MILLIY ARMIYANI SHAKLLANTIRISHDAGI JONBOZLIKi. MILLIY ARMIYANI SHAKLLANTIRISHDAGI JONBOZLIKi. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov 1990 yil 5 iyunda O’zbekiston Kompartiyasining XXII s’ezdida “O’tmishdan saboq chiqarib, kelajakka ishonch bilan” nomli ma’ruzasida “Biz, armiya xizmatiga salbiy munosabatni keltirib chiqargan sabablarni bartaraf etish uchun omilkorlik bilan harakat qilishimiz shart”, degan edi[1]. [1] Ислом Каримов. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. – Т.: Ўзбекистон, 2011, - 220-221-бетлар.
1990 yil 20 iyunda bo’lib o’tgan O’zbekiston SSR Oliy Sovetining 2-sessiyasida Mustaqillik deklaratsiyasi qabul qilindi. U 12 bo’limdan iborat bo’lib, unda milliy armiyani shakllantirish bilan bog’liq bo’lgan ayrim bandlar quyidagilardan iborat edi: 1990 yil 20 iyunda bo’lib o’tgan O’zbekiston SSR Oliy Sovetining 2-sessiyasida Mustaqillik deklaratsiyasi qabul qilindi. U 12 bo’limdan iborat bo’lib, unda milliy armiyani shakllantirish bilan bog’liq bo’lgan ayrim bandlar quyidagilardan iborat edi:1. O’zbekiston SSRning demokratik davlat mustaqilligi respublikaning o’z hududida barcha tarkibiy qismlarida va barcha tashqi munosobatlardagi tanho hokimligidir.2. O’zbekiston SSRning davlat hududi chegarasi daxlsiz va bu hudud xalqning muhokamasiga qo’yilmay turib, o’zgartirilishi mumkin emas.3. O’zbekiston SSRda davlat hokimiyati uning hududiga kiradigan barcha tarkibiy va bo’linmas qismlari ustidan amalga oshiriladi va shu hududda yashaydigan aholiga taalluqlidir va
1991 yil 25 avgustdagi O’zbekiston SSR Prezidentining Farmoniga ko’ra:Respublika hududida joylashgan SSSR IIV va Davlat Xavfsizligi komiteti O’zbekiston SSRning qonuniy tasarrufiga olindi.Respublika va uning fuqorolari xavfsizligini, manfaatlarini muhofaza qilishni nazarda tutadi.Respublika hududida joylashgan SSSR IIVning ichki qo’shinlari bevosita O’zbekiston SSR Prezidentiga bo’ysundirildiO’zbekiston SSR IIV, DXQ, prokuraturasi va adliya organlari, shuningdek, respublika hududida joylashgan ichki qo’shinlar, Turkiston harbiy okrugi qismlari va qo’shilmalari partiyadan xoli qilindi va h.k.
O’zbekiston Respublikasi Prezident I.A Karimov tashabbusi bilan quyidagi ta’lim muassasalari tashkil etildi. O’zbekiston Respublikasi Prezident I.A Karimov tashabbusi bilan quyidagi ta’lim muassasalari tashkil etildi.Toshkent, Samarqand, Farg’ona va Urganch shaharlarida harbiy mutaxassisliklarga tayyorlaydigan litseylar tashkil etildi Qurolli kuchlar akademiyasi Toshkent umumqo’shin komandirligiSamarqand avtomobilchi komandir-muhandislarJizzax havo kuchlari (aviatsiya) oliy harbiy bilim yurtlariToshkent axborot texnologiyalari universitetining maxsus fakulteti. 1990 yilda mahalliy zobitlar harbiy kadrlarning bor-yo’g’i 0,6 foizini tashkil qilgan bo’lsa, hozirda ularning soni 80 foizga yetgani shu borada amalga oshirilgan keng ko’lamli ishlarning mevasidir.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1991 yil 6 sentyabrdagi farmoniga asosan, Mudofaa ishlari vazirligi tashkil etildi, uning shtat tizimi va vakolatlari belgilandi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1991 yil 6 sentyabrdagi farmoniga asosan, Mudofaa ishlari vazirligi tashkil etildi, uning shtat tizimi va vakolatlari belgilandi.O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1991 yil 10 sentbrdagi farmoniga binoan mudofaa vaziri ayni vaqtda Milliy gvardiya qo’mondoni etib tayinlandi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1991 yil 25 oktyabrdagi qaroriga binoan Mudofaa ishlari vazirligining huquqiy maqomi, tuzilishi va nizomlari tasdiqlandi. Turkiston harbiy okrugi boshqaruv organlari negizida Mudofaa ishlari vazirligi Bosh shtabi va boshqarmalari tuzildi. “O’zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining asoslari to’g’risidagi” qonun hamda 1991 yil 30 dekabrdagi MDH Kengashining Qurolli Kuchlari Chegara qo’shinlari haqidagi Minsk qarori asosida 1992 yil 1 fevraldan sobiq Ittifoq tizimidagi qo’shinlarning mablag’ bilan ta’minlanishi to’xtalishini inobatga olgan holda O’zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi 1992 yil 10 yanvarda “O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan SSSR IIVning harbiy qismlari va o’quv muassasalarini O’zbekiston Respublikasi tasarrufiga olish to’g’risida”gi qaror qabul qildi.O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan sobiq Ittifoqqa qarashli Ichki ishlar va Mudofaa vazirligining qismlari, birlashmalari, qo’shilmalari, oliy o’quv yurtlari, harbiy tuzilmalari mamlakatning qonuniy tasarrufiga olinishi belgilandi. Qaror asosida harbiy xizmatchilar, ularning oila a’zolari, harbiy muassasalardagi ishchi xizmatchilarga, sobiq Ittifoq armiyasida xizmat qilgan nafaqadorlarga ijtimoiy va huquqiy himoya kafolatlandi
1992 yil 24 martda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan Chegara qo’shinlari bo’linmalari haqida”gi farmoni bilan Respublika Milliy xavfsizlik xizmati qoshida Chegara qo’shinlari boshqarmasi tashkil etildi va O’rta Osiyo Chegara qo’shinlari bo’linmalari uning tasarrufiga o’tkazildi. 1992 yil 24 martda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan Chegara qo’shinlari bo’linmalari haqida”gi farmoni bilan Respublika Milliy xavfsizlik xizmati qoshida Chegara qo’shinlari boshqarmasi tashkil etildi va O’rta Osiyo Chegara qo’shinlari bo’linmalari uning tasarrufiga o’tkazildi. 1992 yil 18 mayda “O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan havo desanti qo’shinlari, harbiy transport aviatsiyasi, razvedka qo’shinlari, ta’minot qismlari haqida”gi farmon bilan bu qo’shinlar respublika tasarrufiga o’tkazildi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992 yil 12 noyabrdagi “O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan Havo hujumiga qarshi harbiy qismlar haqida”gi, 1992 yil 13 noyabrdagi ”O’zbekiston hududida joylashgan kimyoviy harbiy qismlar haqida”gi farmonlari bilan mamlakatimiz hududida joylashgan mazkur turlardagi qo’shinlar respublika tasarrufiga olindi va sifat jihatidan takomillashtirildi. Shu tarzda mustaqil mamlakatimiz Qurolli Kuchlarini barpo etishning tashkiliy davri yakunlandi.
