin. Elektron lampalarni inertsionligi yoʼq, shuning uchunularni ishga tushish vaqti elektromagnit rele tezkorligi bilan aniqlanadi.kuchaytirgich sifatida tranzistor ishlatilgan elektron releni printsipialsxemasi Elektron rele (a) va tranzistorli fotorele (b) ni printsipial zanjiridagi tok Ib nolga teng, tranzistor T yopiq va rele ishlamaydi. Kirishkuchlanishi Ukir berilganda baza zanjirida tok Ik xosil boʼladi, tranzistor
Xulosa
Rele – avtomatik tizimlarda boshqarish, ximoya, nazorat, signalizatsiya, rostlash va boshqa diskret operatsiyalarni bajarish uchun koʼp qoʼllaniladigan qurilma. Relega kiruvchi signal uzuluksiz ravishda oʼzgarib maʼlum qiymatga ega boʼlganda unda sakrashsimon xarakteristikali chiqish signali xosil boʼladi. Kirish signali qiymati kamayib maʼlum miqdorga yetganda esa chiqish signali sakrashsimon xarakterda yoʼqoladi va rele oldingi xolatga qaytadi (31-rasm)
Relega taʼsir qiladigan fizik miqdor turiga qarab u quyidagilarga boʼlinadi:elektrik – ular tok, kuchlanish, quvvat, qarshilik, tok chastotasi, fazasiljishi taʼsirida ishlaydi.
mexanik – bosim, vakuum, satx, chiziqli va burchak siljishlari, zoʼriqish,tezlik, tezlanish, suyuq lik va gazlar sarfi, oqim tezligi taʼsirida ishlaydi;issiqlik – xarorat oʼzgarishi taʼsirida ishlaydi;optik – yoritilganlik va yorugʼlik oqimini spektral tarkibi taʼsiridaishlaydi;akustik – tovush bosimi va tovush tulqinlari chastotasi taʼsirida ishlaydi;magnit – magnit maydoni kuchlanganligi, magnit induktsiyasi va magnit oqimi taʼsirida ishlaydi;
Rele quyidagi parametrlar bilan tavsiflanadi;
1.Ishga tushish quvvati 2 Boshqarish quvvati 3.Kaytish quvvati
4.Releni ishga tushish vaqti 5 Oʼlchash imkoniyatlari (releni juft
kontaktlari soni bilan aniqlanadi). 6.Oʼlchamlari, massasi, ishonli ishlashi xamreleni parametrlari xisoblanadi. Elektrik relelari elektromagnit, elektron,foto, elektron va vakt relesi kabi turlarga boʼladi