Mehnat muhofazasi va medisina harakati (faoliyati)ni bajaruvchi insonlarning vazifalari

Qurilish xavfsizligi tavsiyalari
Oldini olish shartlari har qanday kasb-hunar xavfsizlik dasturining asosiy maqsadi 
hisoblanadi. Xavfli xolatlarni , har doim ham oldini olishni imkoni bo‘lmaydi. 

---

241 
Qurilish ob’ektlarida ishchilar hech qachon yolg‘iz bo‘lishlari kerak emas. Baxtsiz 
hodisa xolatida, jabrlanuvchi yordam uchun qo‘ng‘iroq qilishi mumkin. Barcha 
ishchilar xavfsizlik ta’limini olgan bo‘lishi lozim. Ular qurilish ish joyida kerakli 
jixozlar bilan jihozlangan bo‘lishi kerak, jumladan shaxsiy himoya uskunalari 
(PPE) bilan. CHunki muhandislar qachon xavfga duch kelsa, himoya vositalari 
ularning yonlarida bo‘lishi kerak. Qurilish kasbiy xavfsizlik salohiyatiga ega 
bo‘lish uchun chuqur bilim kerak. Bilimli kishi har qanday jixoz bilan qanday 
yondashuv qilish kerakligi biladi.U ishchining munosabati va xulqi kerakli 
darajada bo‘lishi kerak. Qurilish maydonida xazil-mutoyiba qilish, e’tibor 
etishmasligi ishchilar o‘limiga olib kelishi mumkin. YAngi ishchilar va tajribali 
xodimlar yillar davomidagi doimo ishidan keyin ham, trening o‘tib turishlari kerak. 
 
Balandliklardan tushib ketish.
Qurilish
xodimlari ko‘pincha balandlikda ishlayotgan bo‘lishi mumkin, bu 
juda xavfli. Agar balandlikda ishlayotgan bir ishchini kuzatayotgan bo‘lsangiz, 
o‘zingizga savol bering o‘zingizni shunday sharoitda qulay xis etasizmi? Javob 
yo‘q bo‘lsa, bunday xolatda muammo bo‘lishi mumkin. Ish beruvchi har qanday 
ishchi 6 fut va undan ko‘proq balandlikda ishlayotgan bo‘lsa extiyot choralarini 
ta’minlashi lozim. Bu oddiygina KXSST ga muvofiq masalasi emas. Bu 
xodimlarini himoyasi masalasidir. 
Bir necha yillik kuzatuvlar shuni ko‘rsatdiki ish beruvchilar quruvchilarga 
shu darajada ishonib, o‘zini xotirjam his qilib, hatto ishchi xavfsizligiga beparvo 
bo‘lib qoldilar. Buni tijorat qurilish ish joylarida, shuningdek ko‘p uy-joy qurilish 
joylarida kuzatishimiz mumkin. (16-1 rasmad turar joy qurilish maydoni misolida 
quruvchilar hech qanday himoya choralari va shaxsiy himoya vositalarisiz faoliyat 
yuritayotganliklari tasvirlangan.) Ishchi unga zarar yoki uni o‘ldirishi mumkin 
bo‘lgan balandlikda bo‘lsa ishlayotgan bo‘lsa unga nisbatan yiqilishga qarshi
himoya choralari ko‘rilishi kerak. Xodimni himoyasi to‘siqlar shaklida qilinishi, 
xavfsizlik arqonlari bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Ish beruvchi to‘liq ishonch 
hosil qilishidan qat’i nazar, ish boshlanishiga qadar tegishli qadamlar bilan 
ishchini himoya qilish uchun qabul qilingan qoidalarga rioya qilishi kerak. 
Ishchilar odatda qattiq bosh kiyimi va panjali poyabzal bilan ta’minlangan bo‘lishi 
kerak. Tegishli xolatlarga qarab boshqa shaxsiy himoya uskunalari bilan ham 
ta’minlangan bo‘lishlari kerak. (masalan, xavfsizlik uchun ko‘zoynaklar va eshitish 
himoya vositalari shular jumlasidandir). Bu tegishli himoya vositalari KKDni
ta’minlash uchun ish beruvchi tomonidan ish boshlangunga qadar taqdim etiladi. 
Bunday jihozlar bilan ta’mnlanish muhandislik ish joyida juda muhim. Zina yoki 
narvonlar, balandlik o‘zgarishi 19 dyuym yoki undan ortiq ish joyida, shu bilan 
birgalikda 25 yoki undan ko‘p xodimlari mavjud bo‘lsa yana qo‘shimcha zinalar 
kerak bo‘ladi. KXSSTni ma’lumotlariga ko‘ra qurilishda balandlikdan yiqilish , 
xavfsizlikka rioya qilinmaganligi tufayli yiliga 36ta o‘lim xolatlari kuzatilgan. Uy-
joy qurilishida xavfsizlik choralariga to‘liq rioya etilmayotganini kuzatamiz. Aholi 

---

242 
yashash joyi qurilishi ishchilari tijorat ish-joylari qurilishi ishchilari bilan bir xil 
himoya qilinish huquqiga ega. Afsuski, KXSST tartibot ishlarini etarlicha olib 
bormaganligi tufayli, qurilish ishchilari tomonidan imtiyozli umumiy xavfsizlik 
amaliyotlari tez-tez buzilishi kuzatiladi. Ushbu suratda quruvchini hech qanday 
shaxsiy himoya uskunalari va tushib ketishdan asraydigan himoya anjomlari bilan 
ta’minlanmaganligi tasvirlangan. Ushbu suratda KXSST standartlari bo‘yicha 
qancha buzilish xolatlarini topishingiz mumkin?