Mehnat muhofazasi va medisina harakati (faoliyati)ni bajaruvchi insonlarning vazifalari

A
trof-muhit omillari
 
Atrof-muhit havosini ifloslanishi omillariga: harorat, yorug'lik, shovqin, tebranish, 
namlik va boshqa sabablar bo'lishi mumkin. Charchoq ko'pincha yuqori harorat 
bilan birga va namlik darajasi, oxir-oqibatda ishchi ruhiy kamaytirish qobiliyati bir 
vazifa haqida o'ylash uchun. Bunday issiqlik stress, issiqlik sifatida Sog'liqni 
saqlash xavotirlar charchoq va heatstroke qo'shimcha xavf mavjud. Yoritish yoki 
ish joyini yoritish boshqa xavf omilidir. a monitor kompyuter yarqirashni ofis 
muhitida ko'z charchoqni va ko'z muammolarni olib kelishi mumkin. Omborxona 
kam yoritish jamoatchilik olib kelishi mumkin va voqealar ochish. Haddan tashqari 
yoritish yoki olib kelishi mumkin yarqirashni operator xatolar ochiq havoda og'ir 
uskunalar yordamida esa. 
Ish joyini loyihalash va dizayn 
 
Operatorning ish o’rni ishlab chiqarish jarayonining nazorat qilish va boshqalarni 
funksiyalarini amalga oshirishi uchun zarur texnik vositalar va yordamchi 
qo’rilmalar bilan jihozlangan. Inson-texnika-muhit sistemasidagi insonning 
mehnat faoliyati zonasidir. 
Faoliyat uchun tadbirlar 
 
Ish joyini tashkil qilishdagi tavsiyalar: 
 
Ish joyini tashkil qilishda quyidagi asosiy shartlarga rioya qilishi zarur: 

operatorga mehnat faoliyati jarayonida barcha harakatlar va siljishlarni 
bajarishi uchun yetarli ishchi maydon hajmini yaratish; 

operator bilan texnika orasida, hamda operatorlar orasida (guruh bo’lib 
ishlaganida) yetarli darajada fizik, eshitish va ko’rish aloqalarini yaratish; 

boshqarish 
vositalarini 
operatorning 
harakat 
(motor) 
chegarasida 
joylashtirishi (eniga, bo’yiga, chuqurligiga); 

mehnat jarayoni xususiyatlaridan kelib chiqadigan asosiy va yordamchi 
operatsiyalarni operatorning ishchi holatida bajarish imkoniyati bo’lishi; 

ishchi muhit faktorlarining optimal, ruhsat etilgan chegarasida bo’lishi (atrof 
muhit sharoiti, shovqin, titroq, yoritilganlik va boshqalar); 

---

136 
operatorni atrof muhitning xavfli va zararli faktorlari ta’siridan himoyalovchi zarur 
vositalar yaratish (Eastman Kodak, 1983). 
Ish joyini to’g’ri loyihalashda inson operatorning antropometrik 
ko’rsatkichlarini yaxshi o’rganish zarur. Agar ish joyi kattaliklari va harakatlanish 
maydoni (motor kengligi) insoning antropometrik ko’rsatkichlariga va uning ish 
holatiga mos bo’lsa muskullardagi statik va dinamik yuklanishning samarali 
miqdori ta’minlanishi,yuqori ishchanligi saqlanishi, kasb kasalliklarinig yuzaga 
kelish ehtimoli kamayishiga erishiladi. Insoning antropometrik ko’rsatkichlari 
tasodifiy kattaliklar bo’lib, normal taqsimlanishga ega bo’ladi