Mirzayev diyorbek ning matematik analiz fanidan

Keyns multiplikatori

Eng oddiy Keynes makroiqtisodiy modeli, davlat sektori ishtirok etmaganda va tashqi savdo o’rnatilmagan holda,

(1)
(2)
deb qabul qilinadi, bu yerda Y milliy daromad, C iste’mol va I investitsiya, shartli belgilangan, a va b parametrlar.
Milliy daromad o’sishi bilan iste’molga bo’lgan tezlikning o’zgarishi iste’molga bo’lgan chegaraviy moyillik MPC (MPC- The marginal propensity to consume) bo’lib, uning qiymati ga teng. Investitsiyaga bo’lgan chegaraviy moyillik esa orqali aniqlanadi.
(2) ni (1) ga qo’yib

Shu sababli multiplikator uchun formula quyidagicha bo’ladi

Bu ko’paytuvchidan berilgan darajadagi milliy daromadga erishish uchun zarur invistitsiya miqdorini qanchaga oshirish kerakligini hisoblashda foydalanish mumkin.
Misol. Asosiy Keynes makroiqtisodiy modelida deb faraz qilib, bu yerda va . Y uchum muvozanat darajasi nimaga teng? Y ni 1200 ga oshirish uchun I miqdorni qancha miqdorga oshirish zarur?
Yechish.
Y uchun muvozanat darajasi Y=1000.
I ning har qanday o’zgarishiga mos Y o’zgarishi
(1)
formula orqali hisoblanadi, bu yerda K multiplikator. Ma’lumki,
Bu masalada . Shuning uchun
(2)
Y talab o’zgarishi esa (3)
Shuning uchun, (2) va (3) ni (1) ga qo’yib
Bu esa izlanayotgan I investitsiyani oshirish zarur bo’lgan miqdordir.

Хulоsа

Hosila vа diffеrеntsiаl tushunchаsi kеltirilgаn, аsоsiy tа'rif vа tеоrеmаlаr ifоdаlаngаn. Tеоrеmаlаrgа misоllаr kеltirilgаn. Yuqоri tаrtibli hosila vа diffеrеntsiаl tushunchаlar kеltirilgаn. Аsоsiy хоssаlаr to'lа vа sоddа isbоtlаr bilаn bаyon etilgаn.

Adаbiyotlаr

1.Azlarov T. A., Mansurov H. Matematik analiz.- T.: 2006.

2.Xоjiyv J. Algybra va sonlar nazariyasi.-T.: O‘zbekiston, 2001.
3.Jo‘rayv T.J.,Sagdullaev A.S., Xudoyberganov R.X., Vorisov A.K., Mansurov X. Oliy matematika аsоslari.-T.: O‘zbekiston, 1999.
4.Sоаtоv YO.U. Oliy matematika.-T.:O‘qituvchi, 1-jild, 2-jild, 1994., 3-jild, 1996.
5.Oбший курс высший математике для экономистов. под. ред. В. И. Ермакова. – M.: ИНФРА – M, 2006.
6.Высшая математика для экономистов. под. ред. Kрамера Н.Ш.–M.: ЮНИТИ, 2006.
7.Kрасс M. C., Чупринов Б. П. Mатематике для экономического бакалаврианта.- M.: Дело, 2006.
8. Shoraxmetov Sh., Naimjonov А. Oliy matematika. Fanidan ma’ruzalar matni: T.: TDIU, 2005.
9. Nasritdinov G‘., Abduraimov M., Iqtisodchilar uchun matematika o‘quv qo‘llanma. –T. «Universitet» 2001. 124
10. Karimov M. Oliy matematika. –T.: TMI, 2005.
11. Adigamova E. B. va boshqalar. «Oliy matematika» fanidan ma`ruzalar to‘plami. – T.: TMI, 2004. (­­II qism).
12. Saifnazarov SH. A., Ortiqova M. T., Boshlang‘ich моliyaviy matematika asoslari. –T.: TDIU, 2002.
13. Общий курс высшей математики для экономистов. под. ред. Ермакова В. И. –M.: INFRA – M, 2006.
Intеrnеt resurslar
1. http//images/yandeks/ru
2. www.ibz.ru
3.AIM.UZ

1

2

3

4