Moddaning eruvchanlik ko’paytmasi
Download 63.35 Kb.
|
2-amaliy analaitika
- Bu sahifa navigatsiya:
- CaSO 4 (q) = Ca 2 + (s) + SO 4 2- (s)
- Сu(OH) 2 . (EK=2,2*10 -20 . 25 С)
- 2-misol
Moddaning eruvchanlik ko’paytmasiQiyin eruvchan birikmaning cho’kmasi sirtida shu cho’kma bilan ionlar o’rtasida muvozanat sodir bo’ladi. Kam eriydigan tuzga massalar ta'siri qonunini qo’llasak. CaCO3 Ca2+ +CO32- Muvozanat qattiq modda (CaCO3) va eritmadagi ionlarning tuknashish sirtida sodir bulgani uchun [CaCO3] konsentrasiyasi o’zgarmaydi. O’zgarmas temperaturada K[CaCO3] ko’paytmasi uzgarmas kattalik bulgani uchun uni EK bilan ifodalanadi: [Ca2+][CO32-] =[CaCO3]. K=const=EK Kattik fazaning sirtidagi to’yingan eritmadagi kam eruvchan birikmaning ionlar konsentrasiyasini kupaytmasi biror temperaturada o’zgarmas qiymat bo’lib, moddaning eruvchanlik ko’paytmasi (EK) deyiladi. EKAgCL =[Ag+][Cl-]=1.73 10-10 EKBaSO4 =[Ba2+][SO42-]=1.43 10-9 EKCaCO3 =[Ca2+][CO32-]=4.52 10-9 EKCuS =[Cu2+][S2-]=6 10-36 EKHgS=[Hg2+][S2-]=5 10-52 Eruvchanlik ko’paytmasi qiyin eriydigan elektrolitning umumiy eruvchanligi bilan bog’liqdir. Yuqoridagi mosollardan ko’rinib turibdiki, CuS va HgS larning eruvchanligi juda xam kichik. Agar qattiq moddaning suvda erishi kuzatilsa va qattiq modda yomon erisa bu holatda ham erish jarayoni muvozanatda sodir bo’ladi. CaSO4 (q) = Ca2+ (s) + SO4 2-(s) [Ca2+ ]* [ SO4 2-] K= ------------------------ [CaSO4] Kasrning maxrajidagi K* [CaSO4]= K1 o’zgarmas qiymat bo’lib uni EK eruvchanlik ko’paytmasi deyiladi. EK- haroratga bog’liq bolgan kattalik. EK= [Ca2+] *[SO42-]= 2,25*10-4 Juda ko’p moddalar uchun EK qiymati berilgan va u moddalarning eruvchanligini baholashda ahamiyatga ega. 1-misol: Eruvchanlikni hisoblang Сu(OH)2 . (EK=2,2*10-20 . 25 С) Решение: Сu(OH)2= Cu+2+ 2OH- -X +x +2x EK=[ Cu+2]* [OH-]2 2,2*10-20=x*(2x)2 2,2*10-20=4 x3 x3=2,2*10-20/4=5,5*10-21 X=1.8*10-7 2-misol: CaCO3 ning 35°C da eruvchanligi 6,9 ga teng. 10-5 mol/l. Ushbu tuzning eruvchanlik mahsulotini hisoblang. Yechish: CaCO3 dissotsilanish tenglamasi quyidagi ko‘rinishga ega: СаСО3 ⇔ Са2+ + СО32- Har bir mol CaCO3 erishi bilan eritmaga 1 mol Ca2+ ionlari va 1 mol CO32- ionlari o'tadi. Shuning uchun CaCO3 ning to'yingan eritmasi 6,9 ni 10-5 mol/l Ca2+ va CO32- ionlari (Ca2+ = CO32-).o'z ichiga oladi. Bu yerdan biz CaCO3 ning eruvchanlik mahsulotini topamiz: EK(СаСО3) = [Са2+] . [СО32-] = 6,9 . 10-5 . 6,9 . 10-5 = 4,76 . 10-9 Javob: 4,76 . 10-9. 3-misol: RbBr2 ning 25°C da eruvchanlik ko`paytmasini hisoblang, agar bu haroratda tuzning eruvchanligi 1,32 bo'lsa. 10-2 mol/l. Yechim: RbBr2 dissotsiatsiya tenglamasi quyidagi ko'rinishga ega: RbBr2 ⇔ Rb2+ + 2Br-. Har bir mol RbBr2 eritilganda eritma ichiga 1 mol Rb2+ ionlari va 2 mol Br-ionlari o'tadi. Shuning uchun RbBr2 ning to'yingan eritmasi 1,32 *10-2 mol/l Rb2+ ionlarini va (2*1.32*10-2) mol/l Br- ionlari o'z ichiga oladi. Bu yerdan RbBr2 ning eruvchanlik ko`paytmasini topamiz: EK(RbBr2) = [Rb2+] . [Br-]2 = 1,32 . 10-2 . (2 . 1,32 . 10-2)2 = 9,2 . 10-6. Javob: 9,2 . 10-6. Mustaqil ishlash uchun masalalar: Eruvchanlikni hisoblang EKAgCL =[Ag+][Cl-]=1.73 10-10 EKBaSO4 =[Ba2+][SO42-]=1.43 10-9 EKCaCO3 =[Ca2+][CO32-]=4.52 10-9 EKCuS =[Cu2+][S2-]=6 10-36 EKHgS =[Hg2+][S2-]=5 10-52 2-misol: CaCO3 ning 35°C da eruvchanligi 7,2 *10-5 mol/l ga teng.. Ushbu tuzning eruvchanlik ko`paytmasini hisoblang 3-misol: RbBr2 ning 25 °C da eruvchanlik mahsulotini hisoblang, agar bu haroratda tuzning eruvchanligi 2,3 *10-2 mol/l.bo'lsa. Download 63.35 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|