Microsoft Word baholash tartibi


Pul daromadining Ishlab chiqarish


Download 2.89 Mb.
bet154/258
Sana21.06.2023
Hajmi2.89 Mb.
#1645267
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   258
Bog'liq
IQTISODIYOT NAZARIYASI 2022

Pul daromadining Ishlab chiqarish
qo’shimcha o’sishi = quvvatlarining qo’shimcha
(talab) o’sishi (taklif)
Bu tenglik formula tarzida yozilsa, u quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi:
yoki
bu yerda:
I - har yillik sof kapital qo’yilmalar;
I - sof kapital qo’yilmalarning qo’shimcha o’sishi;
I/I - sof kapital qo’yilmalarning o’sish sur’ati;
I/ α - multiplikator, bu yerda α -jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik;
σ - kapital samaradorligi.
Shunday qilib, iqtisodiyotdagi ishchi kuchining to’la bandligini hamda ishlab chiqarish quvvatlarining to’liq ishlashini ta’minlovchi sof investitsiyalar yoki kapital qo’yilmalarning o’sish sur’ati soxaga teng bo’lishi lozim. Agar iqtisodiyotdagi investitsiyalarning potentsial o’rtacha samaradorligi 0,3 ga, jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik 0,2 ga teng bo’lsa, u holda investitsiyalarning o’sish sur’ati 6% (0,3x0,2)x100%)ga teng bo’ladi.
Neokeynschilarning fikriga ko’ra bozor iqtisodiyoti sharoitida doimiy kafolatlangan o’sish sur’atiga avtomatik ravishda erishib bo’lmaslign sababli, ular dinamik muvozanatga erishish uchun iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish zarurligi to’g’risidagi xulosaga keldilar.
Iqtisodiy o’sishning muhim modellaridan biri bo’lib tarmoqlararo balans hisoblanadi. Tarmoqlararo balansning dastlabki nazariy asoslari sobiq ittifoq davrida ishlab chiqilgan edi. Keyinchalik u asli Rossiyalik bo’lgan hamda AQShga o’tib ketgan iqtisodchi V.Leontьev tomonidan «xarajatlar - ishlab chiqarish» modeli sifatida takomillashtirilgan holda ishlab chiqildi (13.3-jadval).
V.Leontev iqtisodiy tahlilning «xarajatlar - ishlab chiqarish» usulida eng avvalo e’tiborni iqtisodiyotdagi miqdoriy aloqalarga qaratadi. Tarmoqlar o’rtasidagi bu aloqalar texnologik koeffitsientlar (I kvadrantdagi ap, ap, a13 va h.k. belgilar) orqali o’rnatiladi.
Tarmoqlararo balans jadvali to’rtta kvadrantdan iborat. Birinchi kvadrantga mahsulot ishlab chiqarishga moddiy sarflar ko’rsatkichlari joylashtirilgan. Ikkinchi kvadrantga shaxsiy iste’mol, jamg’arish, davlat haridi va eksport sifatida foydalaniluvchi pirovard mahsulot ko’rsatkichlari joylashtirilgan. Uchinchi kvadrantdan qo’shilgan qiymat (ish haqi, foyda, soliqlar) va import ko’rsatkichlari o’rin olgan. To’rtinchi kvadrantda sof milliy mahsulotni qayta taqsimlash ko’rsatkichlari joylashgan. Tarmoqlararo aloqalar jadvali ustunlari bo’ylab xarajatlarni. ya’ni har bir tarmoq bo’yicha mahsulot qiymatini tashkil etuvchi elementlarni. Satrlar bo’yicha esa — milliy iqtisodiyot har bir tarmog’i mahsulotini taqsimlash tarkibiy tuzilmasini aks ettiradi.

ISHLAB CHIQARISH


Jami:
foydalanish
iste’molchi tarmoqlar n pirovard iste’mol bo’yicha
YAIM

ІA31A32A33A3nA21A22A23A2nIshlab chiqaruvchi tarmoqlar n 321
oraliq
qiymat

A11

A12

A13




A1n

S1 I1 G1 X1
S2 I2 G2 X2
ІІ

Cn In Gn Xn



Y1

Y2


Yn




















































W nW2W1

Iv
Pn




ІІІ
P2
P1

An1

An2

An3




Ann




Im-port
Qo’shilgan qiymat

M1

M2




M n







Jami:
Xara-jatlar
bo’yicha
YAIM

Y1

Y2




Yn






ІІ kvadratda-S-(shaxsiy iste’mol); І-(investitsiyalar);G-(davlat xaridi); X (eksport).


ІІІ kvadratda-W-ish haqi;
R-foyda
M-import


Download 2.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   258




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling