Mol-mulk solig’i reja: mol mulk solig’ining iqtisodiy mohiyati

2020-2023 yillarda O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti daromadlarining asosiy ko‘rsatkichlari

Ko‘rsatkichlar	2020 y	2021 y	2022 y	2023 y (reja)
	jami nis- n, %da	jami nis- n, %da	jami nis- n, %da	jami nis- n, %da
Davlat maqsadli jamg‘armalar daromadlarisiz - jami	100	100	100	100
Mol-mulk solig‘i va resurs to‘lovlari	13,3	15,0	15,0	15,9
Mol-mulk solig‘i	3,1	3,3	3,8	4,7
Yer solig‘i	2,2	2,6	2,2	2,6
Yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq	7,7	8,7	8,6	8,1
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq	0,3	0,4	0,4	0,5

Jadval ma’lumotlari ko‘rinib turibdiki, davlat soliq siyosatining resurslardan samarali va oqilona foydalanishga erishish, davlat byudjeti daromadlarida mol- mulk solig‘i rolini oshirishga qaratilganligi natijasida mazkur soliqdan

tushumlarning oshib borayoganini ko‘rishimiz mumkin. Masalan, resurs to‘lovlari va mol-mulk solig‘ining salmog‘i 2020 yilda davlat byudjetida 13,3 foizni tashkil etdi. 2021 yilda mazkur ko‘rsatkich 15,0 foizni tashkil etgan. 2022 yilda byudjet daromadlaridagi salmog‘i 15,0 foizni tashkil etdi. 2023 yilda esa mazkur soliqlarning rolini yanada oshirish maqsadida 15,9 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan. Bundan tashqari, mol-mulk solig‘ining davlat byudjeti daromadlaridagi salmog‘i foiz ko‘rinishida o‘sish tendentsiyasiga ega. Ya’ni, soliqdan tushumlar jami byudjet daromadlarida 2020 yilda 3,1 foizni, 2021 yilda 3,3 foizni tashkil etgan holda salmoq ko‘tarilgan, 2022 yilda 3,8 foizni va 2023 yilda esa uning salmog‘i 4,7 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan.
Endi ushbu soliqning tuman mahalliy byudjetidagi rolini aniqlab olish uchun Toshkent shahri Chilonzor tuman mahalliy byudjetiga tushumlar haqidagi ma’lumotlarga murojaat qilamiz.