MI 207-guruh talabasi Omonova Shahlo Yerdan ma’lum balandlikda tinch turgan jismning potensial energiyasi maksimal qiymatga, kinetik energiyasi esa nolga teng bo‘ladi.
potensial energiya maksimal
kinetik energiya nolga teng
potensial energiya kamayadi
kinetik energiya oshadi
h
Yerga urilish paytida
potensial energiya nolga teng
kinetik energiya maksimal
Balandlikdan erkin tushayotganda jismning potensial energiyasi kamayib, kinetik energiyasi esa ortib boradi, ya’niy jismning potensial energiyasi kinetik energiyaga aylanib boradi.
h
Balandlikdan erkin tushayotgan jismning yerga urilish paytidagi potensial energiyasi nolga, kinetik energiyasi esa maksimal qiymatga teng bo‘ladi.
Xulosa
Jism yuqoriga tik otilganda teskari jarayon kuzatiladi.
h
Bunda jism yuqoriga ko‘tarilgan sari kinetik energiyasi maksimal qiymatdan nolga qadar
kamayib boradi. Jismning potensial energiyasi esa noldan maksimal qiymatga qadar ortib boradi.
Fikir lab ko’ring
Balandlikdan erkin tushayotganda jismning ixtiyoriy vaqtdagi kinetik va potensial energiyalari yig‘indisi, ya’niy jismning to‘liq mexanik energiyasi o‘zgarmaydi.
Bu tenglik mexanik energiyaning saqlanish qonunini ifodalaydi.
Mexanik energiyaning saqlanish qonuni Yopiq sistemaning to‘liq mexanik energiyasi sistema qismlarining har qanday harakatida o‘zgarmay qoladi. Agar yopiq sistemani hosil qiluvchi jismlar o’rtasida ishqalanish kuchlari mavjud bo’lsa, mexanik energiya saqlanmaydi.
Jismlarning har qanday o’zaro ta’sirida energiya paydo bo’lmaydi ham, yo’qolmaydi ham. U bir turdan ikkinchi turga aylanadi. Energiyaning aylanishi
G’isht boshlang’ich tezliksiz H= 9m balandlikdan tushmoqda. G’ishtning h=4m balandlikdagi tezligini aniqlang. Erkin tushish tezlanishini g= 10 m/s2 deb oling.
1- savol
h
Massasi 200 g bo‘lgan jism tik yuqoriga 30 m/s tezlik bilan otildi. Eng yuqori nuqtaga ko‘tarilganda jismning potensial energiyasi qancha bo‘ladi?
2- savol
- Tinch turgan aravadagi odam massasi 8kg bo`lgan toshni 5m/s tezlik bilan gorizontal yo`nalishda oldinga tomon uloqtirdi. Odamning arava bilan birgalikdagi massasi 160kg bo`lsa, toshni uloqtirishda odam bajargan ishini toping.
- Jism L uzunlikdagi ipga osilgan. Jismga qanday gorizontal tezlik berilganda u to`liq aylanadi?
- Biror jism H balandlikdan erkin tushmoqda. Uning potensial energiyasi kinetik energiyaga tenglashgan nuqtada tezligi qanchaga teng bo`ladi?
Javoblari E’tiboringiz uchun raxmat
Do'stlaringiz bilan baham: |
