Menejment” fanidan oraliq Nazorat topshirig’i Bajardi: Jurabayev j qabul qildi: Shodmonov X toshkent-2023 Variant №8

Menejer kim?

Boshqarish fanida markazlashtirilgan holda yechiladigan, tashkilotning barcha a’zolari va tarkibiy qismlari uchun umumiy hisoblangan masalalar boshqarishning zaruriyligini keltirib chiqaradi. Shuning uchun ham hozirga kelib “menejer” nomli mutaxassislik shakllanganki, yuqoridagi vazifalar bilan faqat (yoki asosan) rahbarlar (menejerlar) shug’ullanadilar.

Menejer – tashkilotning azosi bo‘lib, boshqaruv faoliyatini amalga oshiradigan va boshqaruv vazifalarini hal etishga masul bo‘lgan xodimlar. Yuqori masuliyat bilan aytish mumkinki menejerlar tashkilot uchun eng zaruriy insonlardir. Albatta, har bir menejer oldiga qo‘yilgan vazifa, mas’uliyat bo‘yicha tashkilot uchun xar xil muhimlikda urin egallaydilar, chunki ular tomonidan bajarilayotgan vazifalar mazmuni, mas’uliyati va hajmi bo‘yicha har xil hamda tashkilotning boshqaruv iyerarxiyasi bo‘yicha taqsimlanadi.
Menejerlar deb, boshqaruv san’ati va mahoratiga ega bo‘lgan malakali va yollanib ishlaydigan mutaxassislarga aytiladi. Har bir menejer ma’lum kapital to‘plab o‘z ishini ochishi mumkin va tadbirkorlik faoliyatini tashkil etishi mumkin. Ammo hamma tadbirkor menejer bo‘la olmasligini uzoq muddatli tajriba ko‘rsatmokda. Chunki menejer bo‘lish uchun faqat yoki bilim yoki mutaxassislik haqida diplom bo‘lishi yetarli emas. Bunda ollohdan atalgan qobiliyat – tashkilotchilik, yetakchilik, o‘z so‘zini o‘tkaza biladigan, muloqotni bilish san’atiga ega va shunga o‘xshagan xislatlarga ega bo‘lishi kerak.
Bugun deyarli har bir tashkilotning holida menejer bor. Tanish tanish so'z, lekin kimdir menejer kimligini tushunmaydi. Bitirgandan so'ng, diplom har doim tor mutaxassislikni ko'rsatmaydi, ammo kompaniyani rivojlantirishga mutaxassisning hissasi kamlik etmaydi. Menejerning asosiy mas'uliyati ish jarayonining tashkil etilishi hisoblanadi.
Ko'pgina maktab bitiruvchilari qaysi oliy o'quv yurtiga murojaat qilishlarini o'ylashadi. Menejment fakultetida o'qishga arziydimi? Menejer qanday kasb egasi? "Menejment" tushunchasi rus tilida nisbatan yaqinda paydo bo'ldi, lekin ma'lum bir guruh xodimlarini boshqargan odamlar doimo edi. Kompaniyaning faoliyatidan qat'i nazar, rahbar quyidagilarni bajarishi kerak:

• 
  xodimlarni yig'ib olish;
  
• 
  muayyan ishda xodimlarni tayyorlash;
  
• 
  funktsional majburiyatlarni taqsimlash;
  
• 
  Jamoa ishini tartibga solish va nazorat qilish;
  
• 
  turli soha tadbirlarida kompaniyaning vakili bo'lish.
  

Menejer - bu maxsus tayyorgarlik ko‘rgan boshqarishning sir-asrorlari qonun-qoidalarini chuqur biluvchi malakali mutaxassisdir. Menejerlar yollanma boshqaruvchilar bo‘lib, aholining alohida ijtimoiy qatlamini tashkil etadi.
Boshqaruv funktsiyalarini bajarishda va jamoat ishlab chiqarishda zamonaviy menejer:

• 
  rahbar - boshqaruvchi;
  
• 
  rahbar - diplomat;
  
• 
  rahbar - murabbiy, tarbiyachi;
  
• 
  rahbar - inson;
  
• 
  rahbar - innovator sifatida maydonga chiqadi.
  

Har bir menejer o‘ziga xos boshqaruv uslubiga ega. Uslub - bu ishlash boshqarishdagi o‘ziga xos yo‘l, usul ma’nosini anglatadi. Shu nuo‘tai nazardan quyidagi tushunchalarni ajrata bilish lozim:

• 
  boshqaruv uslubi;
  
• 
  ish uslubi;
  
• 
  rahbarning ish uslubi.
  

4.