“Mobile-id” tizimidan foydalanish bo‘yicha qo‘llanma I gap nima haqda?

---

“Mobile-ID” tizimidan foydalanish bo‘yicha qo‘llanma 
I Gap nima haqda? 
O‘zbekistonda prezident qaroriga binoan “Mobile-ID”dan foydalanish 
boshlandi. Endi fuqarolar telefon raqami orqali ro‘yxatdan o‘tib, barcha davlat 
xizmatlaridan (moliyaviy xizmatlardan tashqari) elektron raqamli imzosiz 
(ERI) foydalanishlari mumkin. 
 
II Mobile ID — bu… 
my.gov.uz
 saytida elektron xizmatlardan foydalanish uchun ONE-ID 
(yagona identifikatsiya tizimi) tizimiga kirish kerak. Avvallari unga quyidagilar 
orqali kirish mumkin edi: 
login va parol; 
elektron raqamli imzo; 
ID-karta. 
Endi qulayroq usul ishlab chiqildi — bu “Mobile-ID”. 
III Bu menga nega kerak? 
“Mobile-ID” ONE-ID tizimida ro‘yxatdan o‘tish uchun ishlatiladi, bu esa 
o‘z navbatida davlat tashkilotlari veb-saytlariga kirish imkonini beradi. Bundan 
tashqari, u elektron davlat xizmatlarini olish uchun arizani tasdiqlash uchun 
zarur: buning uchun telefonga SMS orqali kelgan kodni kiritish kerak. Ya’ni, 
bu raqamli imzo o‘rnini bosadi. 

---

“Mobile-ID”ning afzalligi shundaki, endi ERIsiz ishlash mumkin — flesh-
xotirani olib yurishning hojati yo‘q, kompyuterga maxsus modul o‘rnatish talab 
qilinmaydi. Bunda faqat kerak bo‘lganda SMS-dan kodni kiritish kifoya. 
IV Tushunarli. Qanday ulansam bo‘ladi? 
Buning ikki yo‘li bor: 
onlayn — 
saytda
, yoki MyGov ilovasi (
Android
, 
iOS
) orqali, telefon 
raqamni bir martalik ro‘yxatdan o‘tkazgan holga. 
оflayn — pasport yoki ID-karta bilan eng yaqin davlat xizmatlari 
markazlari yoki notarial idoralarga murojaat qilish mumkin. 
V Ro‘yxatdan o‘tish jarayoni qanday kechadi? 
Ilova orqali onlayn ro‘yxatdan o‘tish jarayonida pasport seriyasi 
va raqamini, tug‘ilgan sanani va telefon raqamini kiritish kerak. Shundan so‘ng 
telefonga darhol kod yozilgan SMS-xabar keladi, u ilovaning bo‘sh kataklariga 
kiritilishi kerak. So‘ngra telefon kamerasini yuzga qaratib, masofadan 
identifikatsiya qilish amalga oshiriladi — tizim rasmni pasport fotosurati bilan 
taqqoslaydi. Keyin foydalanuvchi ro‘yxatdan muvaffaqiyatli o‘tilganligi haqida 
xabar oladi. Shundan so‘ng, foydalanuvchi avtomatik ravishda YaIDXPdagi 
shaxsiy kabinetiga yo‘naltiriladi. Video-ko‘rsatma 
bu yerda
. 
Saytda shuningdek, mobil telefon yordamida ONE-ID'da ro‘yxatdan 
o‘tishni taklif qiladi. Jarayon ilovadagi kabi, faqat masofadan foydalanuvchini 
identifikatsiya qilish bosqichi yo‘q. SMS orqali barcha ma’lumotlar va kodlar 
kiritilgandan so‘ng, ro‘yxatdan o‘tish sahifasi ochiladi: login va parol yaratiladi. 
Shundan so‘ng, foydalanuvchi YaIDXPdagi shaxsiy kabinetiga o‘tkaziladi. 
Keyinchalik tizimga kiritishda faqat login va paroldan foydalanish mumkin. 
Ammo Mobile ID orqali saytga kirib bo‘lmaydi. Tizim “Bunday ma’lumotlarga 
ega foydalanuvchi Mobile ID tizimida ro‘yxatdan o‘tmagan” xatosini beradi. 
Ya’ni, saytda telefon raqami yordamida ro‘yxatdan o‘tish faqat YaIDXPga kirish 
uchun ishlatiladi. 
Oflayn bo‘lsa, markaz operatoriga yoki notariusga pasport berish kerak, 
keyin xodim sizdan mobil raqamni aytishni so‘raydi. Shu tarzda, 
u foydalanuvchining ONE-ID tizimida ro‘yxatdan o‘tganligini tekshiradi. Agar 
shaxsiy ma’lumotlar kompyuter ekranida ko‘rsatilmasa, avval ular ONE-ID 
elektron ma’lumotlar bazasiga kiritilishi kerak. Buning uchun barmoq izlari 
olinadi va Face-ID surati shakllanadi. Yakuniy bosqichda telefon raqami 
ma’lumotlar bazasiga kiritiladi va yuborilgan tasdiqlash kodidan foydalangan 
holda tizimga o‘tish mumkin. 
VI Ro‘yxatdan o‘tish qancha turadi? 

---

2023-yilga qadar “Mobile-ID” tizimida identifikatsiya qilish bepul. 
Kelgusi yilning 1-yanvaridan boshlab BMHning 2%i (6000 so‘m) miqdorida bir 
martalik to‘lov undiriladi. 
VII Yana nimanidir bilishim kerakmi? 
“Mobile-ID” orqali identifikatsiya qilish yuridik shaxslarga taalluqli emas. 
Har qanday telefon raqamidan foydalanish mumkin. Ammo uni shaxsiy 
raqamga biriktirish tavsiya etiladi, chunki har safar foydalanuvchini aniqlash 
kerak bo‘lganda, telefonga kodli SMS yuboriladi. 
Tizimdan foydalanishda foydalanuvchiga shaxsiy javobgarlik yuklangan. 
Xavfsizlik nuqtai nazaridan xizmatni qabul qilishda keladigan SMS-kodni 
begonaga aytish mumkin emas. Ro‘yxatdan o‘tishda telefon raqamini ONE-ID 
tizimiga bog‘lash kerak. Telefon yoki SIM-kartani yo‘qotib qo‘yilganda yoki 
boshqa egasiga o‘tkazilganda “Mobile-ID” xizmatini o‘chirish tavsiya etiladi.