Mehnat muhofazasi va medisina harakati (faoliyati)ni bajaruvchi insonlarning vazifalari

 
Figure 
16-3 
Cheklangan maydondagi xavf- xatarlar. 
Qurilish ish joyida 
cheklangan maydondagi xavf- xatarlarga juda ko‘p duch kelmiz. Bunday xolatda 
ishlayotgan ishchiga boshqa bir ishchi kuzatib turishi zarur. Toza hahavo berib 
turadigan qurilmaga ahamiyat bering. Agar ishchi xushini yo‘qota uni chuqurdan 
qanday qilib qutqarib olinadi. (Mark A. Friend tomonidan fotosurat.) 
 
 

---

247 
Figure 
16-4. Potensial qulab tushish xolatlari.. Agar devor qazish ishalri 
paytida qulab tushsa qlim xolati kelib chiqishi mumkin. (Mark A. Friend 
tomonidan fotosurat.) 
Ko‘pgina kompaniyalar o‘z qurilish xavfsizlik choralarini yaxshilab ta’minlab 
berishadi ammo boshqa kompaniyalar bilan ishlash paytida muammolarga duch 
kelishadi. Ularning ishchilari boshqa kompaniya ishchilari bilan ishlashiga to‘g‘ri 
keladi. Ular o‘z ishchilarini olib keladigan kompaniyalar bilan hamkorlik qilishadi.
Ish joyidagi ko‘p boshliqlik siyosati.
Ish beruvchilarni davlat bo‘ylab ekspert va mustaqil kontraktniklarni ishga 
olishi o‘ylaganimizdan ham xavfliroq. KXSSTbo‘yicha boshliq ish beruvchilar va 
mustaqil kontraktniklarga nisbatan qattiq qo‘l bo‘lishlari kerak. Nimaga ? Boshliq 
ish beruvchilar o‘zining ishchilaridan tashqari boshqa ishchilarni xavfsizligini 
ta’minlashga majbur.
Figure 16-5. Saw without guard. Saws on construction sites frequently lack 
guards, grounding, and other protections that should be afforded every 
worker. 
(Photograph by Mark A. Friend.) 
Nazoratsiz qolgan arra. Arralar qurilish ish joyida ko‘pgina xolatlarda etarli 
darajada nazorat qilinmaydi va boshqa xavfsizlik choralari ko‘rilmaydi, garchi bu 

---

248 
oson bo‘lsa ham. Qurilish sanoatida ko‘p ish beruvchilik xolati o‘sib bormoqda va 
bu erda xavfsizlikni susayishiga olib kelmoqda. Ushbu muammoga javoban 
KXSST tomonidan qurilish joylarida ish beruvchilarga har qanday muntazam 
javobgarlikni beriladigan qoida belgilangan. Mamlakat bo‘ylab sudlarda qonun 
qoidalarga o‘zgartirish ishlari davom etmoqda. Xavfsizlikka ma’sul shaxslar 
kontraktniklarni xavfsizlik talablarini analiz qilishi va aniqlashi kerak. 
Kontraktniklar katta kompaniyalar tomonidan ishgan olinib, bo‘shatiladi. 
Kontraktniklarni ayrim kompaniyalar xavfsizlikka yo‘naltiradi va ushbu narsalarni 
o‘rgatadi. Bunday xolatda kontraktnikni xatti xarakati uni ishga olgan 
kompaniyaning tajribasini yo‘qotishiga olib keladi. (dollor). 
Bu assosatsiyalar bilan qonuniy munosabatlar murakkb bo‘dib qolmoqda. 
Jarayon egalarining ma’suliyati to‘g‘risidagi masalalar doimo ko‘tarilib turadi. 
Agar ishchi boshqa ishchilar bilan ishlayotganida xavf tug‘dirsa kim bunga 
javobgar? Ish beruvchi ushbu xolatga etiborsizlik bilan qarab, ishni davom ettirsa 
xavf yanada ortadi. SSXO bunday xolatlarni qanday tekshiradi ya’ni audit qiladi. 
Ko‘p boshliqli ish joylari har xil munosabatdar tufaydi murakkabdir. 
Ko‘p boshliqli siyosatda SSXO standartlar ishlab chiqarish uchun bir qancha 
xarakatlarni olib borgan. Uilem Stegerning kasb xunar xavfsizligi va sog‘liqni 
saqlash boshqaruvida (1970) ishchilarga ish beruvchilar tomonidan xavfsiz ish 
joyi yaratib berish talab qilingan. Aslida ko‘p boshliqli siyosat quyida ko‘rsatilgan 
standartlarga asoslangan: 
A) Har bir ish beruvchi (1) o‘z ishchilariga xavfdan xoli bo‘lgan ish joyini 
yaratib berishi kerak. (2) kasb xunar xavfsizligi va sog‘liqni saqlash boshqaruvida 
standartlarini barchaga ma’lum qilishi kerak.
KXSST bu ikki yuqorida aytib o‘tilgan gaplarga juda qattiq qaraydi. Birinchi 
o‘rinda, (A) (1) ish beruvchilar o‘z ishchilarini ish joyiad xavfdan saqlashi kerak. 
Ikkinchi o‘rinda(A) (2) barcha xavfsizlik standartlarini to‘liq bilishlarini talab 
qilish kerak. SHunga qaramasadan ish beruvchilar nafaqat o‘z ishchilarini , balki 
boshqa ishchilarni ham xavfsizlik standartlari bilan ta’mi’lashni tadqiqot qilishi 
kerak.