“Mening ismim” metodi. M motiv

1 “Mening ismim” metodi.


M - Motiv - kishini faoliyatga undaydi va unga mazmun baxsh etadi.
A - Аnimizm so’zi –аnimа «jоn» dеgаn mа`nоni аnglаtаdi
D - Donalash metodi tadqiqot ob'ektiga kirgan shaxs psixikasidagi barcha o’zgarishlardagi o’ziga xoslik, o’zaro aloqa, o’zaro ta'sir va uyg’unlikning o’zaro bog’lanishlari o’rganiladi.
I - Interiorizatsiya - tashqi real ishdan ichki ideal ishga o’tish jarayonidir
N - Nutq – ovoz berilgan til, u yoki bu til belgilarini anglatuvchi ovoz signallarining inson tomonidan qo’llaniladigan tizimidir.
A - Afferentasiya - lotincha afforens keltiruvchi degan ma'noni anglatadi

2. Hozirgi zamon psixologiya fanida qo’llaniladigan metodlarni muammoli masalalarni yechimini yechishdagi o’rni.

Kuzatish metodining afzalligi	Kuzatish metodining kamchiliklari
O'rganilayotgan hodisaning tafsilotlarini, uning ko'p qirraliligini tasvirlash imkonini beradi.	Katta populyatsiyalarni kuzatishda kamdan-kam foydalanish mumkin.
Tadqiqotchi ma'lum darajada tadqiqot ob'ektiga bog'liq emas, ya'ni u kuzatilayotganning nafaqat qobiliyati, balki gapirish istagidan qat'iy nazar faktlarni to'plashi mumkin.	Kuzatishning murakkabligi, ba'zan esa takrorlashning mumkin emasligi
Muayyan vaziyatlarda kuzatilgan xulq-atvor yoki har qanday harakatning ma'nosini to'liqroq va to'g'ri tushunishga, ularning sodir bo'layotgan voqealarga munosabati mohiyatini tushunishga yordam beradi.	Xulq-atvorning maqsad va motivlari haqida ma'lumot olish imkoniyati cheklangan.

Suhbat metodining afzalliklari	Suhbat metodining kamchiliklari
Bolani bilishlari, narsa va xodisalar xaqida tasavvurlari qiziqishlari va odamlar bilan bo‘lgan munosabatlarini o‘rganish mumkin.	Suxbat mavzusi bolani yosh xususiyatidan kelib chiqilishi kerakligi
Sodda ishlangan rasm predmetlardan foydalanish mumkin	Xa yoki yo‘q degan javob to‘g‘ri natijani bermaydi.
Suxbat jarayonida bolalarni javoblarini yozib olib, keyinchalik taxlil qilish mumkin.	Uyatchan bolalarda yaxshi natija bermasligi

Test metodining afzalliklari	Test metodining kamchiliklari
Nazorat uchun kam vaqt sarflanadi:	Test nazoratining ko‘p shakllari oquvchini og’zaki va yozma javoblarni mustaqil ifodalash imkoniyatidan mahrum etadi;
Ko‘p sonli talabalar bilan bir vaqtning o‘zida nazorat olib borish mumkin;	O‘quvchining ruhiy kechinmalari ham o‘qituvchi oldida erkin javob berayotgandagidek namoyon bo‘lmaydi, bilimdonligi, shaxsning o‘zigagina xos xususiyatlarini ko‘rsatish imkoniyati yo‘q;
Bilim natijalari o‘qituvchi tomonidan tezkorlik bilan tekshiriladi	Imtihon topshiruvchi to‘g’ri deb hisoblagan javobni tanlashgina mumkin, o‘z javoblarini bera olmaydi.

Sotsiometriya metodining afzalliklari	Sotsiometriya metodining kamchiliklari
O'quv, mehnat yoki sport sohalarida o'zaro ta'sirni baholash va o'lchashda juda qimmatli vosita	Maktabgacha ta’limda ilk yosh va kichik guruhlarda qo’llash yaxshi natija bermaydi
Kishining guruhdagi shaxslararo munosabatlar tizimida tutgan o‘rni haqida xulosa qilish imkoniyati mavjudligi	mavjud munosabatlar strukturasining sabablarini aniqlash imkonini bermaydi
Guruh a’zolari o‘rtasidagi simpatiya yoki antipatiyani aniqlash mumkin	olingan ma’lumotlar kuzatish, suhbat, psixologik- pedagogik eksperiment natijalari bilan to‘ldirilishi lozimligi

3. Shaxsning shakllanishiga ta’sir etuvchi omillarni “Toifalash jadvali” asosida to’ldirish

Shaxsning shakllanishida (biologik omil) irsiyatning roli.	Shaxsning shakllanishida (sotsiyal) ijtimoiy muhitning o’rni.	Shaxsning shakllanishida ta’lim-tarbiyaning o’rni.
shaxsning barcha xususiyatlari, jumladan ong va aqliy qobiliyat ham nasldan-naslga o'tadi, guyo odamning ko'zi, tishlari va barmoqlari kabi aqliy qobiliyat ham tabiatan berilgandir.	shaxsining jamiyatdagi rivojlanishi tabiat, muhit, inson o’rtasidagi murakkab aloqa ta’siri ostida ro’y beradi, inson ularga faol ta’sir etadi va shu yo’l bilan hayoti va o’z tabiatini o’zgartiradi.	Muhit deganda odam yashaydigan sharoitdagi barcha tashqi ta'sir tushuniladi. Shu nuqtayi nazardan tarbiya tufayli bolani o'zi yashaydigan ijtimoiy sharoitga moslashtirish mumkin, degan xulosa kelib chiqadi.
bola shaxsining rivojlanishiga irsiyatning ta'siri deganda ota-onaga, avlod-ajdodlarga o'xshashlikni ifodalovchi biologik belgilar va fiziologik xususiyatlarning takrorlanishini tushunmoq kerak.	, tarbiya tufayli tug’ma kamchiliklar ham o’zgartirilib, shaxs kamolga yetadi.  tarbiya kelajakka qaratilgan maqsadni belgilaydi.	Ular ijtimoiy muhitning rolini hal qiluvchi omil deb hisoblaydilar. Demak, odam bolasining shaxs sifatida rivojlanib, taraqqiy etib borishi, uning shaxs bo'lib kamolga yetishida nasl (biologik omil), ijtimoiy muhit (bola yashaydigan sharoit), shuningdek, maqsadga muvofiq amalga oshadigan tarbiya ham birdek ahamiyatga ega. Bu omillarning ta'sirini aniqlashda ilg'or pedagogik olimlar, psixolog va faylasuflar ta'limotiga suyaniladi.

MTS 1 – 2023 guruh talabasi Muydinova Madinaxon Raxmonali qizi