Microsoft Word ilk sayfa zhassulan
Download 1.87 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kırgızlar
- Alaş Hareketi
dünyada Kazak ve Kırgız gibi birbirine soy ve kültürel alanda yakın halk yoktur’’.
Bazıları da Kırgızistan’ın krizden çıkmasına Kazakistan yardım etmeli demiştir. ∗ Jongarlar Moğol Halkının Bir Boyudur, 17 Yüzyılın Yarısından 18 Yüzyılın Ortasına Kadar Kendi hanlıkları Olmuştur. Toprakları Moğolistan, Doğu Türkistan’ın bir Kısmını, Kazakistan’ın Güney- Doğu Bölgesini ve Kırgızistan’ın Kuzey Kısmını İçermiştir. 1 V.V. BARTOLD, Kırgızlar, Tarihi Deneme, (В.В. БАРТОЛЬД, Киргизы. Исторический очерк, Киргизское Государственное Издательство),Фрунзе, 1927, s. 44-45 ** 1905-1920 tarihi arasında faaliyet gösteren Kazak-Kırgız Hükümetidir. 2 M. KOYGELDİYEV, Alaş Hareketi, (М. ҚОЙГЕЛДИЕВ, Алаш қозғалысы), Мектеп баспасы, Алматы, 2008, s. 426 7 Fakat Rusya’dan izinsiz Orta Asya bir entegrasyon olamayacağını tüm siyaset uzmanları kabul ediyorlar. 3 Yukarıda bahsettiğim siyasi ve tarihi sebepler iki toplum arasındaki ilişkileri etkilemektedir. Geçmişte yaşanmış ve şimdi yaşanan olaylar iki halk arasında devam eden tartışmaların sebebidir. Şu an ekonomik ve siyasi ilişkiler ne kadar güçlü olsa da toplumda yer alan durum farklıdır. Zira halklar arası ilişkiler ile devletlerarası ilişkilerde fark görülmektedir. Halklar arası ilişkilerin iyileşmesinde ideolojik unsurların (ortak tarih, kültürel etkileşim v.s.) az olması fark edilmektedir. Bu gibi boşluğu Kırgız tarafı doldurmaya çalışmaktadır. Örneğin, 2011 yılında Kırgızistan tarihçisi Amangeldi Bekbalayev’in ‘Atilla Kırgızların Atasıdır’ kitabı çıkmıştır. Bu tarihi esere göre Atilla eski Kırgızlardan olmuştur. Kanıt olarak da Kırgızların DNA’sının yüzde %60’ı Avrupalı olduğunu ifade etmiştir. Fakat Kırgız tarihçisi bu tarihi eserinde Atilla Kazakların da atası zira Kazakların atsı eski Kırgızlar tezini ortaya koymuştu. 4 Tezin birinci bölümü Kazak ve Kırgız ilişkilerinin geçmişini konu almaktadır. Birinci bölümde Rus İmparatorluğundan SSCB’nin yıkılışına kadarki Kazak ve Kırgız ilişkileri incelenmiştir. İki halk arasında geçmişte yer alan olaylar ve bu olayların bugün iki halk arasındaki duruma etkisi tartışılmıştır. Kazak-Kırgız dostluğuyla, bugünkü gerginliklere neden olan Kenesarı’nın öldürülmesi olayı bu bölümde yer alır. Kazak ve Kırgız hanlıklarının Rus İmparatorluğu altındaki ilişkileri ve Kırgızların Abılay Han’la savaşı da bu bölümde işlenmiştir. Daha sonra SSCB zamanındaki Kazak-Kırgız tarihi ele alınmıştır. Orta Asya Türklerinin Türkistan devletini oluşturma çabaları ve sonradan Rusların etkisiyle Orta Asya’da ayrı devletlerin ortaya çıkması incelenmiştir. İkinci bölüm 1991 yılındaki SSCB’nin yıkılmasıyla, oluşan Kazakistan ve Kırgızistan’ın genel durumu incelenmiştir. Ülkelerin ekonomik ve siyasi durumu araştırılmıştır. Kazakistan ve Kırgızistan’ın bağımsız devlet olarak dış ülkelerle 3 S. AKKULI, ‘Putin’in İzini Olmadan Kazakistan ve Kırgızistan Birleşmesi İmkansız’,(Султан-Хан АККУЛЫ, ‘Объединение Казахстана и Кыргызстана невозможно и без Путина’), Azattyq, 28.10.2011, http://rus.azattyq.org/content/kyrgyzstan_kazakhstan_putin_confederation/24373147.html 4 Atilla Kırgızların Atası, 18.01.2012, www.nur.kz 8 ilişkileri ve Rusya’ya bağımlılıkları bu bölümün odak noktalarından biridir. Bağımsız ülke olarak iki ülke arasındaki ilişkiler ve yaşanan sorunlar incelenmiştir. 11 Eylül 2001’den sonraki Orta Asya’nın kaderi sürprizlerle dolu olmuştur. Kırgızistan’da iki kere hükümetin el değiştirmesi, Kazakistan iktidarını ve toplumu da etkilemiştir. Bu olaylar sırasında iki devlet arasındaki ilişkiler bu bölümde irdelenmiştir. Ayrıca Kazak ve Kırgız ilişkilerinin kültürel boyutları, ekonomik ve siyasi bağlantıları bu bölümde incelenmiştir. Üçüncü bölüm tamamıyla Orta Asya bölgesindeki entegrasyon kurma çabalarına odaklanmıştır. Özellikle Orta Asya’daki Kazak-Kırgız entegrasyonun gerçekleşme ihtimali ve faydaları araştırılmıştır. Siyasi entegrasyondan daha fazla ekonomik ve askeri entegrasyon durumu incelenmiştir. Ayrıca Kazak ve Kırgız öğrencileri arasında anket çalışması yapılmıştır. Anket sonuçları bu tez çalışmasında kullanılmıştır. |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling