Microsoft Word O'um bsat btsti 2021-2022 2-qism

 
Mustahkamlash uchun savollar va topshiriqlar: 
1. Kompyuterdan foydalanishni bilasizmi? 
2. Siz dars jarayonida axborot texnologiyalardan foydalanasizmi? 
3. Matematika darsi jarayonida axborot texnologiyalardan foydalanish samarali deb 
oʻylaysizmi? 
4. Sizningcha matematika darslarining masala yechish jarayonida axborot 
texnologiyalardan foydalanish yaxshi natija beradimi? 
5. Matematika darsining maʼ lum qismidagina axborot texnologiyalardan foydalanish 
maqsadga muvofiq deb bilasizmi? 
6. Matematika darslarida axborot texnologiyalardan foydalanishda qanday qoidalarga amal 
qilish kerakligini bilasizmi? 

---

225 
17 - Amaliy mashg’ulot 
Mavzu: Boshlang’ich sinf o’quvchilariga savod o‘rgatish davrida axborot 
texnologiyalaridan foydalanishni o‘rgatish. Tovushlar va harflarni o‘rgatishda axborot 
texnologiyalaridan foydalanishni o‘rgatish.  
Ishning maqsadi: Boshlang’ich sinf o’quvchilariga savod o‘rgatish davrida hamda 
tovushlar va harflarni o‘rgatishda axborot texnologiyalaridan foydalanishni o‘rgatish.
Kutilayotgan natija: Boshlang’ich sinf o’quvchilariga savod o‘rgatish davrida hamda 
tovushlar va harflarni o‘rgatishda axborot texnologiyalaridan foydalanishni taxlil qilib natijaga 
erishish.
Amaliy ishning rejasi: 
1. Boshlang’ich sinf o’quvchilariga savod o’rgatish davrida axborot texnologiyalaridan 
foydalanish. 
Nazariy ma’lumotlar: 
Маmlakatimizda ta’lim tizimida maktab fanlarini o’qitishda АKTdan samarali foydalanish 
dolzarb masaladir. Aynan axborot texnologiyalari ta’limning universal vositasi hisoblanib, 
nafaqat o’quvchilarda bilim, ko’nikma va malakalarni shakllantirish imkonini beradi, balki 
shaxsiy xususiyatlarini rivojlantirish, bilishga qiziqishlarini qondiradi.
Ахborot texnologiyalaridan foydalanish bo’yicha tajribam an’anaviy dars doirasida АKTni 
didaktik jihatdan to’g’ri qo’llanilgan hollarda o’quv jarayonini individuallashtirish va 
differensatsiyalash uchun cheklanmagan imkoniyatlar paydo bo’lishini ko’rsatdi. Ular 
o’quvchilarga axborot manbalaridan foydalanish imkonini beradi, mustaqil ishlar 
samaradorligini oshiradi, ijodkorlik, malaka va ko’nikmalarni egallash va mustahkamlash uchun 
umuman yangi imkoniyatlar beradi, ta’limning yangi shakllari va metodlarini amalga oshirishga 
imkon beradi.
Har bir o’quvchida shaxsiy o’quv yo’nalishini rivojlantirishni ta’minlaydi. O’quv 
jarayonida uni muvaffaqiyatli bilim olish uchun zarur bo’lgan asosiy jarayonlar sifatida 
fikrlashni, tasavvurni rivojlantirishga yo’naltirilgan katta o’zgarishlar sodir bo’ladi; 
o’quvchilarning idrok etish faoliyatlarini samarali tashkil qilish ta’minlanadi.
АKTdan foydalanilganda ta’limda shaxsga-yo’naltirilgan yondashuvni amalga oshirish 
oson bo’lib qoldi, butun o’quv jarayonini samarali tashkil qilish imkoniyati paydo bo’ldi. Dars 
jarayonida tayyor multimediali mahsulotlari va kompyuter ta’limi dasturlaridan, o’quv va 
sinfdan tashqari ishlarda Internet tarmog’i vositalaridan foydalanib, multimediali ta’lim 
dasturlari va taqdimotlar, loyihalar yaratildi. Axborot texnologiyalarini barcha o’quv fanlarda 
qo’llash mumkin. Darslarda o’quv va o’yin dasturlaridan foydalanish katta samara beradi. Ona 
tili va Rus tili darslarida savodxonlikni oshirish bo’yicha mashqlar yordam beradi, bunda bolalar 
kompyuterlarda turli xildagi amaliy topshiriqlarni bajaradilar. Boshlang’ich sinflar o’quvchilari 
uchun turli didaktik materiallar to’plamidan foydalanib, ko’rgazmali-mashq, nazorat-mashqlari 
va test sinovlari modullari kiritilgan aralash kompyuter dasturlarini tayyorlash mumkin. Unga 
fanga oid qoidalarni joriy o’rganish va umumlashtirilgan takrorlash uchun uchta variantlarda 
berilgan grammatika-orfografik mavzular bo’yicha boy va turli-tuman materiallardan 
foydalanish yaxshi samara beradi.
1-sinfda o’qish darsida elektron o’quv qo’llanmalari tayyorlab, foydalanish mumkin. Unda 
so’zni tovushli-harfli tahlil qilish, so’zning bo’g’inlari tuzilishi, ba’zi orfogrammalar o’rganilishi 
turli qiziqarli ko’rgazmali va ovozli material berish mumkin. Yorqin rasmlar, g’aroyib, qiziqarli 
topshiriqlar kichik yoshdagi o’quvchilarda ona tiliga qiziqishni oshirishga yordam beradi, o’yin 
shaklida o’quv materiali bilan tanishish imkonini beradi, o’zini nazorat qilish va o’quv 