O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy okruglari: O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy okruglari:SHimoli-g’arbiy harbiy okrug (Qoraqalpog’iston Respublikasi, Xorazm viloyati, okrug shtabi Nukus shahrida);Janubi-g’arbiy maxsus harbiy okrug (Buxoro, Navoiy, Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlari, okrug shtabi Qarshi shahrida);Markaziy harbiy okrug (Samarqand, Jizzax, Sirdaryo viloyatlari, okrug shtabi Jizzax shahrida);Toshkent harbiy okrugi (Toshkent shahri va Toshkent viloyati, okrug shtabi Toshkent shahrida);SHarqiy harbiy okrug (Andijon, Namangan, Farg’ona viloyatlari, okrug shtabi Marg’ilon shahrida).O’zbekiston Respublikasi o’z Qurolli Kuchlarini tuzishda BMTning huquqiy me’yorlari, yevropada xavfsizlik va hamkorlik bo’yicha Xelsinki yakunlovchi akti kabi xalqaro hujjatlarning barcha talablariga rioya qildi.
1992 yil 3 iyuldagi Prezident farmoniga muvofiq Mudofaa ishlari vazirligi Mudofaa vazirligiga aylantirildi. O’zbekiston Respublikasining “Mudofaa to’g’risida”, “Umumiy harbiy majburiyat va harbiy xizmat to’g’risida” hamda “Muqobil xizmat to’g’risida”gi qonunlari qabul qilindi. 1993 yilning 22 noyabrida “O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy qismining Jangovar Bayrog’i to’g’risida”gi Prezident farmoni imzolanib, Qurolli Kuchlar Jangovor Bayrog’ining yagona namunasi belgilandi. O’zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1993 yil 29 dekabrdagi O’zbekiston Respublikasining “Vatan himoyachilari kunini belgilash to’g’risidagi” qonuniga binoan 14 yanvar mamlakatimizda Vatan himoyachilari kuni, deb e’lon qilindi.
O’zbekiston Respublikasi Prezident huzuridagi Davlat va jamiyat qurilishi akademiyasida bo’lib o’tgan xalqaro anjumanlarning birida amerikalik siyosatshunos olim Gleb Xovard O’rta Osiyo davlatlarining ichida faqat O’zbekistongina o’zining chegaralarini turli ekstremistik xurujlardan himoya qilishga qodir bo’lgan yagona davlat ekanini ta’kidladi. Aslida, uning so’zlari turli davlat rahbarlari va siyosatshunoslari kelgan umumiy bir xulosaning xolis ifodasi hamdir. O’zbekiston Respublikasi Prezident huzuridagi Davlat va jamiyat qurilishi akademiyasida bo’lib o’tgan xalqaro anjumanlarning birida amerikalik siyosatshunos olim Gleb Xovard O’rta Osiyo davlatlarining ichida faqat O’zbekistongina o’zining chegaralarini turli ekstremistik xurujlardan himoya qilishga qodir bo’lgan yagona davlat ekanini ta’kidladi. Aslida, uning so’zlari turli davlat rahbarlari va siyosatshunoslari kelgan umumiy bir xulosaning xolis ifodasi hamdir.
O’zbekiston Respublikasida Vatan himoyasi uchun xizmat ko’rsatganlarga ta’sis etilgan orden va medallar O’zbekiston Respublikasida Vatan himoyasi uchun xizmat ko’rsatganlarga ta’sis etilgan orden va medallar
Xulosa Umuman, mustaqillik yillarida Prezidentimizning har tomonlama chuqur o’ylangan siyosati bois mamlakatimiz xavfsizligi va barqarorligini, sarhadlarimiz daxlsizligini ishonchli himoya qilishga qodir, ixcham, tezkor, zamonaviy qurol yarog’ va harbiy texnika bilan ta’minlangan milliy armiyamiz shakllandi. Qurolli kuchlarni boshqarishning yangi tizimi yaratildi, qo’shinlarning tuzilishi va jangovar tarkibi, tashkiliy-shtat qurilishi tubdan o’zgardi. Ofitser va serjant kadrlarni tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishning zamonaviy talablarga javob beradigan tizimi vujudga keldi. SHuningdek, oliy harbiy ta’lim muassasalarida kursantlarni tayyorlash tizimi tubdan o’zgarmoqda.
E’TIBORINGIZ UCHUN E’TIBORINGIZ UCHUNTASHAKKUR
Do'stlaringiz bilan baham: |
