Mekdebiň usuly maslahatynda seredildi

Deriniň täze döremeleri. 
Deriniň ragy- howply täze döremeleriň 90%-ni tutýar, beýleki 
10%-i bolsa deriniň sarkomasyndan hem melanoma keselinden 
durýar. 
Sebäp bolýan faktorlar: deriniň rak keseliniň döremeginde 
gün energiýasynyň ultramelewşe şöhlesi wajyp orna eýedir. 
Deriniň rak keseli radioaktiw şöhleleriň täsiri netijesinde hem 
döräp biler. Adamlaryň işleýän ýerindäki zyýanly maddalaryň 
täsiri netijesinde hem deriniň ragy döräp biler.onuň döremegine 
myşýak, smola, tehniki ýaglar, her hili reňkler, gurum sebäp 
bolýar. Senagatyň bu maddalar bilen iş salyşýan pudaklarynda, 
işgärler hususy gigiýenanyň talaplaryny berjaý etmedik 
ýagdaýlarynda deriniň rak keseli ýüze çykýar. 
Rak keseline getirýän keseller : deriniň rak keseli deridäki 
üýtgeşmeleriň esasynda döreýär. Deridäki hroniki dermatitler, 
uzak wagtlap bitmeýän ýaralar, ýara yzlary, hroniki distrofiki 
we atrofiki hadysalar, rak keselini döredip biljek fakultatiw 
keseller hasap edilýär. 
Deri 
keselleriniň 
bu 
toparyndan 
garry 

---

15 
adamlarda döreýän keratozlar, deri şahy we keratoakantoma 
‖howply‖ toparlara degişlidirler. Olar 10-15% ýagdaýda deriniň 
rak keseline geçýärler. 
Deriniň howply täze döremeleriniň öňüni alyş çäreleri. 
1. Endamyň derisiniň açyk ýerlerini gün şöhlesiniň güýçli we 
uzak täsirinden goramaly. Bu esasan hem garry adamlar, 
akýagyz adamlar üçin zerurdyr.
2. Garry adamlara we derisi gurak, deride her hili keratoz 
keseli bolan adamlara, elmydama derini iýmitlendirýän ýaglary, 
kremleri ulanmak hökmanydyr. 
3. Deriniň hroniki kesellerini wagtynda bejermek. 
4. Deridäki ýara yzlary mehaniki täsirlerden gorap saklamak. 
5. Kanserogen maddalar bilen iş salyşýan adamlaryň, hususy 
gigiýenanyň görkezmelerini üznüksiz ýerine ýetirmegi zerurdyr.