Moddiy nuqta dinamikasining umumiy teoremalari moddiy nuqtaning xarakat miqdori kuch impulsi


moddiy nuqta xarakat miqdorining o'zgarish teoremasi


Download 0.71 Mb.
bet2/3
Sana29.01.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1138045
1   2   3
Bog'liq
Hujjat

moddiy nuqta xarakat miqdorining o'zgarish teoremasi dv nuqtaning massasi o'zgarmas qiymat ekanligi va uning tezlanishi a
bo'lganligi uchun, dinamikaning asosiy qonunini ifodalovchi maFdtk tenglamani quyidagicha yozish mumkinm

d(mv)
dt

v 1- m - m v -tenglama bir vaqtning o'zida nuqta xarakat miqdorining
= Fk o'zgarishi teoremasini differentsial formasining ifodasidan iborat bo'ladi: nuqtaning xarakat miqdoridan vaqt bo'yicha olingan birinchi xosila, shu nuqtaga ta'sir etuvchi kuchlarning vektor yig'indisiga teng[1] bo'ladi.
tenglama nuqta xarakat miqdorining o'zgarish teoremasini tugal formasi deb ataladi: nuqtaning
0= Sk ma'lum vaqt oralig'i ichidagi xarakat miqdorining o'zgarishi shu vaqt oralig'ida nuqtaga ta'sir etayotgan kuchlar impulslarining yig'indisiga teng ekan.

masala. massasi m=2 kg bo'lgan moddiy nuqta, v=4m/c tezlik bilan aylana bo'ylab xarakatlanmoqda. nuqta aylananing to'rtdan bir qismini bosib o'tguncha ketgan vaqt ichidagi kuch impulslari aniqlansin.
e ch i sh. xarakat miqdorining o'zgarish teoremasiga asosan
xarakat miqdorlari vektorlarining geometrik
1- m - m 0= S ayirmasi (2-shakl) ni qurilgan to'g'ri burchakli
uchburchak orqali aniqlaymiz,

S =m v12 v02
lekin masalaning shartiga ko'ra v0= v1= v bo'lgani uchun,

Smv 211,3 kgm/s.
kuch impulsini analitik xisoblash uchun, (21.6) sistemaning birinchi ikkita tenglamasidan foydalanishimiz mumkin, masalan Sx=mv0 , Sy=-mv1 bulardan
S= Sx2 Sy2 =m v12 v02 bo'ladi.
moddiy nuqta xarakat miqdori momentining o'zgarishi xaqidagi teorema (momentlar teoremasi)
moddiy nuqta xarakat miqdorining biror o markazga nisbatan momenti deb, mo(m v )dan iborat bo'lgan
mo(m v )= r mv vektor qiymatga aytiladi. bu erda
r - o markazdan xarakatlanayotgan nuqtaga o'tkazilgan radius-vektor.
demak, nuqtaning birorta qo'zg'almas markazga nisbatan xarakat miqdori momentidan vaqt bo'yicha olingan birinchi xosila, shu moddiy nuqtaga ta'sir etuvchi kuchlarning ushbu markazga nisbatan olingan momentiga teng ekan.
d d
dt ( rm v )=r F yoki dt [ mo(m v )]=m o( F )

Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling