Microsoft Word muqaddas ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
45
чангаллаб олган қаттиқ оғриқдан бошқа ҳеч нарсани сезмас эдим. Гоҳо-гоҳодагина бир дақиқа 
хат ҳам, Муқаддасдан айрилганим ҳам эсимдан чиқар, ҳамма нарсани унутиб қўярдим. Шундай 
пайтларда бир оз бўлса ҳам ором олардим, лекин тўсатдан яна хат эсимга тушиб кетиб, 
Муқаддасдан айрилганлигим электр токидек бирдан миямга бориб етарди-ю, аччиқ алам бутун 
вужудимни гўё заҳарга тўлдириб юборарди. 
Психология китобларидамикин, эсимда йўқ, киши бир нарсасини йўқотган жойидан 
кетолмайди, кетса ҳам айланиб қайтиб келаверади, деган фикрни ўқиган эдим. Мен ҳам шунга 
ўхшаган бир нарсанинг таъсиридами, билмадим, бир маҳал ўзимни паркда, Муқаддасни 
биринчи марта ўпганим соябон ёнида кўрдим... 
Парк аввалги латофатини йўқотган, дарахт япроқларини қуюқ чанг босиб, кулранг тусга 
кирган, қум сепилган йўлларда ғижимланиб ташланган қоғозлар, папирос қутилари ётар, 
соябоннинг ичида ҳам чирмовуқнинг хазонлари уйилиб қолган эди. Лекин атиги бир ҳафтадаёқ 
ташландиқ жойга айланган бу соябон менинг кўзимга жуда иссиқ кўринди, гўё Муқаддаснинг 
ўзини кўргандек юрагим бирдан ширин сиқилиб, ҳаётимдаги энг қисқа лекин энг масъуд онлар 
эсимга тушиб кетди. Мен соябоннинг ичига кириб, ўша таниш, қисқа, аммо ширин хотиралар 
гувоҳи бўлган скамейка олдига келдим. Муқаддаснинг қаршисида ўтириб унинг ёшларини 
артгандим, унинг қизлик иффати; иззат-нафсини енгиб айтган «севаман» деган сўзларини 
эшитгандим, уни биринчи марта ўпгандим. Севги хотираларини ўз бағрига яширган скамейкага 
суяндим, суяндим-у, ўзимни тутолмасдан бирдан йиғлаб юбордим. 
— «Бу қандоқ бўлди? Мен нималар қилиб қўйдим? Қандай қилиб ўзимга ўзим пичоқ урдим? 
Қандай қилиб ўз бахтимдан ўзим айрилдим?» 
Биринчи дақиқада бу саволлар юрагимда тутаб турган изтиробни бирдан ловиллатиб 
юборди-да, хаёлимда бошқа айбдорларни қидиришга киришдим. 
Шу топда бу нарсада ўзимни эмас, ойим билан Салим Каримовични айблашга, ҳамма 
гуноҳни ўша иккисига тўнкашга тайёр эдим. 
Лекин ажабо: мен уларни айблашга ҳақим борми? Уларга бир нарса дейишга тилим 
борадими? Мен ўзим эмасми тунов куни бу ишга розилик берган? Ўшанда розилик 
бермаганимда, иродасизлик қилмаганимда улар мени мажбур қила олишармиди?» 
Аччиқ алам билан иқрор бўлдим: йўқ!.. 
Менинг ҳеч кимни айблашга ҳақим йўқ эди. Ҳаммасига ёлғиз ўзим айбдор эдим. Бу нарсага 
ўз инсофсизлигим, сабрсизлигим, иродасизлигим сабаб бўлди! Бўлмаса бир йил ишлаб шунча 
ҳурмат орттирган, ҳунар ўрганган заводни шундай ташлаб кетармидим? У ерда орттирган 
шунча дўстларимдан шундай осонгина юз ўгирармидим? Мен тенги йигитлар ҳам ишлаб, ҳам 
ўқиб, қийинчиликлар билан олишиб, улар устидан ғалаба қозониб юрган бир пайтда, мен 
севгилимнинг жойини тортиб олиб бундай шарманда бўлиб қолармидим?.. 
Ҳа, энди ақлим кирган, энди ҳамма нарсага тушунган эдим. Муҳаббат — муқаддас туйғу. У 
софликни талаб этади. Муқаддас менинг ўзимни ҳам, севгимни ҳам тарк этиб, кўзимни очган 
эди. Халқнинг «Инсофли одам ошини ер; инсофсиз бошини» деган мақолида мужассамланган 
ҳаётнинг энг улуғ қонунларидан бири менга ўзининг шафқатсиз, лекин адолатли кучини 
кўрсатган эди. 
* * * 
Чирмовуқ соябон тагида қанча ўтирганимни ўзим ҳам билмайман. Паркни тўлдира 
бошлаган одамларнинг ғовур-ғувурларидан ўзимга келганимда қуёш ғарбга ёнбошлаган боя мен 
кирганда иссиқдан қақраб ётган хиёбонларга дарахтларнинг қуюқ сояси тушган эди. 
Парк жонланмоқда, ҳаёт ўз изига тушмоқда эди. Юрагимдаги ғам-ғусса нақадар оғир 
бўлмасин, мен ҳам яшашим, кун кечиришим, ҳаётни давом эттиришим керак эди, ўрнимдан 

---

Одил Ёқубов. Муқаддас (қисса)