Mintaqaviy iqtisodiyot

Quyidagi ko‘rsatgichlar asosida mintaqadagi ishsizlik darajasini aniqlang?

1. 
   Hududning aholi soni, jami – 500
   
2. 
   16 yoshgacha bolalar va maxsus muassasalarda saqlanayotganlar – 120
   
3. 
   Ishchi kuchi sonidan chiqib ketganlar-150
   
4. 
   Ishsizlar – 33
   

(Javoblar)
a) 9% b) 9,5% v) 12% g) 15%
3. Filips egri chizig‘i qanday bog‘liqlikni ko‘rsatadi?
A) Inflyatsiya va % stavkasi o‘rtasidagi
B) Inflyatsiya va ishsizlik o‘rtasidagi
V) Ishsizlik va ish xaqi o‘rtasidagi
G) Baho va ishlab chiqarish xajmi o‘rtasidagi
4. Mintaqada investitsiyaga bo‘lgan talab quyidagi sxemada ko‘rsatilgan. Ulardan qaysinisi to‘g‘ri?

A) B) V)

Foiz stavka foiz stavka foiz stavka
n Inflyatsiya hajmi I n Inflyatsiya hajmi I n Inflyatsiya I hajmi


4-MAVZU. MINTAQALAR ISHLAB CHIQARISH KUCHLARINI JOYLASHTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI
Nazorat va muhokama uchun savollar.

1. 
   Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish tamoyillari nima? Tayanch iboralar: 4ta tamoyil, davlat tartibini tartibga solish.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. 
   Mashinasozlikda qanday o‘ziga xos xususiyatlar mavjud? Tayanch iboralar: kooperatsion aloqalar, ixtisoslashuv.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. 
   Mustaqillik davrida mintaqalarning ekin maydonlari tarkibida qanday o‘zgarishlar ro‘y berdi? Tayanch iboralar: yem-xashak , donli, texnika ekinlari, yer fondi.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. 
   Mashinasozlikning boshqa sanoat tarmoqlari orasidagi o‘rni qanday? Tayanch iboralar: ishlab chiqarish hajmi, asosiy ishlab chiqarish fondlari, sanoatda band xodimlar.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. 
   Oziq-ovqat sanoatining respublika sanoatidagi ahamiyati qanday? Tayanch iboralar: sanoat ishlab chiqarish hajmi, asosiy ishlab chiqvrish fondlari, sanoatda band xodimlar.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. 
   O‘zbekistonda qaysi yirik metallurgiya kombinatlarini bilasiz? Tayanch iboralar: kombinatlar nomi, ular joylashgan viloyatlar, ularda ishlab chiqilgan mahsulot hajmining yalpi viloyat sanoatidagi ulushi.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. 
   Respublikamizning asosiy gidroenergiya resurslari qaysi mintaqalarda joylashgan? Tayanch iboralar: jami hosil qilingan elektr energiya tarkibida GES lar ulushi, CHirchiq-Bo‘zsuv kaskadi.
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. 
   Oziq-ovqat sanoati korxonalarini joylashtirishda qaysi omil yetakchi rol o‘ynaydi? Tayanch iboralar: xomashyo omili, iste’mol omili, ishlab chiqarish infratuzilmasi
   

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Korxonada qo‘shimcha ishlab chiqarish quvvatlarga bo‘lgan ehtiyojni va kapital mablag‘larga bo‘lgan talabini aniqlang:

Hisoblash uchun ma’lumotlar.
- korxonani rejashtirilayotgan yil boshidagi ishlab chiqarish quvvatlari 57 mln detalni tashkil etadi.
- may oyida (2 mayda) 1,5 mln detal ishlab chiqaruvchi yangi quvvat ishga tushiriladi.
- sentyabr oyining boshida 14,5 foizi quvvat ma’naviy eskirganligi tufayli chiqib ketadi.
- mamlakatning detallarga bo‘lgan eshtiyoji 105 mln so‘mga teng.
-ishlab chiqarshi quvvatlaridan foydalanish koeffitsenti 82% ga teng.
Joriy yilda 1 mln detal ishlab chiqarish uchun lozim bo‘lgan kapital mablag‘lar miqdori 170 mln so‘mga teng bo‘lsa, reja yilida iqtisodiy inqirozning salbiy oqibatlari baho indeksini 1,7 baravarga oshiradi.

8.Hisoblash uchun ma’lumotlar:

1.Joriy va rejalashtirilayotgan yilda yangi mahsulotning hajmi o‘zgarmas bo‘lib,1,20 mln so‘mga teng.
2.Joriy yilda yalpi mahsulotning ijtimoiy harajatlari 820 ming so‘mga teng. Rejalashtirilayotgan yilda uni 3foizga qisqartiriladi.
3.Fondlarning qiymati 7,4 mln so‘mga teng. Normallashtirilgan oborot fondlarning salmog‘ini asosiy ishlab chiqarish fondlarinig salmog‘i asosiy ishlab chiqarish fondlarining 4,1% ga to‘g‘ri keladi.
4. olingan foydaning 35% byudjetga, 12 % banklarga kreditni qaytarish uchun ketadi.
Iqtisodiy samaradorlik hisoblansin va samaradorlikni oshirish tavsiyanomasi bandma - band asoslab berilsin .

7. 
   Mintaqada tabiiy ishsizlik quyidagi ma’lumotlar asosida aniqlanadi?
   

A) Friktsion va strukturali ishsizlik darajalari asosida
B) TSiklik ishsizlik darajasi asosida
V) TSiklik va friktsion ishsizlik o‘rtasidagi farq asosida
G) Friktsion va tsiklik ishsizlik asosida

8.