To’g’ri chiziqli tekis o’zgaruvchan harakat deb, traektpriyasi to’g’ri chiziqdan iborat bo’lgan va teng vaqtlar oralig’ida har xil masofalar o’tiladigan harakatga aytiladi. U quyidagi formuladan foydalaniladi. - To’g’ri chiziqli tekis o’zgaruvchan harakat deb, traektpriyasi to’g’ri chiziqdan iborat bo’lgan va teng vaqtlar oralig’ida har xil masofalar o’tiladigan harakatga aytiladi. U quyidagi formuladan foydalaniladi.
To’g’ri chiziqli tekis o’zgaruvchan harakat deb, traektoriyasi to’g’ri chiziqdan iborat va teng vaqtlar oralig’ida oniy tezliga bir xil o’zgaradigan harakatga aytiladi. - To’g’ri chiziqli tekis o’zgaruvchan harakat deb, traektoriyasi to’g’ri chiziqdan iborat va teng vaqtlar oralig’ida oniy tezliga bir xil o’zgaradigan harakatga aytiladi.
- Harakat tezligining o’zgarishi tezlanish deb ataluvchi fizik kattalik bilan harakterlanadi.To’g’ri chiziqli tekis o’zgaruvchan harakat tezlanishi deb vaqt birligi ichida tezlikning miqdor jihatdan o’zgarishiga teng bo’lgan fizik kattalikka aytiladi
DINAMIKA ASOSLARI. - Inertsiya qonuni haqidagi fikir XVII-asirning boshlarida mashhur italiyalik fizik G.Galilyey tomonida aytilgam bo’lib, u Yerga tortilishi, hovoning ishqlanishi va qarshiligi kabi turli ta’sirlardan ozod bo’lgan jism idial hollarda o’garmas tezlik bilan abadiy xarakat qilishi kerak, demak to’g’ri xulosaga keldi. Frantsus fizigi va matematiki Rene Demart bu xulosani rivojlantirib, erkin jism o’zining to’g’ri chiziqli xarakatini davom etirishga intiladi, deb o’qtiradi.
-
Xulosa - Xulosa
- Nyuton o’zidan oldin o’tgan olimlarning xulosalarga hamda o’zining kuzatishlari va tajribalari natijasiga asoslanib, inersiya qonuni dinamikaning I-qonuni sifatida qabul qildi va uni qo’idagicha ta’rifladi:”Agar biror jismga boshqa jismlar yoki tashqi kuch ta’sir etmasa u, uzining nisbiy tinch yoki to’g’ri chiziqli tekis harakat holatini saqlaydi.
ADABIYOT - S.M. Strelkov. «Mexanika». «O’qituvchi», T. 1975y
- S.E. Frish., A.V. Tmoreva. «Umumiy fizika kursi». I tom.
- «O’qituvchi», T. 1971y
- O. Axmedjonov. «Umumiy fizika kursi». I tom.
- N.A. Sultonov. «Fizika kursi», «Texnika», T. 2002y
- G. Abdullayev. «Fizika». «O’qituvchi», T. 1989y
Do'stlaringiz bilan baham: |