4.3. Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligining statistikasi
Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan yetarli miqdorda va assortimentda ta’minlangan bo‘lishi lozim. Korxonalarning aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligini quyidagi ko‘rsatkichlar ifodalaydi. Me’yorlashtiriladigan aylanma mablag‘larning haqqiqiy qoldiqlari belgilangan me’yorlarga to‘g‘ri ekanligi; korxona faoliyat natijalariga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larni, asosiy vositalarga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larni, hamda xodimlarning aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligini yoki bitta xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar va boshqalar.
Faoliyat natijasiga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar ko‘rsatkichi (Ay.mabl. sig‘imi) aylanma mablag‘lar summasini ishlab chiqarilgan mahsulot hajmiga nisbatan aniqlanadi.
Ay.mabl.
Ay.mabl.sig‘imi = ------------------------------
mahsulot hajmi (N)
Aylanma mablag‘lar haqqiqiy miqdori bilan ta’minlanganlik koeffitsienti (Ay.mabl.X.K.) aylanma mablag‘lar haqqiqiy qoldig‘ini ularning belgilangan me’yorlariga nisbati bilan aniqlanadi.
Ay.mabl.X.
Ay.mabl.X.K. = -----------------------
Ay.mabl.M.
Asosiy vositalarga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar aylanma mablag‘lar (Ay.mabl.) summasining korxona asosiy vositalar summasiga nisbati bilan hisoblanadi
Korxona xodimlarining aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligi yoki bir xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar o‘rtacha miqdorlarini xodimlar o‘rtacha soniga nisbati bilan aniqlanadi.
Ay.mabl.
X Ay.mabl. = -----------------------
xodimlar
Korxonada ishlab chiqarilgan va sotilgan mahsulotlar hajmi yuqori sur’atlar bilan ko‘paygan sharoitda, har bir xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larning ortishi ijobiy holdeir.
Do'stlaringiz bilan baham: |