Mahsulot tannarxini pasaytirishning manbalari va omillari Maxsulot tannarxini pasayishi ishlab chiqarish samaradorligining o‘sishida asosiy ko‘rsatkichdir. Sanoatda foyda o‘sishini 2/3-ni ishlab chiqarish sarflarining kamayishi va 1/3-ni ishlab chiqarish hajmining ortishi ta’minlaydi. Tannarx kamayishi pul kredit tizimini kuchaytirishga, ulgurji va chakana narxlarni pasayishiga manbaa bo‘ladi. Tannarx pasayishini tavsiflovchi ko‘rsatkich bu 1 so‘mlik tovar maxsulotiga ketgan sarflar (tiyinda): S=(t/n)/Mt t/n – maxsulotning ishlab chiqarish tannarxi, ming so‘m; 1 so‘mlik tovar maxsulotiga ketgan sarflar o‘zgarishi o‘tgan yilga nisbatan %-da xisoblanadi. - Sarflar darajasi va maxsulot tarxani kamayishiga turli xil faktorlar ta’sir ko‘rsatadi:
- asosiy ishlab chiqarish fondlardan foydalanish darajasi;
- mexnat unumdorligining o‘sishi;
- moddiy resurslar sarfining solishtirma norma;
- ishlov beriladigan xom ashyoning sifati;
- maxsulot assortimentining o‘zgarishlari;
- ishlab chiqarish chiqindilardan ratsional foydalanish
- xom ashyo, materiallarning narxini o‘zgarishi;
- transport tariflari;
- xo‘jalik mexanizmining taqomillanishi va x.k.
Do'stlaringiz bilan baham: |
