Mehrobdagi chayon O’tkan kunlar

HIKOYOLAR
Topshiriq	Mehrobdagi chayon	O’tkan kunlar	Layli va Majnun
G'oyasi	Asarning “Mehrobdan chayon” sarlavhasi muqaddas sajdagoh – sajdag‘adan kelib, zukko olimlarni qahramon qilib tanlagan munofiqlar, yolg‘onchilar, kamtarlar, hasadgo‘ylar va kofirlar haqidadir. Romanda Anvar va Ra’noning ishq qissasi, dil mayinligi she’riy tarzda kuylangan.	Yigit va qiz turmush qurishdi. Qizni sevib qolgan yovuz odam oilani buzish uchun to'rt marta urinib ko'rdi. Yigit yana turmushga chiqqach, ikkinchi xotini rashkdan birinchisining sho‘rvasiga zahar quyibdi va u vafot etdi.	Uzoq muqaddimadan so‘ng Fizuliy Leyli va Majunning sevgi hikoyasini aytib berishga qaror qiladi. U o‘z hikoyasini Najdlik arab shayxi oilasida Qays ismli bola tug‘ilishidan boshlaydi. Maktabda bola go'zal Leylani ko'zlari, qoshlari va sochlari, shuningdek, qizil atirguldek lablari va shag'al shakli bilan maftun etgan go'zal Leylani sevib qoldi. Geysa Fizuli ham jozibador (shirin) topib, sarv bilan, ko‘zlari va qoshlarini nargis guliga, nafasini atirgul hidiga qiyoslaydi. Vaqt o'tishi bilan oshiq kuchli sevgiga (eshq) aylanib, aqlga soya solib, Geys uning his-tuyg'ularining asiriga aylandi. Biroq, qizning onasi bu sevgi olib kelishi mumkin bo'lgan sharmandalik va sharmandalikdan qo'rqadi. Shuning uchun Leyla maktabni tashlab, yolg'iz ayriliq (cüdalik) uchun motam tutishga majbur bo'ladi. G'amgin (dard), taqdirini la'natlagan holda (fələk) Geys ham yashaydi, uni atrofidagilar Majnun (jabduq) deb atay boshladilar. Majnun sevgilisi bilan qisqa tasodifiy uchrashuvdan so‘ng do‘stlari bilan xayrlashib, sahroga chekinadi. U vidolashuv misrasida aql (əql) va ishq (eshq)ni qarama-qarshi qo‘yadi: “Ishq kengini ko‘rsam, adashib ketaman”.
Boshqa qahramonlarga munosabatingiz	Ijobiy	Ijobiy	Ijobiy	Ijobiy
Tanqidiy munosabat	Yoq	Yoq	Yoq	Yoq
Xulosa	Kitob men uchun yoqimli syurpriz bo'ldi va jahannam issiq va kitob tushkunligini engib o'tayotgan bir paytda toza havo edi. Syujet markazida Ra’no va Anvarning muhabbati mujassam. Bu barcha yoshdagilar uchun tarixiy ertak. Atmosfera sharqona surati va achchiq yakuni menga sifatli o'qish imkonini berdi. Men bu erda baxtli yakun kutmagan edim va bundan ham yomoni bo'ladi deb o'yladim. Bu yerda sovet siyosati va turli zerikarli ta'riflar yo'q. Kitob yaxshi va yomon insonlar haqida, o‘z davrining turmush tarzi, madaniyati, ijobiy va salbiy tomonlari bilan yengil tilda yozilgan. Barcha qahramonlarning qahramonlari juda yaxshi yozilgan, har biri tirik odamga o'xshaydi,	Uning bosh qahramoni Otabek ko‘zga ko‘ringan, har taraflama ijobiy: halol, olijanob, ziyrak yigit. Go‘zal Kumushda o‘ziga yarasha hamma narsada o‘ziga yaqin ruh va sodiq oshiq topadi. Ammo yosh oshiqlar ko'p sinovlarga duch kelishadi. Ular qayg‘u va xiyonatga duch keladilar, ularning hikoyasi o‘quvchini jang maydonlari orqali xon saroylari, dushmanlar saroylari va do‘stlar uylariga olib boradi. Syujetning o‘zi juda ohangdor, ammo tarixiy voqealar tasviri, odat va urf-odatlar sharqona rang-barang bo‘lib, tarixiy adabiyot ixlosmandlariga manzur bo‘ladi.	Nizomiy Ganjaviy syujet asosi sifatida badaviylar orasida keng tarqalgan ikki oshiq haqidagi mashhur arab rivoyatini olgan. Afsonada ko'plab odamlarning taqdirini buzgan aqldan ozgan sevgi haqida hikoya qilinadi. Batafsil fikr-mulohazalarni o'qing: Leyloning qo‘li uchun, Majnun bo‘ldi majnun, Leyloning nigohi uchun o‘zini ochlikka, azobga mahkum qilib sahroga ketdi. Bugungi kunga qadar ko'plab mashhur odamlar oshiqlarni Leyli va Majnun bilan solishtirishni yaxshi ko'radilar. Nizomiy Ganjaviy she’rini o‘qishdan oldin ular haqidagi so‘zlarga doimo e’tibor qaratgan. Hozir she’rni bilganimdan, oshiq odamni nega Majnun deyishini tushundim, chunki biz ko‘pincha oshiq bo‘lib qolgan dunyoni unutamiz. She’r so‘zining go‘zalligi alohida e’tiborni talab qiladi. Rus tiliga tarjima qilinganda ham, she'rda juda ko'p majoziy iboralar, juda ko'p