---

226 
refleksiyasi uchun keng imkoniyatlar taqdim etadi. Ushbu qo’llanma bo’yicha ta’lim jarayonini 
differensiatsiyalashga turli darajadagi murakkablikdagi topshiriqlarni tanlab olish yordamida 
erishiladi. Savodxonlikka o’qitish bo’yicha tematik rejalashtirishni ishlab chiqishda 
rejalashtirishga tegishli elektron mavzular va bo’limlarni kiritish mumkin. Dars rejasini ishlab 
chiqishda frontal, individual va guruhli ishlash uchun kompyuterni qo’llash maqsadga muvofiq 
bo’lgan dars bosqichlarini ishlab chiqish lozim.
Boshlang’ich sinflarda fikrlash operatsion uslubini shakllantirishda informatika kursining 
roli juda muhim. Informatikaning ushbu roli harakatlari tuzilishini rejalashtirish, axborot izlash, 
muloqotni rejalashtirish, axborot modellarini qurish, faoliyatni vositalashtirish kabi dastlabki 
ko’nikma va malakalar to’plami ko’rinishida qaraladi. Kompyuterni o’qishda yordamchisi, 
ijodkorlik, o’zini ifoda etish va rivojlantirish vositasi sifatida tushunish katta ahamiyatga ega. 
Katta sinflar o’quvchilarida fikrlash uslubi shakllanib bo’ladi, yangi shakllarini ular qiyinchilik 
bilan qabul qiladilar. Boshlang’ich maktabda kompyuterni o’zlashtirib o’quvchilar undan o’z 
faoliyatlari vositasi sifatida boshqa sinflarda ham foydalanishlari mumkin, kompyuterni qo’llash 
bilan olib boriladigan darslar ularda qiyinchilik tug’dirmaydi.
Katta sinflarda informatika darslarida albatta kompyuterdan foydalanish ushbu dasturni 
amalga oshirish zarur sharti hisoblanadi. Microsoft PowerPoint, Microsoft Excel, Microsoft 
Word; keng foydalaniladigan dasturlarni ishga tushirish: kompyuter ekranida matnli va grafik 
redaktor, trenajerlar, testlar; matnlar va tasvirlar (axborot), obyektlar bilan ishlash; izlash, oddiy 
o’zgartirishlarni, saqlash, foydalanish va axborot hamda ma’lumotlarni uzatishni amalga 
oshiradilar, mundarija, yo’l ko’rsatuvchi, kataloglar, spravochniklar, internetdan foydalanib, 
kompyuter yordamida kichik loyihalar va taqdimotlar yaratadilar.
Shunday qilib, ushbu kursni boshlang’ich maktabda o’rganish o’quv jarayonini 
modernizatsiyalash, samaradorligini oshirish bilan birga, har bir o’quvchining individual 
qobiliyatlarini hisobga olib, uni tabaqalashtirishga imkon beradi.