Meva va urug' Mevalar urug lami himoya qiladi va tarqatadi

Meva va urug'

Mevalar urug lami himoya qiladi va tarqatadi.

• Mevalar urug lami himoya qiladi va tarqatadi.
• Meva gulda qo'sh urug'lanish jarayonidan keyin
• uning o'zgarishidan kelib chiqadi. Bunda

Mevalaming tasnifi. Mevalar juda xilma-xil.

• Mevalaming tasnifi. Mevalar juda xilma-xil.
• Bunga sabab o simliklaming sistematik
• guruhlarining ko'pIigi va mevalaming turli
• omillar yordamida tarqalishga moslashishidir
• deb qarash mumkin. Bu o'z navbatida
• fllogenetik mevalar tasnifini yaratishni

Urug' va meva

Urug' va meva

Gulli (yopiq urug‘li) o‘simliklarda

urug‘lanishdan keyin meva hosil

bo‘ladi. Meva, asosan, urug‘chi

tugunchasidan hosil bo‘ladi.

Mevaning hosil bo‘lishida

urug‘chidan tashqari, gulning

boshqa qismlari ham ishtirok etadi.

Masalan, gulqo‘rg‘on, gulo‘mi va

boshqalar.

Mevalar, asosan, ikki xil bo‘ladi: 1.

Agar u tugunchaning o‘zidan hosil

bo‘lsa, chin meva (o‘rik, olcha,

shaftoli, olxo‘ri, gilos) deyiladi. 2.

Agar mevaning shakllanishida

tugunchadan tashqari gulning

boshqa qismlari ham ishtirok etsa,

bunday mevalar soxta meva (olma,

nok, behi) deyiladi.

Meva, birinchidan,

Meva, birinchidan,

urug‘ pishib

yetilguncha uni

tashqi ta’sirdan

himoyalab turadi.

Hdrinchidan,

Agar oraliq qismi

Agar oraliq qismi

yupqa, etsiz,

quruq bo‘Isa,

bunday mevalar

quruq meva

deyiladi. Masalan,

no‘xat, mosh,

loviya, bug‘doy,

makkajo‘xori

mevalari.

Ho‘l mevalar

Ho‘l mevalar

orasida ko‘p urug‘li

rezavor mevalar

juda ko‘p.

Ularga shirinligi

bilan ajralib

turadigan yuzlab

uzum navlari,

pomidor, qoraqat,

ituzum kabilar kiradi.

Qovoq, tarvuz,

Qovoq, tarvuz,

qovun, handalak,

tomoshaqovoq va

bod- ringning eti

rezavor

mevalamikiga

qaraganda qalin va

usti qattiq

po‘st bilan o‘ralgan,

shuning uchun ular

qovoq mevalarga

kiradi.

Bog‘larimizdan keng

Bog‘larimizdan keng

o‘rin olgan va qattiq

danagi, sersuv eti

hamda shu danak ichida

joylashgan bittadan

(ba’zan ik- kitadan)

mag‘zi bilan ajralib

turadigan ho‘l mevalar:

o‘rik, olxo‘ri, olcha, gilos

kabilar danakli

mevalardir. Bular inson

salomatligi uchun zarur

bo‘lgan foydali

moddalarga va

darmondorilarga boy

bo‘ladi.

Olma, nok, behi kabi

Olma, nok, behi kabi

o‘simliklaming

mevasi olma meva

deb

yuritiladi.

Quruq mevalar

Quruq mevalar

chatnaydigan va

chatnamaydiganlarg

a bo‘linadi.

Chatnamaydigan

mevalarga bir urug‘li

don mevakiradi.

Don mevali

o’simliklarga

bug‘doy, arpa, suli,

mak- kajo‘xori

kabilar misol bo‘ladi.

Chatnaydigan

Chatnaydigan

mevalarga

qo‘zoq,

qo‘zoqcha,

(chatnaydi).

Masalan, mosh,

loviya, turp,

rediska, jag‘-jag‘

va boshqalar.

Ko‘sak mevalar bir

Ko‘sak mevalar bir

nechta mevabargdan

tashkil topgan. Urug‘

pishgandan keyin

chokidan ochiladi. G‘o‘za,

lola, bangidevona,

mingdevona,

chuchmoma va

boychechakning mevasi

ko‘p urag‘li

ko‘sak meva hisoblanadi .

No‘xat, mosh, loviya,

No‘xat, mosh, loviya,

burchoq va oq akatsiya

dukkak mevali

o‘simliklardir. Dukkak

meva bitta

mevabargdan hosil

bo‘lib, pishgach

mevapallasi yon

tomonidagi chokidan

ochiladi. Urug‘lari

mevapallaga birikib

turadi.

Qo‘zoq meva (karam,

Qo‘zoq meva (karam,

qurttana, rediska, turp)

Ayrim (zarang,

Ayrim (zarang,

qayrag‘och va

shumtolga o‘xshash)

man- zarali

daraxtlaming mevasi

qanotchali bo‘ladi.

Shuning uchun ular

qanotchali meva

deyiladi

Urug'.

• Urug'.
• Urug' gulli o simliklami ko payishi va tarqalishi uchun
• hizmat qiladi.
• Urug' murtak, g'amlovchi to'qima va urug' po stidan
• iborat. U noqulay sharoyitda tinim holatida bo'ladi.
• Qulay sharoit, ya’ni harorat, namlik va kislorod yetarli
• bo lganda urug' unadi. Urug'ning tarkibidagi zahira
• moddalaming to'pIanishiga ko'ra 5 turdagi urug'
• ajratiladi.
• Zahira moddalar: endospermda, nusellusda, murtakda,
• endosperm va nusellusda, endosperm va murtakda
• to'planishi mumkin. Endospermli urug lar.

Bug'doy doni tashqi qavatida yupqa qavat bo'lib

• Bug'doy doni tashqi qavatida yupqa qavat bo'lib
• u urug' po sti bilan mustahkam birikkan meva
• yonligidir. Po'st ostida kichkina murtak va
• endosperm mavjud. Murtak meristematik
• hujayradan iborat. Unda bo'lajak o'simlikning
• vegetativ organlari yani, boshlang ich ildizcha,
• ildiz qini-koleoriza, boshlang ich poyacha,
• kurtakchalar bo'Iadi. Dastlabki barg koleoptil
• deyiladi. U kurtakchani tuproqni yorib
• chiqishidan himoya qiladi. Bitta urug'palla
• endosperm bilan chegaralanib, unga qalqon
• deyiladi. Endospermning chekka qismi,
• hujayralari aleyron donachalariga ega bo'lib,
• aleyron qavat deyiladi