Meyozning biologik ahamiyati topshirdi


Mitoz. Amitoz. To'g'ridan-to'g'ri ikkilik bo'linish


Download 1.44 Mb.
bet3/6
Sana31.01.2023
Hajmi1.44 Mb.
#1142116
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
MEYOZNING BIOLOGIK AHAMIYATI

2.2.Mitoz. Amitoz. To'g'ridan-to'g'ri ikkilik bo'linish
Mitozning fazalari.Mitoz ketma-ket to'rt bosqichga bo'linadi: profaza, metafaza, anafaza va telofaza (rasm).
Profaza... Yadro konverti parchalanadi, yadro hajmi oshadi va xromatinning spiralizatsiyasi tufayli xromosomalar hosil bo'ladi. Profaza oxirida har bir xromosoma ikkita xromatidadan iborat ekanligi ko'rinib turibdi. Nukleollar asta-sekin eriydi. Xromosomalar tasodifiy ravishda hujayraning sitoplazmasida joylashgan. Sentrisomalar Ikki sentrioldan iborat sentrisomalar hujayra qutblariga ajraladi. Shakllangan bo'linish mil, filamentlarining bir qismi qutbdan qutbga o'tadi, ba'zilari esa xromosomalarning sentromeralariga biriktirilgan.
Xromosomalar harakatlanadi
Metafaza. Xromosomalar maksimal spiralizatsiyaga etadi va hujayraning ekvatorida tartibli joylashadi. Deb nomlangan metafaz plitasi,xromosomalardan iborat. Ushbu bosqichda xromosomalar sonini hisoblash, ularning morfologik xususiyatlarini o'rganish oson.
Anafaza. Har bir xromosoma uzunlamasına ikkita bir xil xromatidaga bo'linadi, ular shpil iplari yordamida hujayraning qarama-qarshi qutblariga cho'ziladi. Τᴀᴋᴎᴍ ᴏϬᴩᴀᴈᴏᴍ, qizi xromatidlarning identifikatori tufayli hujayraning ikkita qutbida bir xil genetik material paydo bo'ladi.
Telofaza. Qizning xromosomalari hujayra qutblarida despiralizatsiya qilinadi va DNK transkripsiyasi uchun mavjud bo'ladi. Har bir qutbdagi xromosomalar atrofida sitoplazmaning membrana tuzilmalaridan yadro konvertlari hosil bo'ladi va yadrolarda nukleolalar hosil bo'ladi. Bo'linish milining iplari uzilib qoladi. Bu erda karyokinez tugaydi va sitokinez boshlanadi. Bunda ekvator tekisligidagi hayvon hujayralarida halqasimon torayish sodir bo'ladi. Ikkita qiz hujayralarining ajralishi sodir bo'lguncha u chuqurlashadi (rasmga qarang). Siqilish hosil bo'lishida sitoskelet tuzilmalari muhim rol o'ynaydi. O'simlik hujayralari bu tarzda bo'linishi mumkin emas, chunki ular qattiq hujayra devoriga ega. Ularda Golgi kompleksi pufakchalari tarkibidan hosil bo'lgan hujayra ichidagi median plastinka hosil bo'ladi.
Qiz hujayralarni ajratish paytidan boshlab ularning har biri yangi hujayra tsiklining interfazasiga kiradi.
Τᴀᴋᴎᴍ ᴏϬᴩᴀᴈᴏᴍ, mitoz natijasida bitta hujayradan bir xil xromosomalar to'plamiga ega bo'lgan ikkita qiz hujayralar paydo bo'ladi.

Download 1.44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling